Aslî günah
Orijinal günah; insanların doğum anından itibaren kusurlu, yenilenmeye ihtiyaç duyan bir doğaya sahip olduğunu ve günahkar davranışa eğilimi miras aldıklarını kabul eden Hristiyan doktrinidir. [1] İnancın İncil'deki temelleri Tekvin 3'e (Adem ve Havva'nın Cennet Bahçesi'nden kovulmasının hikâyesi), Mezmur 51:5'teki bir satıra ("Ben fesat içinde doğdum ve annem günah içinde bana hamile kaldı") ve Pavlus'un Romalılara Mektubu, 5:12-21'e ("Bu nedenle, nasıl günah bir adam aracılığıyla dünyaya girdiyse -ve ölüm de günah aracılığıyla dünyaya girdi- ve bu şekilde ölüm tüm insanlara geldi, çünkü hepsi günah işledi...") dayanmaktadır. [1]
İnanç, 3. yüzyılda ortaya çıkmaya başladı ancak "orijinal günah" (Latin: peccatum originale) ifadesini kullanan ilk yazar Hippo Augustine (354-430) ile tam olarak şekillendi. [2] [3] Augustinus'tan etkilenen Kartaca (MS 411-418) ve Orange (MS 529) konseyleri, Kilise'nin resmi sözlüğüne orijinal günahla ilgili teolojik spekülasyonlar getirdi. [4]
Martin Luther ve John Calvin gibi Protestan reformcular, orijinal günahı şehvetle (veya "zararlı arzu") eş gördüler ve bunun vaftizden sonra bile devam ettiğini, iyilik yapabilme özgürlüğünü tamamen yok ettiğini doğrularken orijinal günahın ayrıca, günah işleme kabiliyeti hariç tüm özgür iradeyi yok ettiğini ileri sürdüler. [5] Roma Katolik Kilisesi'nin 1653'te sapkın ilan ettiği Jansenist hareket de, orijinal günahın irade özgürlüğünü yok ettiğini iddia etti. [6] Bunun yerine Katolik Kilisesi şunları beyan etti: "Vaftiz, Mesih'in lütfunu insanlara bağışlayarak ilk günahı yok sayar ve insanı Tanrı'ya geri döndürür. Ancak doğa için sonuçlar, zayıflamış ve kötülüğe meyilli insanoğlunda süregelerek onu ruhsal bir mücadeleye zorlar." ve "Adem'in düşüşüyle zayıflayan ve eksiltilmiş bu özgür irade, insanlık için henüz yok edilmemiştir."
Doktrinin Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kutsal kitaplardaki arka plan ve ilk gelişmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Yahudilik, insan doğasını bir tür orijinal günah tarafından geri döndürülemez şekilde kirlenmiş olarak görmez [7] çünkü Havari Pavlus'a göre; Adem'in eylemi, günah ve ölümün, insanlığın doğal kaderi haline geldiği bir etkiyle sonuçlanmıştır. [8]
Erken Hristiyanlığın, 4. yüzyıldan önce kesin bir orijinal günah doktrini yoktu. [9] Fikir, Yeni Ahit'in yazılmasından sonraki yüzyıllarda, ilk Kilise babalarının yazılarıyla adım adım gelişti. [4] Didache, Hermas'ın Çobanı ve Barnabas'ın Mektubu'nun yazarları, tümü 1. yüzyılın sonlarından veya 2. yüzyılın başlarından, çocukların günahsız doğduklarını varsaydılar; Aynı dönemden Romalı Clement ve Antakyalı Ignatius, evrensel günahı doğal kabul ettiler ancak kökenini açıklama gereği duymadılar; 2. yüzyılın sonlarında, İskenderiyeli Clement günahın Adem'den miras kaldığını öne sürmüş olsa da nasıl kaldığını açıklamadı. [4]
Orijinal günahın İncil'deki temelleri genellikle aşağıdaki parçalarda bulunur. Bunların ilki ve sonuncusu günahın neden "orijinal" olarak tanımlandığını açıklar:
- Yaratılış 3, Adem ve Havva'nın Cennet Bahçesi'nden kovulmasının hikâyesi;[10]
- Mezmur 51:5, "Ben fesat içinde doğdum ve günah içinde annem bana hamile kaldı";[11]
- Pavlus'un Romalılara Mektubu, 5:12-21, "Bu nedenle, nasıl günah bir adam aracılığıyla dünyaya girdiyse -ve ölüm de günah aracılığıyla dünyaya girdi- ve bu şekilde ölüm tüm insanlara geldi, çünkü hepsi günah işledi..." [1][12]
Cennet Bahçesi'nin öyküsü Tekvin 3, seks ile Adem ve Havva'nın itaatsizliği arasında hiçbir ilişki kurmaz; ne yılan Şeytan'la ilişkilendirilir, ne de "günah", "yüz çevirme", "isyan" ya da "suçluluk" gibi kelimeler kullanılır [13]. Mezmur 51:5'in sözleri şöyledir: "İşte bak, ben fesat içinde doğdum ve günah içinde annem bana hamile kaldı." Fakat konuşmacı günahkârlığının izini gebe kalınan ana kadar sürerken, bunun tüm insanlığa uygulanabileceği fikrini destekleyebilecek az şey vardır. [14] Romalılar'da Pavlus, "günahın tek bir adam (yani, Adem) aracılığıyla dünyaya girdiğini" yazarken kastettiği Tanrı'nın, Adem'in yaptıkları için sonraki nesilleri cezalandırdığı değil; Adem'in hikâyesinin tüm insanlığı temsil ettiğidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Vawter 1983.
- ^ Patte 2019.
- ^ Cross 1966.
- ^ a b c Wiley 2002.
- ^ Wilson 2018.
- ^ Forget 1910.
- ^ Pies 2000.
- ^ Boring 2012.
- ^ Obach 2008.
- ^ Genesis 3
- ^ Psalm 51:5
- ^ Romans 5:12–21
- ^ Toews 2013.
- ^ Alter 2009.
