Batimetri

Batimetri, su, deniz, göl ve okyanus tabanlarının derinlik ölçmek suretiyle topoğrafik ölçümlerinin yapılmasının adıdır.

Batimetri kelimesi Yunanca Bathus (İngilizce Deep) ve Metron (Measure) kelimelerinin bir türevi olup, derinlik ölçme anlamına gelir. Günümüzde de yaygın olarak kullanılan bir isimdir. Batimetri haritaları, çok azınlıkla klasik iskandil yöntemleriye yapılabileceği gibi, gelişmiş ve yaygın olarak kullanılan akustik sonar sistemler ile lazer ve LIDAR sistemleri de kullanılarak da yapılmaktadır. Hatta daha da ileriye giderek, uydu resimlerinden batimetrik ölçümler de yapılmaktadır. Batimetri haritalarının en yaygın kullanım alanı gemilerin ve yüzer araçların (sivil veya askeri) seyir güvenliği olup, bu tip haritalar genellikle Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yapılmaktadır. Özellikle mühendislik çalışmalarına altlık teşkil edecek batimetrik haritaların yapımı Hidrografik Ölçme derslerini barındıran Harita Mühendisliği (Jeomatik, Jeodezi ve Fotogrametri) eğitimi veren üniversitelerden mezun mühendislik firmaları tarafından yürütülmektedir. Deniz yapıları, iskele, mendirek, nükleer santraller ve benzeri deniz ile bağlantılı çalışmalarda yoğun olarak batimetrik ölçümler yapılmaktadır.

Batimetri çalışmalarında sualtı yapısının tespiti için yaygın kullanılan singlebeam echosounder (tekhüzmeli akustik sonar iskandil) sistemler günümüzde multibeam echosounder diye bilinen çokhüzmeli akustik iskandil sistemlerine bırakmıştır. Tek hüzmeli iskandillerde belirli hat aralıkları ile bir alan dolaşılarak o alanın altındaki derinlik elektronik olarak ölçülür ve buna eşzamanlı olarak konum verisi de toplanarak (GPS veya GNSS sistemleri ile) deniz veya su tabanının XYZ değeri elde edilir. Çokhüzmeli iskandil sistemleri ile su altı adeta yüzlerce akustik hüzme ile taranarak adeta bire bir modeli oluşturulur.

Dış bağlantılar

• Batimetri nedir? 9 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.