Cebel Faya
 Sıradağların doğusundaki çölden görülen Cebel Faya | |
 | |
| Yükseklik | 412 m (1.352 ft) |
|---|---|
| Koordinatlar | 25°06′41″K 55°50′20″D / 25.11139°K 55.83889°D |
| Sıradağ | Hacer Dağları[1] |
| Resmî adı | Faya Paleo-Peyzajı |
| Kriter | Kültürel: (iii)(iv) |
| Referans | 1735 |
| Tescil | 2025 (47. oturum) |
Cebel Faya (Arapça: جَبَل ٱلْفَايَة), Birleşik Arap Emirlikleri'nin Şârika Emirliği'ndeki Al Faya'nın Meliha belediyesi yakınlarındaki bir arkeolojik alan ve kireçtaşı tepesi[2] ve dik kayalıktır.
Şârika şehrinin yaklaşık 50 km (31 mi) doğusunda[3] ve Basra Körfezi sahilleri ile Hacer Dağları arasında[1] bulunan Faya Paleo-manzarası, 210.000 ila 2.300 yıl önce bölgedeki insan yerleşimini yansıtan Paleolitik, Neolitik, Tunç Çağı ve Demir Çağı'na ait alet toplulukları ve mezarlar içermektedir.[4][5]
Faya-1 sahasında bulunan en eski taş alet topluluğu, anatomik olarak modern insanların Afrika'dan dünyaya yayılmak için güneye doğru doğru ilerlediğini gösteren bir rotanın kanıtıdır ve tek taneli optik uyarmalı lüminesans (OSL) kullanılarak yaklaşık 125.000 yıl öncesine tarihlenmiştir.[6]
Faya'da bulunan aletler özgündür ve Sudan'da bulunan benzer çağdaki aletlerle biçim ve tür bakımından bağlantıları vardır. Bu da bize, Levant yolunda Avrupa'ya doğru ilerleyen insanların doğuya doğru bir ilerleyişi yerine, güçlü bir güney rotası fikrini destekler.[7] Bu fikir, diğer alanlardaki çalışmalarla da güçlendirilmiştir. Faya'dan İran'a geçiş, daha sonra kuzeye ve doğuya yayılış daha mümkün görünmektedir.[8]
Faya ve çevresindeki kazılarda elde edilen buluntular Meliha Arkeoloji Merkezi'nde sergilenmektedir.
Alan, 2025 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanı olarak listelenmiştir.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Leech, Nick (28 Mayıs 2015). "The long read: Out of Arabia, the story of early humanity". The National. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020.
- ^ O'Reilly, Mick (29 Ocak 2011). "Humans migrated even earlier". Gulf News. Dubai. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020.
- ^ Archaeological sites: Rock shelter site at Jebel Faya, Art Destination Sharjah30 Ocak 2020
- ^ Armitage, Simon; Sabah A. Jasim; Anthony E. Marks; Adrian G. Parker; Vitaly I. Usik; Hans-Peter Uerpmann (28 Ocak 2011). "The Southern Route "Out of Africa": Evidence for an Early Expansion of Modern Humans into Arabia". Science. 331 (6016): 453-456. doi:10.1126/science.1199113. PMID 21273486.
- ^ Bretzke, Knut; F. Preusser; S.A. Jasim; C. Miller; G. Preston; K. Raith; S.J. Underdown; A. Parton; A.G. Parker (31 Ocak 2022). "Multiple phases of human occupation in Southeast Arabia between 210,000 and 120,000 years ago". Scientific Reports. 12: 1600. doi:10.1038/s41598-022-05617-w. PMC 8803878
.
- ^ McNabb, Alexander (2025). Children of the Seven Sands. Dubai: Motivate Media Group. s. 31. ISBN 9781860635120.
- ^ McNabb, Alexander (2025). Children of the Seven Sands. Dubai: Motivate Media Group. s. 33. ISBN 9781860635120.
- ^ McNabb, Alexander (2025). CHILDREN OF THE SEVEN SANDS : The Human History of the United Arab Emirates. Dubai: Motivate Media Group. s. 33. ISBN 978 1 86063 512 0.
- ^ "UNESCO recognises Sharjah's Faya as only Arab heritage site of 2025". G;ulf Today. 11 Temmuz 2025. 5 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kayıp Medeniyet Basra Körfezi'nin Altında Var Olabilir - 10 Aralık 2010
- Doğa: Taş aletlere yazılmış erken dönem insan göçü - 27 Ocak 2011
- Bilim: Modern İnsanlar Afrika'dan Arabistan Üzerinden mi İlerledi? - 28 Ocak 2011 (abonelik veya proxy gerektirir)
- Tarih öncesi araç seti nedir ve insanlık tarihini nasıl yeniden yazabilir? – Jebel Faya'nın Araçları
- Jebel Faya ( YouTube )
- BAE'de Yamaç Paraşütü (Jebel Faya Sharjah)
- Taş Balta Jebel Faya Sharjah'dan 150.000 yıl