Beyk İmanverdi
Reza Beyk Imanverdi رضا بیک ایمانوردی | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Gholamreza İmanverdi[1] 15 Haziran 1936  Tahranİran |
| Ölüm | 13 Eylül 2003 (67 yaşında) ABD, Phoenix |
| Ölüm sebebi | Akciğer kanseri |
| Milliyet | |
| Meslek | Oyuncu, yönetmen |
| Etkin yıllar | 1961-2003 |
Beyk İmanverdi tam adıyla Reza Beyk İmanverdi, (15 Haziran 1936; Tahran, İran; 13 Eylül, 2003; Phoenix, Amerika Birleşik Devletleri), İranlı Azeri aktör ve yönetmendir.[2] [3]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Beyk İmanverdi İran'da Kuzey Azerbaycanlı baba ve Güney Azerbaycanlı anneden doğdu. İngilizceyi iyi biliyordu çünkü Tahran'daki Amerikan büyükelçiliğinde bir süre çalışmıştı. Beyk, İran sinemasında sevilen bir aktördür. 1958 yılında "Oscar" adlı bir tiyatro grubuna katıldı.[4]
Beyk İmanverdi bir trafik kazasında Samvel Haçikyan ile tanıştı. Haçikyan, İran'ın en yenilikçi film yönetmeni ve senaristlerinden biriydi. Beyk'in atletik fiziği ve sinematik görünümünden etkilendi. Haçikyan 1961 yılında "Geceyarısı Çığlığı" adlı filminde ona küçük bir rol teklifinde bulundu. Bu küçük rol Beyk'in başarılı kariyerinde çok iyi bir başlangıç oldu. 60 ve 70'li yıllarda 150'den fazla filmde rol aldı.
Medya tarafından kendisine bin yüzlerin adamı olarak lakap takıldı. Hem "aksiyon yıldızı" olarak hem de "komedi" filmlerindeki rolleriyle tanındı.
Kısa bir süre sonra, İtalyan filmi "Elektrikli Sandalyede" ona başrol teklif edildi. Beyk İmanverdi İran'ı terk ederek İtalya'ya taşındı. Böylece bir İtalyan filminde rol alan ilk İranlı aktör oldu. Daha sonra Rıza Pehlevi'nin isteği üzerine oyuncu arkadaşları Cihangir Gaffari, Nasır Melek ve İreç Kadiri ile beraber Yeşilçam sinemasına katıldı.
Beyk İmanverdi, profesyonel güreş şampiyonudur. Eğitimli olarak Tahran'da çeşitli atletik kulüplerde hocalık yaptı. Ayrıca dövüş sanatlarında bir dublör olarak filmlerde rol aldı.
1979 İran İslam Devrimi'nden sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]1979'daki İran İslam Devrimi'nde Beyk'in İran sinemasının diğer yıldızları gibi oyunculuk yapması yasaklanmıştır. Buna karşın ülkesini terk etmek zorunda kaldı. İlk olarak Almanya'ya ve sonra ABD'ye taşındı ve orada on yıl boyunca kamyon sürücüsü olarak çalıştı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]2002 yılında kendisine Akciğer kanseri teşhisi konuldu. Hastalığı ile bir yıllık mücadelesinden sonra, 13 Eylül 2003 tarihinde öldü. Mezarı vasiyeti üzerine İran'a gönderilmedi.
Filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1961: Yek Ghadam ta Marg
- 1962: Delhoreh
- 1963: Mazare Talagh
- 1963: Zamine Talkh
- 1964: Babre Ring
- 1964: Dozde Shahr
- 1964: Golhaye Gilan
- 1964: Setarehe Sahra
- 1964: Sheitan dar Mizanad
- 1964: Zarbat
- 1965: Daghe Nang
- 1965: Donyaye Poul
- 1965: Jallad
- 1965: Nabarde ghoolha
- 1965: Sarkesh
- 1965: Sarsam
- 1965: Zan va Arousakhayash
- 1969: Ruspi
- 1969: Sedia Elettrica
- 1971: Ayyoob
- 1971: Fatehine Sahra
- 1971: Mardan-e Sahar
- 1971: Pahlevan Mofrad
- 1973: La legge della Camorra
- 1974: Gol Pari Joon
- 1976: Kader Bağlayınca
- 1977: Sobh-e Khakestar
- 1977: Vaseteha
- 1977: Babanın Evlatları
- 1977: Fırtına
- 1977: Küçük Ev
- 1977: Silah Arkadaşları
- 1977: Şeref Sözü
- 1979: Roozha-ye Bikhabari
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021.
- ^ "Reza Beyke Imanverdi in imdb - Biography". 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2012.
- ^ "Reza Beyke Imanverdi in findagrave - Biography". 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- ^ Art Magazine: Seven look "Reza Beik Imanverdi Special" - Number Thirty-Four, October 2013 Iran
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Beyk İmanverdi27 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sinema Türk'te Beyk İmanverdi20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.