Aşağıkırzı, Aydıntepe
| Aşağıkırzı | |
|---|---|
 | |
 Bayburt'un konumu | |
  Aşağıkırzı Aşağıkırzı'nın Bayburt'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bayburt |
| İlçe | Aydıntepe |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1535 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 325 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0458 |
| İl plaka kodu | 69 |
| Posta kodu | 69502 |
Aşağıkırzı, Bayburt ilinin Aydıntepe ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerleşim 1530 yılı Osmanlı tahririnde, Kirzu-yi Süflā adıyla Bayburd kazasına bağlı bir köy olarak görülmektedir.[4] 1591 yılı tahririnde Kirz-yı Süfla adıyla yer alan köyde sadece erkek nüfus kaydedilmiş olup yerleşimde 118 Hristiyan ve 3 Müslüman olmak üzere toplam 121 nefer (erkek) yaşamaktadır.[5] 1642 yılı avarız defterinde Kırzı-i Süfla adıyla yer alan yerleşimde, 6 Müslüman, 17 Hristiyan olmak üzere toplam 23 hane ile 2 askeri görevli bulunmaktadır.[6]
1835 yılı Osmanlı kayıtlarında sadece erkek nüfus yer almakta olup Kırzı-i Süfla (كرزئ سفلا) / Aşağı Kırzı adıyla görülen yerleşimde tamamı Müslüman olmak üzere 23 hanede 66 erkeğin (mufassal defterde 67 kişi) yaşadığı görülmektedir. Bu tarihte köyde yapılış tarihi bilinmeyen bir mescit ile Hace Yakut adına yapılan bir zaviye de bulunmakta olup köyün gelirinin bir kısmı bu mescit ve zaviyenin ihtiyacı için kurulan vakıflara verilmektedir.[7][8]
Aşağı Kırzı köyü, 1928 yılında Gümüşhane vilayetinde, Bayburt kazasının Hart nahiyesine bağlıydı.[9][10]
Aşağıkırzı köyü, 1940 genel nüfus sayımında "Aşağı Kırzi" olarak kaydedilmiştir. Bu tarihte köy, Gümüşhane vilayetinin Bayburt kazasına bağlı Hart nahiyesinin köylerinden biriydi. Nüfusu, 224'ü erkek ve 248 kadın olmak üzere, 472 kişiden oluşuyordu.[11]
Aşağıkırzı köyünde bir kilisenin varlığı bilinmektedir. Köyün eskiden bir kiliseye sahip olduğunu köyün sakinleri de teyit etmektedir. Ayrıca köyün mezarlığında bir türbe bulunmaktadır.[12]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıkırzı köyü, Bayburt il merkezine 12 km, Aydıntepe ilçe merkezine 4 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 325[2] |
| 2021 | 354[2] |
| 2020 | 381[2] |
| 2019 | 348[2] |
| 2018 | 409[2] |
| 2017 | 377[2] |
| 2016 | 408[2] |
| 2015 | 426[2] |
| 2014 | 496[2] |
| 2013 | 484[2] |
| 2012 | 486[2] |
| 2011 | 509[2] |
| 2010 | 522[2] |
| 2009 | 527[2] |
| 2008 | 499[2] |
| 2007 | 531[2] |
| 2000 | 519[13] |
| 1990 | 616[13] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Asagi Kirzi, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Aydıntepe Aşağırkırzı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 173. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)28 Nisan 2022.
- ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 29,299,300. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi3 Mayıs 2022.
- ^ İnbaşı, Mehmet (2007). "Bayburt Sancağı (1642 Tarihli Avariz Defterine Göre)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (2). DergiPark. s. 113. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi3 Mayıs 2022.
- ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 178,242,247,257,260. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)27 Nisan 2022.
- ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 178-180,590. ISBN 978-605-99450-3-5.
- ^ "Yunus Özger, Bayburt Nüfus Defterleri 1835-1848, Bayburt, 2015, s. 178". 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 882.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 287" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Mart 2022.
- ^ "2019 Yılı Bayburt Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2020, s. 76, ISBN 978-9941-9702-07". 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ a b c "Aşağırkırzı Köyü". YerelNet.org.tr. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2020.