Chakravarthi Rajagopalachari

Chakravarthi Rajagopalachari (10 Aralık 1878 – 25 Aralık 1972), Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesinde önemli rol oynamış bir avukat, yazar, siyasetçi ve devlet adamıdır. “Rajaji” veya Tamilcede “yaşlı bilge adam” anlamına gelen “Moodharignar” lakaplarıyla da tanınır. Hindistan’ın bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkenin ikinci ve son genel valisi, Madras Eyaleti’nin ilk başbakanı ve aynı zamanda Bharat Ratna ödülünün ilk alıcılarından biridir.

Gandi ve Rajagopalachari

Erken yaşamı ve eğitimi

Rajagopalachari, 10 Aralık 1878 tarihinde Hindistan'ın Madras Başkanlığı’na bağlı Salem bölgesindeki Thorappalli Köyü'nde doğdu. Doğduğu köy, günümüzde Tamil Nadu eyaletinin Krishnagiri bölgesinde, Hosur kasabasına yaklaşık 6 kilometre uzaklıktadır. Babası Chakravarti Venkatarya Iyengar, annesi ise Singaramma idi.

Eğitimine Bangalore'deki Merkez Koleji'nde başladı, ardından Madras’taki Başkanlık Koleji'nde hukuk eğitimi aldı. Mezuniyetinin ardından başarılı bir avukat olarak çalışmaya başladı.

Hindistan ulusal kongresi

Rajaji, 1900'lerin başında siyasete ilgi duymaya başladı. Bal Gangadhar Tilak’ın etkisinde kaldı ve V. O. Chidambaram Pillai ile dostluğu siyasi bilincini pekiştirdi. Mahatma Gandhi’nin 1919’da Güney Afrika’dan dönüşüyle onun düşüncelerinden etkilenerek Hindistan Ulusal Kongresi’ne katıldı.

1921’de Kongre'nin genel sekreteri oldu. Jawaharlal Nehru, Sardar Vallabhbhai Patel, Maulana Azad ve Rajendra Prasad gibi liderlerle yakın ilişkiler kurdu. Gandhi’nin en yakın çalışma arkadaşlarından biri olarak kabul edildi. Bazı çevrelerce Gandhi'nin siyasi halefi olarak görülse de, özellikle Nehru ile zaman zaman fikir ayrılığı yaşadı.

Üstlendiği görevler

Rajaji, şu önemli görevlerde bulundu:

• Salem Belediyesi Başkanı;
• 14 Temmuz 1937 – 9 Ekim 1939 : Madras Başkanlığı’nın ilk başbakanı
• 15 Ağustos 1947 – 1948    : Batı Bengal Valisi
• 21 Haziran 1948 – 26 Ocak 1950: Hindistan'ın son genel valisi
• 26 Aralık 1950 – 25 Ekim 1951  : Hindistan İçişleri Bakanı
• 10 Nisan 1952 – 13 Nisan 1954  : Madras Eyaleti Başbakanı (şimdiki Tamil Nadu, Karnataka, Kerala ve Andhra Pradesh bölgelerini kapsıyordu)

Kongre dışı dönemi

1959'da Hindistan Ulusal Kongresi’nden istifa ederek Swatantra Partisini kurdu. Parti, Kongre’ye karşı liberal bir alternatif olarak 1962, 1967 ve 1972 seçimlerine katıldı. Rajaji ayrıca, C. N. Annadurai liderliğindeki Dravida Munnetra Kazhagam (DMK) ile işbirliği yaptı ve “Kongre Karşıtı Cephe”nin oluşumunda önemli rol oynadı.

1967 seçimlerinde DMK büyük bir zafer kazanarak Kongre’yi Tamil Nadu’da iktidardan uzaklaştırdı. Bu başarı, Annadurai’nin popülaritesi, M. G. Ramachandran’ın halk desteği ve Rajaji'nin entelektüel katkıları sayesinde gerçekleşti.

Fikir ayrılıkları

Rajaji, Gandhi’nin başlattığı “Hindistan’ı Terk Et” (Quit India) hareketine ve Subhas Chandra Bose’un silahlı mücadele yöntemlerine karşıydı. Barışçıl yollarla bağımsızlık kazanılması gerektiğini savundu. Bu nedenle zaman zaman Gandhi dahil olmak üzere parti içindeki birçok liderle ters düştü, fakat siyasi saygınlığını hiçbir zaman kaybetmedi.

Edebi ve entelektüel katkıları

Rajaji, Hint mitolojisi ve klasik metinlerin sadeleştirilmiş çevirileriyle edebiyat alanında da iz bıraktı. Ramayana ve Mahabharata'yı Tamilce ve İngilizce olarak halkın anlayacağı şekilde kaleme aldı. Ayrıca siyaset ve felsefe üzerine pek çok makale ve kitap yazdı.

Ölümü

Chakravarthi Rajagopalachari, 25 Aralık 1972 tarihinde Chennai’de hayatını kaybetti.

Ödüller ve anısı

Rajaji, 1954 yılında Hindistan’ın en yüksek sivil ödülü olan Bharat Ratna ile onurlandırıldı. Bu ödül kendisine Dr. Sarvepalli Radhakrishnan ve Sir C. V. Raman ile birlikte ilk kez verilen kişilerden biri olarak sunuldu. Ödülünü, 26 Ocak 1955’te Cumhurbaşkanı Rajendra Prasad’ın elinden aldı.

Hindistan’ın birçok şehrinde onun adını taşıyan yollar, kurumlar ve anıtlar bulunmaktadır. Rajaji, ilkeli duruşu, düşünsel derinliği ve kamu hizmeti anlayışıyla Hindistan siyasi tarihine damgasını vurmuştur.