Batmaz uçak gemisi
Batmaz uçak gemisi, askeri gücün etki alanını genişletmek için kullanılan, coğrafî veya siyasî açıdan önemli bir adadır. Bu tür bir yapı, hava üssü olarak işlev görebildiği ve kolayca yok edilemeyen fiziksel bir kara parçası olduğu için, aslında batırılamayan, hareket edemeyen bir uçak gemisi işlevi de görür.
Batmaz uçak gemisi tâbiri, ilk olarak İkinci Dünya Savaşı sırasında, Pasifik Okyanusu'ndaki adaları tanımlamak için ortaya çıktı ve Japonya'ya karşı okyanus aşırı savaşlarında Amerikan bombardıman uçakları için potansiyel hava pistleri olarak stratejik olarak önemli hale geldi. ABD ordusu, Japon kuvvetlerini adalardan çıkarmak için çok sayıda adaya operasyonuna girişti; bu amaçla, ABD Donanması Hava Kuvvetleri, Japonya'ya karşı hava operasyonlarını desteklemek için genellikle daha sonra orada sıfırdan (bazen tüm atollerin üzerinde) hızlı bir şekilde hava pistleri inşa etti.
Midway, 1942'de Midway Muharebesi'nde dördüncü, batmaz bir Amerikan uçak gemisi olarak tanımlandı (Amerikalıların üç normal uçak gemisi vardı). Savaşta gerçekten de bu şekilde işlev gördü, Midway'den gelen uçaklar Japon gemilerine saldırdı ve Midway birçok saldırıya uğramasına karşı Midway'den kalkan ABD uçakları Japonlara saldırmaya devam etti.[1]
Malta ve İzlanda bazen II. Dünya Savaşı sırasında batmaz uçak gemileri olarak tanımlandı ve Malta'yı Mihver devletlerinin hedefi haline getirdi.[2] Çin İç Savaşı'nın sonunda, ABD ordusunun Tayvan'ı batmaz bir uçak gemisi olarak gördüğü söylendi, ancak ABD ve Çin 1970'lerde ilişkileri normalleştirdiğinde Tayvan'a yönelik bu tutum değişti ve Birleşik Devletler anlaşmayı iptal etti. Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri Tayvan İlişkileri Yasası aracılığıyla statükoyu fiilen korumuştur.[3] ABD ordusunun da Soğuk Savaş sırasında Britanya Adaları'nı batmaz uçak gemileri olarak gördüğü söyleniyor.[4][5] 1983'te Japonya Başbakanı Yasuhiro Nakasone, Japonya'yı "Pasifik'te batmaz bir uçak gemisi" yapma sözü vererek ABD'ye Sovyet bombardıman uçakları tehdidine karşı savunmada yardımcı oldu.[6][7] ABD Dışişleri Bakanı Alexander Haig, İsrail'i "dünyanın batırılması mümkün olmayan en büyük Amerikan uçak gemisi" olarak nitelendirdi.[8] CVA-01 uçak gemilerinin üretimine karşı çıkan Kraliyet Hava Kuvvetleri, Singapur'u Avustralya'ya 400 mil daha yakınlaştıran sahte haritalar kullanarak Avustralya'nın aynı rolü yeterince yerine getirebileceğini iddia etti.[9] Kıbrıs adası, Birleşik Krallık'ın oradaki askeri varlığıyla ilgili olarak, genellikle batmaz bir uçak gemisi olarak tanımlanır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ https://digitalcommons.georgiasouthern.edu/cgi/viewcontent.cgi[ölü/kırık bağlantı]?
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.
- ^ "Wayback Machine". web.archive.org. 20 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.
- ^ https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html 9 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.?
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.