Anjioödem
Bu madde, İngilizce Vikipedi'de yer alan aynı konulu maddeden Türkçeye çeviri yapılarak genişletilebilir. Başlıca çeviri yönergeleri için [genişlet] düğmesine tıklayınız.
|
| Anjiyoödem | |
|---|---|
| Diğer adlar | Anjiyoödem, Quincke ödemi, anjiyonörotik ödem |
| Alerjik anjiyoödem: Şişlik nedeniyle gözlerini açamayan bir çocuk. | |
| Olağan başlangıcı | Dakika-saat[1] |
| Uzmanlık | Alerji ve immünoloji, acil tıp |
| Belirtiler | Şişlik alanı[1] |
| Tipler | Histamin aracılı, bradikinin aracılı[1] |
| Risk faktörü | Aile hikayesi[2] |
| Tanı | Semptomlara göre[2] |
| Ayırıcı tanı | Anafilaksi, apse, kontakt dermatit[2] |
| Tedavi | Entübasyon, krikotiroidotomi[1] |
| İlaç | Histamine: antihistamines, corticosteroids, epinephrine[1] Bradykinin: C1 esterase inhibitor, ecallantide, icatibant, fresh frozen plasma[1] |
| Prognoz | '‘'Histamin’: antihistaminikler, kortikosteroidler, epinefrin[1] ‘’'Bradikinin'‘’: C1 esteraz inhibitörü, ekallantid, ikatibant, taze dondurulmuş plazma[1] |
| Sıklık | Yılda ~100,000 (ABD)[1] |
Anjiyoödem, derinin alt tabakasının ve hemen altındaki dokunun veya mukoza zarlarının şiştiği bir alandır.[1][3] Şişlik yüz, dil, gırtlak, karın veya kol ve bacaklarda meydana gelebilir.[1] Genellikle üst deride şişlik oluşturan kurdeşenler meydana getirir.[1][3]
Hastağlığın altındaki nedenler çoğunlukla histamin veya bradikinindir.[1] Histaminle ilgili etkiler, böcek ısırıkları, yiyecekler veya ilaçlar gibi etkenlere karşı alerjik reaksiyondan kaynaklanır.[1] Bradikinin ile ilgili etkiler, C1 esteraz inhibitörü eksikliği olarak bilinen kalıtsal bir sorun, anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri olarak bilinen ilaçlar veya lenfoproliferatif bir bozukluk nedeniyle ortaya çıkabilir.[1]
Hava yolunu koruma yöntemleri için entübasyon veya krikotiroidotomi uygulanır.[1] Histaminle ilişkili anjiyoödem antihistaminikler, kortikosteroidler ve epinefrin ile tedavi edilebilir.[1] Bradikininle ilişkili hastalığı olanlarda C1 esteraz inhibitörü, ekallantid veya ikatibant kullanılabilir.[1] Bunun yerine taze dondurulmuş plazma kullanılabilir.[1] Amerika Birleşik Devletleri'nde hastalık her yıl yaklaşık 100.000 kişiyi etkilemektedir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Bernstein, JA; Cremonesi, P; Hoffmann, TK; Hollingsworth, J (December 2017). "Angioedema in the emergency department: a practical guide to differential diagnosis and management". International Journal of Emergency Medicine. 10 (1): 15. doi:10.1186/s12245-017-0141-z. PMC 5389952
. PMID 28405953.
- ^ a b c Caterino, Jeffrey M.; Kahan, Scott (2003). In a Page: Emergency medicine (İngilizce). Lippincott Williams & Wilkins. s. 133. ISBN 9781405103572. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 2022-10-14 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b Habif, Thomas P. (2009). Clinical Dermatology E-Book. 5 (İngilizce). Elsevier Health Sciences. s. 182. ISBN 978-0323080378. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.