Bozkurt (lokomotif)

Başlığın diğer anlamları için Bozkurt (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Bozkurt (lokomotif)
Tür	Buharlı lokomotif
Dönem	1960
Hizmet tarihi	1961-1986
Üretici	Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayii A.Ş
Ağırlık	107 ton
Aks yükü	97 ton
Hız	70km/s
Motor
Tip	Buharlı
Güç	1915 bg
Devir	18500 kgf

Bozkurt, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'na ait o zamanki adı Sivas Demiryolu Fabrikaları olan TÜDEMSAŞ firması tarafından üretilen ilk Türk lokomotifidir.

Sivas Cer Atölyesi, Sivas Demiryolu Fabrikası adını alarak yerli lokomotif ve yük vagonu üretmek üzere yeniden organize edilmiştir. Bu reorganizasyon çalışmasından sonra 1959 yılında yapım çalışmalarına başlanan ve tamamı, Türk işçi ve mühendislerinden oluşan ekip tarafından çok kısa bir sürede bitirilen Bozkurt Lokomotifi 1961 yılında hizmete girmiştir. Aynı dönemde Eskişehir'deki TÜLOMSAŞ firması tarafından Karakurt Lokomotifi de hizmete girmiştir. Bu iki lokomotifin en büyük özellikleri ilk yerli Türk lokomotifleri olmasıdır.

Sivas'ta TÜDEMSAŞ'ta 56202 seri numarasıyla üretilen Türkiye'nin ilk yerli lokomotifi olan Bozkurt, 1961 yılında demir yollarında hizmet vermeye başladı. 25 yıl demir yollarında aralıksız sefer yapan lokomotif, teknik ömrünü doldurması nedeniyle kurum tarafından emekliye sevk edildi.

Üretildiği fabrika önünde kurulan rayların üzerine konulan Bozkurt, fabrikaya gelen ziyaretçilerin yoğun ilgisini çekiyor. Ziyaretçiler buradan ayrılmadan mutlaka lokomotifin önünde hatıra fotoğrafı çektiriyor. Hatıra fotoğrafı çektirenlerin arasında birçok bakan, milletvekili ve bürokrat da bulunuyor.

Buhar basınç kazanı, boş ağırlık, işletme, sürtünme ağırlığı, çekme kuvveti gibi özelliklerin fabrikanın önünde hazırlanan bir yazı ile anlatıldığı lokomotif, üretildiği günden bugüne kadar geçen zamanı ise önüne konulan tabelada kendi duygularıyla şöyle değerlendiriyor:

Ben Sivas demiryolu fabrikalarında Türk işçi ve mühendisinin el birliği ile imal ettiği Bozkurt isimli 56202 nolu tamamen yerli ilk lokomotifim. 20 Kasım 1961 tarihinde TCDD'nin hizmetine girdim. Güzel yurdumu arkamda binlerce ton yükle doğudan, batıya, kuzeyden, güneye yüzlerce kez geçtim. Hizmet sırasında geçirdiğim sayısız hastalık demiryolu personelince iyileştirildi.

Yaklaşık 25 yıllık hizmetin sonunda ekonomik ve teknik ömrümü doldurduğum gerekçesi ile emekli oldum. İmal edildiğim, adı sonra değiştirilen ve gelişen TÜDEMSAŞ'ta 25 yıl hizmet ettiğim raylarımın üzerine oturttular, boyadılar, bir gelin gibi süslediler. Etrafım çiçek ve çimenlerle donatıldı. Bulunduğum yerden kuşların cıvıltısı içinde, üretimi ve onarımı yapılan vagonların servise verilişini mutlulukla izliyorum. Rahatım, mutluyum, ilginize teşekkür ediyorum.

Dış bağlantılar

TÜDEMSAŞ 12 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.