Aydıntepe
| Aydıntepe | |
|---|---|
 İlçedeki Aydıntepe Yaylası'ndan bir görünüm (Ağustos 2017) | |
 | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Bayburt |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Kerem Yenigün |
| • Belediye başkanı | Haşim Şentürk (MHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 473 km² |
| Rakım | 1.650 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 6.984 |
| • Kır | 3,194 |
| • Şehir | 3.240 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 69000 |
| İl alan kodu | 458 |
| İl plaka kodu | 69 |
Resmî site http://www.aydintepe.bel.tr/ | |
Aydıntepe, Bayburt ilinin bir ilçesidir. İlçenin yüzölçümü 446 km²’dir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Aydıntepe ve çevresinde eski çağlardan günümüze ulaşan yerleşim izleri görülmektedir. Yerleşimin 5 km kuzeybatısındaki Çovrang Yayla Yerleşmesi'nde yapılan yüzey araştırmalarında Orta Çağ ve Yakın Çağ dönemi keramikleri bulunmuştur. Aydıntepe merkezinde, güneybatıda yer alan ve büyük bölümü mezarlık olarak kullanılan höyükte bulunan seramik kalıntıları, burada Eski Tunç Çağı, Demir Çağı, Roma Dönemine ait yerleşimi göstermektedir. İlçenin hemen altında tüf anakayanın oyulmasıyla inşa edilen ve Orta Çağ'a tarihlenen "Aydıntepe Yeraltı Şehri" yer almaktadır.[1] MÖ 3000-2500 yılları arasında Aydıntepe ve çevresi Hititlerin egemenliğinde bulunmuştur. Sonrasında Urartular, İskitler, Romalılar, Persler ve Bizanslıların egemenliğinde kalmıştır. 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi sonrasında Türklerin egemenliğine geçmiş 1072-1202 yılları arasında bazen Saltukluların bazen de Danişmendlilerin hakimiyetinde kalmıştır. 1202 yılında Selçuklular Saltuklu Devletine son verince Bayburt ve çevresiyle birlikte Aydıntepe'yi de hakimiyetlerine geçirmiştir. Sonraki dönemde İlhanlıların, Akkoyunluların ve Safevilerin denetiminde kalmış, 1514 Çaldıran Muharebesinden sonra Osmanlıların hakimiyetine girmiştir. Osmanlı döneminde Hart ismiyle Bayburt kazasına bağlı bir nahiye oldu. 1916 yılında Rus kuvvetlerince ele geçirilen yerleşim 21 Şubat 1918 yılında yeniden geri alındı. 26 Ekim-29 Aralık 1919 tarihleri arasında meydana gelen ve Hart Olayı olarak da bilinen Şeyh Eşref ayaklanması burada meydana gelmiştir.[2] 1956'da belediye teşkilatı kuruldu.[3] 1964'te Hart bucağının ismi Aydıntepe olarak değiştirildi.[4] Aydıntepe, Gümüşhane ilinin Bayburt ilçesine bağlı bir bucakken 1987'de ilçe oldu.[5] Aydıntepe, Gümüşhane'ye bağlıyken 1989'da Bayburt'un il olmasıyla Bayburt iline bağlandı.[6]
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Bayburt kültürü ve geleneklerinin yanı sıra Bayburt'tan farklı olarak Karadeniz kültürü de yaşanmaktadır. Zira ilçede hatırı sayılır derecede Trabzon kökenli insan yaşamaktadır. Folkloru Bar'dır. Aydıntepe'de Bayburt şivesinden farklı olan "Geliyem, gidiyem" ağzıyla konuşulur ki günlük dilde de Bayburt'ta kullanılmayan hatırı sayılır sayıda farklı kelime kullanılmaktadır. Tipik Bayburt ve Trabzon arasında kalmış sentez/geçiş kültürü hakimdir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe 23 köy ve 4 mahalleden oluşmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[7] | 16.081 | 5.166 | 10.915 |
| 2000[8] | 12.614 | 7.010 | 5.604 |
| 2007[9] | 7.200 | 3.012 | 4.188 |
| 2008[10] | 7.034 | 2.748 | 4.286 |
| 2009[11] | 6.785 | 2.663 | 4.122 |
| 2010[12] | 6.722 | 2.597 | 4.125 |
| 2011[13] | 6.584 | 2.570 | 4.014 |
| 2012[14] | 6.162 | 2.522 | 3.640 |
| 2013[15] | 6.484 | 2.436 | 4.048 |
| 2014[16] | 7.026 | 3.064 | 3.962 |
| 2015[17] | 8.334 | 4.871 | 3.463 |
| 2016[17] | 8.509 | 4.919 | 3.590 |
| 2017[17] | 6.354 | 3.362 | 2.992 |
| 2018[17] | 6.984 | 2.692 | 4.292 |
| 2019[17] | 6.825 | 3.714 | 3.111 |
| 2020[17] | 6.434 | 3.240 | 3.194 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ ""BAYBURT/AYDINTEPE YÜZEY ARAŞTIRMASI IŞIĞINDA BÖLGENİN ESKİÇAĞ TARİHİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ" Çiğdem, S. (2013)". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2016.
- ^ ""BAYBURT/HART'TA ŞEYH EŞREF İSYANI'NA DAİR OSMANLI ARŞİV BELGELERİ" Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:5, Sayı:1, Muhittin Eliaçık". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2016.
- ^ "Kararnameler" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 16 Ocak 1957. 26 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022.
- ^ "Türkçe olmadığından adları değiştirilen Bucaklara ait liste" (PDF). T.C. Resmî Gazete.
- ^ "103 İlçe Kurulması Hakkında Kanun" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 19 Kasım 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "4 İl ve 5 İlçe Kurulması Hakkında Kanun" (PDF). T.C. Resmî Gazete.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Aydıntepe Nüfusu - Bayburt". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bayburt Aydıntepe Nüfusu". nufusune.com.
 | Bayburt ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Otorite kontrolü |
|
|---|
