Cidde Antlaşması (1927)

Cidde Antlaşması resmi adıyla Majesteleri ile Hicaz ve Necid ve Bağlı Bölgeleri'nin Kral Hazretleri arasındaki Antlaşma, 1927 yılında Birleşik Krallık ile İbn Suud arasında imzalandı.^[1]

20 Mayıs 1927'de Birleşik Krallık adına Sir Gilbert Clayton, Hicaz ve Necid Krallığı adına ise Prens Faysal bin Abdülaziz tarafından imzalanmıştır.^[2] Anlaşma, İbn Suud'un bağımsızlığını ve o dönemde Hicaz ve Necid Krallığı olarak bilinen bölge üzerindeki egemenliğini tanıyordu. İki bölge 1932 yılında Suudi Arabistan Krallığı adı altında birleştirildi. Buna karşılık İbn Suud, kuvvetlerinin İngiliz himayesindeki komşu ülkelere saldırı ve tacizde bulunmasını durdurmayı kabul etti.

Cidde Antlaşması ayrıca Afrikalıların Hicaz Krallığı'na köle olarak götürülmesiyle ilgili Kızıldeniz köle ticareti sorununu da ele alıyordu. Kral, köle ticaretiyle mücadelede İngiliz Elçiliği ile işbirliği yapmayı resmen kabul etti.^[3] Anlaşmanın 7. maddesi, Cidde'deki İngiliz Elçiliği'nin sığınma arayan köleleştirilmiş Afrikalıları azat etme hakkını açıkça belirtmiştir^[4] ve İngiliz Dışişleri Bakanlığı'na göre, 1926 ile 1938 yılları arasında 263 Afrikalı bu şekilde serbest bırakılmıştır.^[4]

Antlaşma, 1915 Darin Antlaşması'nın yerini almıştır.^[5]

Kaynakça

^ List of Foreign Office Records: Various Classes, 1914–1938. Kraus Reprint Corporation. 1970. s. 223. ISBN 978-0-527-03964-6.
^ "The Treaty of Jeddah". The Times (44696). 26 Eylül 1927. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
^ Freitag, U. (2020). A History of Jeddah: The Gate to Mecca in the Nineteenth and Twentieth Centuries. Cambridge: Cambridge University Press. p. 111. 9781108478793. OCLC 1112137839.
^ ^a ^b Sabine Damir-Geilsdorf, Ulrike Lindner, Gesine Müller, Oliver Tappe, Michael Zeuske, eds. (2016). Bonded Labour: Global and Comparative Perspectives (18th–21st Century). Bielefeld, Germany: Transcript Verlag. p. 135. 9783837637335. OCLC 967523375.
^ Butera, Anita C. (2021). The Kingdom of Saudi Arabia Through the Eyes of Saudi Women. Lexington Books. s. 12. ISBN 978-1-7936-0725-6.

[Office1970-1] List of Foreign Office Records: Various Classes, 1914–1938. Kraus Reprint Corporation. 1970. s. 223. ISBN 978-0-527-03964-6.

[2] "The Treaty of Jeddah". The Times (44696). 26 Eylül 1927. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.

[3] Freitag, U. (2020). A History of Jeddah: The Gate to Mecca in the Nineteenth and Twentieth Centuries. Cambridge: Cambridge University Press. p. 111. 9781108478793. OCLC 1112137839.

[Bonded-135-4] Sabine Damir-Geilsdorf, Ulrike Lindner, Gesine Müller, Oliver Tappe, Michael Zeuske, eds. (2016). Bonded Labour: Global and Comparative Perspectives (18th–21st Century). Bielefeld, Germany: Transcript Verlag. p. 135. 9783837637335. OCLC 967523375.

[5] Butera, Anita C. (2021). The Kingdom of Saudi Arabia Through the Eyes of Saudi Women. Lexington Books. s. 12. ISBN 978-1-7936-0725-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]