Gordon Paşa

Gordon Paşa (İngilizce: Charles George Gordon, lakabı Çinli Gordon olarak da bilinir, 28 Ocak 1833-26 Ocak 1885), Sudanlı milliyetçilere karşı Hartum'u savunmada gösterdiği cesaret nedeniyle ulusal kahraman olarak görülen İngiliz general.

Bir topçu subayının oğluydu. 1852'de teğmen rütbesiyle Kraliyet İstihkam birliklerinde görevlendirildi. Kırım Savaşı sırasında, Sivastopol çevresindeki kuşatma siperlerinde gösterdiği cesaretle adını duyurdu. 1859'da yüzbaşılığa yükseltildi. Ertesi yıl İngiltere'nin Çin'e karşı giriştiği II. Afyon Savaşı'na (1856-60) gönüllü olarak katıldı. Pekin'in işgaliyle (Ekim 1860) sonuçlanan askerî harekâtta da görev alan Gordon, Çin imparatorunun yazlık sarayının yakılmasını bizzat yönetti. Gordon'un komutasındaki istihkam birliği Mayıs 1862'deki Taiping Ayaklanması'nın ardından güvenliği tehlikeye düşen Avrupalıların Şangay'daki ticaret merkezinin savunmasını güçlendirmekle görevlendirildi. Gordon, bir yıl sonra Şangay kentini savunmak üzere toplanan 3,500 kişilik bir köylü birliğinin başına geçti. Komutasındaki birlikler 18 ay boyunca ayaklanmayı bastırmada önemli rol oynadılar. Ocak 1865'te İngiltere'ye dönen Gordon beş yıl boyunca Kent'e bağlı Gravesend'de bulunan istihkam birliğine komuta etti.

Avrupalılara ülke yönetiminde önemli görevler veren Mısır hidivi İsmail Paşa, Gordon'u Sudan'ın el-İstivaiye bölgesine vali olarak atadı. Gordon, bu görevde bulunduğu Nisan 1874-Aralık 1876 arasında Yukarı Nil'in haritasını çıkardı. Bugün Uganda'nın bulunduğu yere kadar ırmak boyunca bir dizi karakol kurdurdu. Ardından İngiltere'ye dönen Gordon, kısa süre orada kaldıktan sonra, Sudan genel valisi olarak yeniden hidivin hizmetinde çalışmaya başladı. Bu görevi sırasında ayaklanmaları bastırıp köle ticaretini engelleyerek geniş bir bölgeyi denetimi altına aldı. Ama sağlığının bozulması üzerine 1880'de görevden ayrılarak İngiltere'ye döndü. Sonraki iki yıl boyunca Hindistan, Çin, Mauritius Adası ve Güney Afrika'daki Kap Kolonisi'nde çeşitli görevlerde bulundu.

Bu sırada Sudan'da Muhammed Ahmed (Mehdi) yönetiminde bir ayaklanma başlamıştı.Gordon 1884'te Mısır birliklerini ayaklanmacıların tehdidi altındaki Hartum'dan çıkarmakla görevlendirildi. Yeniden genel valiliğe getirilen Gordon'un şubatta Hartum'a ulaşmasından bir ay sonra kent Mehdi'ye bağlı güçlerce kuşatıldı. 26 Ocak 1885'te kente giren ayaklanmacılar Gordon'u ve askerlerini öldürdüler. Gordon'un öldürülmesi İngiltere'de büyük tepkilere yol açtı. İngiliz kamuoyu hükûmet yetkililerini kuşatmanın kaldırılması için gerekli yardımı göndermemekle suçladı.