Belarus-Özbekistan ilişkileri
 | |
 Belarus |
 Özbekistan |
|---|---|
Özbekistan–Belarus ilişkileri, Belarus ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 21 Ocak 1993'te kuruldu. Belarus'un Taşkent Büyükelçiliği Şubat 1994'te açıldı. Minsk'teki Özbek Büyükelçiliği ise Mart 2018'de açılmıştır.[1] Her iki ülke de eski Sovyetler Birliği'nin birer parçasıydı.
Devlet ziyaretleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Özbekistan'a ilk resmi ziyaretini Aralık 1994'te yaptı. Bu dönemde Dostluk ve İşbirliği Bildirgesi imzalandı. Bir sonraki resmi ziyaret 12-14 Eylül 2018'de gerçekleşti ve bu süre zarfında yeni bir ortak girişim olan "Amkodor-Aqrotexmaş" açıldı. 16 ikili belgeye[2] imza atıldı. 19 Eylül'e kadar Uzexpocentre'da "Made in Belarus" fuarı açıldı.[3] Belarus Devlet Başkanı, Şevket Mirziyoyev'in Tanrı Dağları'nın eteklerinde bulunan "Kaynarsay" özel konutunu ziyarete gelen devlet başkanlarının ilki olmuştur.[4]
İlk Özbekistan Cumhurbaşkanı olan İslam Karimov Ekim 2014'te Minsk'i ziyaret etmiştir. İkinci cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev de 31 Temmuz - 1 Ağustos 2019 tarihleri arasında Minsk'e resmi bir ziyarette bulunmuştur.
Askeri işbirliği
[değiştir | kaynağı değiştir]28 Mart 2018'de Özbekistan Silahlı Kuvvetleri Akademisi ve Özbekistan Ulusal Muhafızları Askeri-Teknik Enstitüsü, Belarus Cumhuriyeti'nin Askeri Akademisi ile bir işbirliği mutabakatı imzalanmıştır.[5][6] Belarus ve Özbekistan savunma bakanları arasındaki görüşmelerin ardından ise askeri alanda işbirliği anlaşması imzalanmıştır.[7]
Eylül 2018'de Özbekistan Savunma Bakanlığı'nın özel kuvvetleri, Marina Gorky'de bulunan poligonda Rus ve Özbek ekiplerle yarışmak için Belarus'a gitmiştir.[8][9]
Ekonomik işbirliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Belarus Taşkent Büyükelçiliği'ne göre, Ocak-Kasım 2020 döneminde Belarus ile Özbekistan arasındaki dış ticaret cirosu 225 milyon ABD doları olmuştur. Bu ciro, geçen yılın aynı dönemine göre %5,4 daha fazladır.[10] Belarus'un Özbekistan'a ihracatı 187,1 milyon dolar, Özbekistan'ın Belarus'a ihracatı ise 37,9 milyon dolardır. Belarus'un ihracatının çoğunu makine yapımı ve eczacılık ürünleri oluşturmaktadır. Belarus Özbekistan'dan çoğunlukla gıda ve hafif sanayi ürünleri ithal etmektedir.[11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Политические отношения - Посольство Республики Беларусь в Республике Узбекистан". uzbekistan.mfa.gov.by. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Беларусь и Узбекистан подписали 16 документов по итогам переговоров Лукашенко и Мирзиеева". www.belta.by. БелТА. 13 Eylül 2018. 13 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Лукашенко и Мирзиеев открыли в Ташкенте выставку белорусских производителей". www.belta.by. БелТА. 13 Eylül 2018. 14 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Лукашенко первым из глав государств посетил личную резиденцию Мирзиеева в предгорье Тянь-Шаня". www.belta.by. БелТА. 14 Eylül 2018. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Министр обороны Республики Узбекистан встретил военную делегацию Республики Беларусь". mudofaa.uz. Министерство обороны Республики Узбекистан. 29 Mart 2018. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Узбекистан и Беларусь подписали соглашение о военном сотрудничестве". uz.sputniknews.ru. Sputnik Узбекистан. 28 Mart 2018. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Узбекистан и Беларусь налаживают военное сотрудничество". interfax.by. Интерфакс-Запад. 29 Mart 2018. 24 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Соревнование подразделений спецназначения с участием России и Узбекистана проходит в Марьиной Горке — Пухавiцкiя навiны. Пуховичские новости. Марьина Горка. Новости Марьиной Горки". 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ "Товарооборот Беларуси и Узбекистана в январе-ноябре 2020 года увеличился на 5,4% до $225 млн". www.belta.by. БелТА. 5 Ocak 2021. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Беларусь и Узбекистан". www.mfa.gov.by. Министерство иностранных дел Республики Беларусь. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.