Buldozer

Komatsu marka bir buldozer

Bulldozer DT-75 (Rus)

Buldozer, toprak tesviyesinde kullanılan paletli bir iş makinası. Dozer olarak da bilinir. Ön tarafından düşey doğrultuda aşağı yukarı hareket edebilen güçlü bir uzun kepçe vardır. Buldozer bu kepçenin alt tarafındaki kesici bıçakla toprağı parçalar ve kazıyarak kaldırır. Kaldırılan toprağı kepçesi vasıtasıyla ileri doğru iterek sürükleyebilir. Kepçe hareket halinde yukarı konumda dururken toprak yüzeyini kazımak için bir miktar aşağıya indirilir. Kepçenin hareketi daha önceleri çelik kablolar vasıtasıyla sağlanırdı. Bugün ise yaygın olarak hidrolikle tahrik edilmektedir. Kepçenin, buldozerin hareket yönüne olan konumuna göre dik ve eğik tipleri vardır. Yan dozer denilen, eğik tipte, kepçeye sahip buldozerlerde kazıyıp sürüklenen toprak kepçenin eğik tarafından yana atılarak toprağın ön tarafta yığılması önlenir. Günümüzde kullanılan gelişmiş tiplerde bıçağın buldozerin hareket yönüne göre konumu istenildiği gibi değiştirilip ayarlanabilmektedir. Ağırlıkları 4-40 t arasında değişen buldozerler, güçlü bir (50-700 BG) dizel motorla donandığından yüksek bir itme ve çekme gücüne sahiptir. Yol yapımı veya tarla açma gibi çeşitli toprak tesviye işlemlerinde kullanılır. Silindir ve benzeri diğer iş makinelerinin çekilmesi gayesiyle de kullanılabilir. Engebeli arazilerin düzeltilmesi için çok elverişlidir. Toprak üzerindeki engebeleri, kazıyıp kaldırılan toprağı sürükleyip yayarak ve çukur yerleri doldurarak toprak yüzünün kabaca düzeltilmesini sağlar. Buldozerlerle toprağın sürüklenerek taşınması ancak 20–30 m gibi yakın mesafelerde iktisadi olarak yapılabilir.

Ayrıca makinenin arkasına takılan riper ile ekskavatör kepçesinin kazamadığı zeminleri yararak yüklemeye uygun hale getirir. Riperin boyu kazılacak zeminin sertliğine ve kazının derinliğine göre ayarlanabilir.

D6, D7, D8, D9 gibi modelleri en sık kullanılan dozer türleridir.

Ayrıca bakınız

• Yükleyici
• Skreyper
• Kamyon
• Vinç