Ayrılmak
| Makale serilerinden |
| İlişkiler (Ana hat) |
|---|
 |
Ayrılmak veya ilişkinin dağılması,[1][2] bir ilişkinin sona ermesidir. Eylem, bir kişi tarafından başlatıldığında genellikle argoda "[birini] terk etmek" olarak adlandırılır.[3][4][5][6] Bu terimin evli bir çift için kullanılması daha az olasıdır, buradaki ayrılığa tipik olarak ayrılık veya boşanma denir. Evlenmek üzere nişanlanan bir çift ayrıldığında ise buna genellikle "nişan bozma" denir. İnsanlar genellikle ayrılıkları romantik bir açıdan düşünürler ancak romantik olmayan ve platonik ayrılıklar da vardır ve bu tür ilişki çözülmeleri genellikle arkadaşlığın sürdürülememesinden kaynaklanır.[7]
Susie Orbach (1992), flört ve birlikte yaşama ilişkilerinin sona ermesinin boşanma kadar veya ondan daha fazla acı verici olabileceğini belirtmiştir. Bu ilişkilerin sosyal olarak daha az tanınmasını örnek göstermiştir.[8]
Modeller
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir ilişkinin sona erme sürecini açıklamak için birkaç psikolojik model önerilmiştir. Birçoğu ilişkinin sona ermesinin aşamalar halinde gerçekleştiğini öne sürer.[9]
Ayrılığa götüren aşamalar
[değiştir | kaynağı değiştir]L. Lee,[10] nihayetinde ayrılığa giden beş aşama olduğunu öne sürüyor.
# Memnuniyetsizlik: ortaklardan biri veya her ikisi de ilişkiden memnun kalmaz # Maruz kalma: her iki taraf da karşılıklı olarak ilişkideki sorunların farkına varır
# Müzakere: her iki taraf da sorunların çözümlerini müzakere etmeye çalışır
# Çözüm ve dönüşüm: her iki taraf da müzakerelerinin sonucunu uygular
# Fesih: önerilen çözüm sorunları düzeltemez ve başka çözüm kabul edilmez veya uygulanmaz
Bir ayrılık döngüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Steve Duck, altı aşamalı ayrılık döngüsünün ana hatlarını şöyle çiziyor:[11]
# İlişkiden memnuniyetsizlik
# Sosyal geri çekilme
# Hoşnutsuzluk nedenlerinin tartışılması
# Halka açılmak
# Anıları toparlamak
# Sosyal değer duygusunu yeniden yaratmak
Evlenmeden önce ayrılmayı öngören faktörler
[değiştir | kaynağı değiştir]Hill, Rubin ve Peplau[12] evlilikten önce ayrılmayı öngören beş faktörü şöyle tanımlamaktadır:
# İlişkiye eşit olmayan katılım
# Yaş farkı
# Farklı eğitim hedefleri
# Zeka farkı
# Fiziksel çekicilik farkı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Breakup". Dictionary.com. 23 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
- ^ "BREAK-UP | Meaning & Definition for UK English". Lexico.com. 29 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022.
- ^ "dump | meaning of dump in Longman Dictionary of Contemporary English | LDOCE". www.ldoceonline.com. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- ^ "DUMP (verb) definition and synonyms | Macmillan Dictionary". www.macmillandictionary.com (İngilizce). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- ^ "Dump definition and meaning | Collins English Dictionary". www.collinsdictionary.com (İngilizce). 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- ^ "DUMP | meaning in the Cambridge English Dictionary". dictionary.cambridge.org (İngilizce). 15 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- ^ "11.2: Friendships". Social Sci LibreTexts (İngilizce). 26 Nisan 2021. 27 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2022.
- ^ John H. Harvey, Perspectives on Loss (1998) p. 106
- ^ Harvey, p. 106
- ^ Lee, L. (1984). "Sequences in Separation: A Framework for Investigating Endings of the Personal (Romantic) Relationship". Journal of Social and Personal Relationships. 1 (1): 49-73. doi:10.1177/0265407584011004.
- ^ Steve Duck et al., The Basics of Communications (2011) p. 151 Table 6.2
- ^ Charles T. Hill (1976). "Breakups Before Marriage: The End of 103 Affairs". Journal of Social Issues. 32: 147-168. doi:10.1111/j.1540-4560.1976.tb02485.x.