Chagos Takımadaları
 Chagos Takımadaları | |
 | |
| Bölge | Hint Okyanusu |
|---|---|
| Koordinatlar | 6°17′00″G 72°05′00″D / 6.28333°G 72.08333°D |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) | |
Chagos Takımadaları, Hint Okyanusu'nun ortasında, Hindistan Yarımadasının ucundan yaklaşık 1,600 km güneyde yer alan ada grubu, Britanya Denizaşırı Toprakları'nın bir parçası olan Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nın (BHOT) başlıca coğrafî özelliklerinden birini oluşturur. Toplam yüzölçümü 60 km²'dir. Doğuya bakan bir yarımay oluşturan takımadalar, kuzey uçtaki Salomon Adalarından başlayarak Peros Banhos Atolü, Three Brothers, Eagle ve Dangers adaları, Egmont Adaları ve grupraki en büyük kara kütlesi olan Diego Garcia Atolü biçiminde sıralanır.
Hint Okyanusu'nun ortasında stratejik bir konumu bulunan Chagos Takımadaları siklon fırtınalarının yolu dışında kalır. Bölgedeki kıyı ve ada devletleri BM kararları doğrultusunda okyanusun barış kuşağı konumunu korumak isterken, ABD ve Birleşik Krallık, başta Diego Garcia olmak üzere bu adaları hava ve deniz araçları için yakıt ikmâl ve takviye üssü olarak kullanmaktadırlar.
Mauritius, adalar üzerinde hak iddia etmektedir. 2021'de Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi, Mauritius'un Chagos Takımadaları üzerindeki egemenliğini onaylayarak takımadaların Birleşik Krallık ve A.B.D. tarafından yasadışı işgalini eleştirdi. Birleşmiş Milletler de aynı yıl Birleşik Krallık'ın talebini reddederek, Mauritius lehinde karar verdi.[1]
Ağustos 2021'de Dünya Posta Birliği'nin Britanya pullarının BHOT'ta kullanılmasını yasaklamasının ardından açıklama yapan Mauritius başbakanı, bu kararı 'ada üzerindeki Mauritius egemenliğinin tanınması yönünde büyük bir adım' olarak tanımlamıştır.[2]
Ekim 2024'te Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy yaptığı açıklamada, ada üzerindeki egemenliğin Mauritius'a devredilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Açıklamada üzerinde üs de bulunan Diego Garcia adasının da bu kapsamda Mauritius'a geri verileceği ancak üssün konumunda ve statüsünde bir değişiklik olmayacağı bildirildi. Bu anlaşma ile birlikte Mauritius, Chagos adasına da daha önce Birleşik Krallık tarafından adadan sürülen yerliler olmak üzere yeniden nüfus konumlandırabilecek.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "BM'den Chagos adaları kararı". 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ "Dünya Posta Birliği'nden posta pulu yasağı". 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2024.
- ^ "Birleşik Krallık, adaların Mauritius'a devri konusunda anlaşıldığını duyurdu". 3 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2024.
 | Mauritius ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Ada ya da takımada ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
