Çatana Muharebesi

Çatana Muharebesi
	Kırım Savaşı
	; B.H. Maksutov tarafından betimlenen Çatana Muharebesi
Tarih	31 Aralık 1853-6 Ocak 1854
Bölge	Çatana, Eflak; (Osmanlı vasalı)
Sonuç	Sonuçsuz
Taraflar
Osmanlı Devleti	Rus İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Ömer Lütfi Paşa ; Ahmed Muhtar Paşa; İsmail Paşa	Albay Alexander Karlovich Baumgarten ×; General Karl Aleksandrovich Bellegarde; ; Joseph Carl von Anrep (çatışmaya katılmamıştır)
Güçler
18,000; 24 top	İlk karşılaşma:; 2,500; 6 top; ; İkinci karşılaşma:; 5,000
Kayıplar
3,000; 6 top	2,000

Çatana Muharebesi^[2] veya Cetate Muharebesi, Kırım Savaşı sırasında gerçekleşen muharebedir. Bu muharebede Ruslar tarafından ele geçirilip tahkim edilen Çatana şehri Ömer Lütfi Paşa komutasındaki Osmanlılarca geri alınmaya çalışılmış ancak Albay Alexander Karlovich Baumgarten komutasındaki Rus birlikleri Osmanlı saldırısını sonuçsuz bırakmıştır.

Muharebe Öncesi

Kırım Savaşı başlangıcında Rusya Osmanlı hakimiyetindeki Tuna Prenslikleri ni işgal etmiştir. Çatana Tuna'da ele geçirilen şehirlerden biridir, Osmanlı'nın elindeki tahkim edilmiş Vidin kalesini görmekte ve Bulgaristan'daki Osmanlı kaleleri ve şehirlerine saldırı için önemli bir noktada durmaktadır, aynı şekilde stratejik Kalafat'ta Ruslarca alınmıştır. Ancak Ömer Lütfü Paşa ile İsmail Paşa Osmanlı'nın Rusya'ya çektiği Eflak ve Boğdan ile Osmanlı topraklarını 2 hafta içinde askerlerin terki yönündeki ültimatomun sonuçsuz kalmasının hemen ardından Tuna'nın sağ tarafına asker çıkarıp şehri Ruslar tahkimat yapamadan geri almıştır.

Muharebe

Ömer Lütfi Paşa komutasındaki İsmail Paşa emri ile Osmanlı ordusu köprübaşı yaptığı Kalafat'tan Çatana'ya saldırı peşindedir. Buna karşın Ruslarda Kalafat'ı tekrar ele geçirme peşindedir. Ancak Osmanlı ordusu Rusların bu yöndeki hamlelerini beklemeden birkaç bin süvari ve piyade desteğinde Rus kıtalarının konuşlandığı Çatana'ya saldırıya geçer. Saldırı Albay Alexander Karlovich Baumgarten komutasındaki Rus Kıtalarınca püskürtülür her iki tarafta komutanlıklarından takviye ister.

6 Ocak 1854 'de (Ortodoks Takviminde Noel Günü), Osmanlı saldırısı 18,000 kişi ile yenilenir.^[1] Ruslar Osmanlı'nın bütün saldırılarını geri püskürtse de ağır kayıp vermiş ve top mermileri kalmamıştır.^[1] Ancak, Ruslara o sırada takviye kuvvetler gelir ve Osmanlı komutanlığı Kalafat yönüne bir saldırı ve ikmal yollarının kesileceği endişesiyle saldırıyı kesip kuvvetlerini Kalafat'a geri çeker.

Muharebe Sonrası Durum

Çatana saldırısı her iki taraf açısından da sonuçsuz bir saldırıdır. Her iki tarafında kaybı ağırdır ve muharebe öncesi pozisyonlarına geri dönmüşlerdir. Çatana'nın Osmanlılarca geri alınamaması ise Ruslar açısından muharebede bir başarıdır. Rus kaynakları bu sebeple muharebeyi zafer olarak değerlendirmektedir. Ancak muharebe sonrası Osmanlı birlikleri hala güçlü pozisyonda ve destek arayan Ruslar ile Sırplar arasında bir bariyer görevi görüp kontak kurulmasını önlemektedir. Ancak hedefledikleri Rusları Tuna Prensliklerinden çıkarma düşüncesini gerçekleştirememektedirler.

Galeri

Karl Lanzedelli tarafından betimlenen Cetate Muharebesi
Cetate'deki yaralıların Kalafat'a varışı
Mecidiye Nişanı nın Çatana Muharebesi sonrası başarı gösterenlere dağıtımı
Albay Alexander Karlovich Baumgarten 'a ait 1858 - 1861 yılları arasında bir zaman diliminde yapımış portre

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "Cetate". encyclopedia2.thefreedictionary.com. 6 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
^ Demiryürek, Halim (Ocak 2024). Memiş, Şefik (Ed.). Hilâl-i Ahmer'in İlk Hâmîsi: Serdâr-ı Ekrem Ömer Lütfi Paşa (PDF). Bellek Biyografi Dizisi. İstanbul: Kızılay Kültür Sanat Yayınları. s. 85. ISBN 978-625-99214-6-4. 10 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Şubat 2025.

Kaynakça

Baumgart, Winfried (1999). The Crimean War: 1853–1856. Londra: Arnold. ISBN 0-340-75960-7. OCLC 48249310.
Тарле Е. В. Крымская война. — Т. 1. — Глава IV. Дунайская кампания 1853 г. Вторжение русских войск в Молдавию и Валахию. Ольтеница и Четати.

[enc-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "Cetate". encyclopedia2.thefreedictionary.com. 6 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.

[2] Demiryürek, Halim (Ocak 2024). Memiş, Şefik (Ed.). Hilâl-i Ahmer'in İlk Hâmîsi: Serdâr-ı Ekrem Ömer Lütfi Paşa (PDF). Bellek Biyografi Dizisi. İstanbul: Kızılay Kültür Sanat Yayınları. s. 85. ISBN 978-625-99214-6-4. 10 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Şubat 2025.

[1]

[2]