Bala Hisar
Bala Hisar Afganistan'ın Kâbil kentinde yer alan eski bir kaledir. Tahminen 5. yüzyılda inşa edilmiştir.[1] Bala Hisar, Kuh-e-Sherdarwaza Dağı arkasında modern şehir merkezinin güneyinde yer alır. Surları çok yüksek ve kalın (20 feet (6,1 m) yükseklik ve 12 feet (3,7 m) kalınlık) olan kabil surları Kuh-e-Sherdarwaza Dağından başlayarak nehre kadar uzanır.
Bala Hisar aslında iki parçaya ayrılır. Aşağıda kalan kısmı Ahır, kışla ve kraliyet sarayları içerirken; yukarıda kalan kısımda konut, cephanelik ve Kabil zindanları nedeniyle kötü bir şöhrete sahiptir. Bu nedenle yerel halk tarafından Siyah Kuyu olarak da adlandırılır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Bala Hisar I. İngiliz-Afgan Savaşı (1838-1842) ve II. İngiliz-Afgan Savaşı (1878-1880) sırasında işgalci İngiliz ile çatışmaya girdiği 19. yüzyılda Afganistan'ın en kanlı çarpışmaların bazı yerdir.
1839 yılından itibaren İngilizler, 1879 yılında da isyancı Afgan askerleri tarafından İngiliz Misyonlerinin katliamına kadar kışla olarak kullanılır. 1879 Cephanelik patladığında İngiliz konaklama alanları yanmıştır. Daha sonra İkinci Anglo-Afgan Savaşı sırasında kale büyük hasar gördü. General Frederick Roberts 1880 yılında birliklerin takviye ederek bahar aylarında tekrar kaleyi ele geçirmiştir.
5 Ağustos 1979 günü Afganistan Kurtuluş Örgütü Rus yanlısı rejime karşı ayaklanma başlattı. Ancak ayaklanma kanlı bir şekilde bastırıldı ve isyancıların onlarcası rejim yanlıları tarafından tutuklandı ve idam edildi.
Bala Hisar bir kez daha Mesud taraftarları ve Hikmetyar'ın güçleri arasında 1990'lı yılların başlarında Afgan iç savaşı döneminde gruplar arasındaki çatışmanın odak noktası oldu.
Günümüzde Bala Hisar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalenin dış duvarına bakıldığında, bu yıkım ve yeniden tahkimat yaşından yapı malzemelerinin katmanlarını görmek mümkündür. 30 yıl öncesinin savaş malzemeleri hala tepenin üstünde yer alır. Tepede çok sayıda tünel ve mağarada bulunmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The British Library, Upper Bala Hissar from west Kabul. 10 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 28 May 2012.