Ameli Elektrik
| Sıklık | İki ayda bir |
|---|---|
| Yayımcı | İstanbul Elektrik ve Tramvay Şirketleri |
| İlk sayı | 1925 |
| Son sayı | 1934 |
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Fransızca, Türkçe |
Ameli Elektrik, 1925-1934 yılları arasında İstanbul Elektrik ve Tramvay Şirketleri tarafından elektrik abonelerinin evlerine faturaları ile birlikte gönderilen Fransızca- Türkçe dergi.
Abonelere dünyadaki elektrikle ilgili gelişmeleri aktarmak, elektrik kullanımı hakkında bilgi vermek ve elektrikli alet kullanımını teşvik etmek amacıyla çıkartılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin posta yoluyla dağıtılan ilk dergisi olma özelliği taşır.[1] Toplam 67 sayısı yayımlanmıştır.[2]
İki ayda bir çıkan dergi, 1928'deki Harf Devrimi'ne kadar Arap ve Latin harfleri ile basıldı. Derginin ilk sayısında "35.000 haneye, 150.000 ila 200.000 okuyucuya ulaştığı" bilgisi verilmektedir. 12. sayısında bu sayı 38.000 haneye, 150.000 okuyucuya ulaştı. 54. sayıda, derginin 40.000 adet basıldığı ve 150.000 okuyucuya gönderildiği bilgisi bulunur.[3]
Kapakları, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında grafik tasarımın ve tüketim kültürün gelişimini gösteren bir kaynak olarak değerlendirilir.[1] Silahtarağa Elektrik Santrali arşivinde bulunan sayılarının kapakları restore edilip yeniden üretilmiş ve günümüzde Bilgi Üniversitesi olan Silahtarağa Elektrik Santrali'nde 2024'te "100. Yılında Ameli Elektrik Sergisi" başlıklı sergide sergilenmiştir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Ergüven, Ardan (30 Mart 2021). "Elektrik ve Grafik Tasarım: Ameli Elektrik Dergisi Kapaklarının Görsel Analizi". Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi. 27 (46): 231-240. doi:10.32547/ataunigsed.853908. ISSN 1300-9206.
- ^ "Ameli Elektrik | Silahtarağa Arşiv | İstanbul Bilgi Üniversitesi". silahtaragaarsiv.bilgi.edu.tr. 5 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ Dalfes, Fulya Lale (2022). "Elektriğin Pazarlanması: Ameli Elektrik Dergisi (1925-1934) Elektriğin İki Dünya Savaşı Arası Dönemde Bir Tüketim Nesnesi Olarak Kullanılması" (PDF). EnerjiSa Üreitm. 5 Eylül 2025 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Firdevs Yüksel, Handan Kazancı. ""100. Yılında Ameli Elektrik Sergisi" İstanbul'un elektrik yolculuğuna ışık tutuyor". Anadolu Ajansı. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.