Crystal Bayat
Crystal Bayat | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 1997 Kabil, Afganistan |
| Milliyet | Afgan |
| Eğitim | Kabil Üniversitesi Hukuk Fakültesi Daulat Ram Koleji |
| Meslek | Aktivist |
| Ödüller | "Edebiyat Kategorisi"nde Rumi Ödülü'nü (2.lik) (2020) BBC 100 Kadın(2021) |
Crystal Bayat, (d. 1997, Kabil), Afgan kökenli kadın hakları savunucusudur. Afganistan'ın içinde ve dışında siyasi aktivizmle uğraşmaktadır. Taliban'ın tekrar iktidara gelmesiyle birlikte değişen olaylara karşı protestolar yapmıştır. Hayatının büyük bölümünde demokrasi ve toplumsal değişimler için uğraşmıştır.[1] 2021 yılında BBC'nin yayınladığı en ilham veren 100 Kadın'dan biri olmuştur.[2]
Kişisel yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bayat, 1997 yılında Kabil'de doğmuştur. Gazni eyaletinin yerlisi ve hükûmet tarafından tanınmayan Türk etnik azınlığı olan Bayat ailesinin bir üyesidir.[3] Annesi bir doktordur ama Taliban'ın yönetimi ele geçirmesi nedeniyle şu anda çalışamıyordur.[4] Babası ise cumhuriyetin dağılmasından önce İçişleri Bakanlığı'nda bürokrat olarak çalışıyordu.[5] Liseden mezun olduktan sonra Bayat, Afganistan'daki üç yüz bin öğrenci arasından Kankor sınavında beşinci olmuştur. Kabil Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne kabul edildikten sonra Hindistan Kültürel İlişkiler Konseyi'nden burs kazanmıştır . Delhi'deki Daulat Ram Koleji'ne katılmak için gitmiş ve 2019'da siyaset bilimi alanında birincilikle mezun olmuştur.[6] Delhi'deki Birleşmiş Milletler Enstitüsü'nden yüksek lisans derecesine sahiptir. 2021'de Delhi Üniversitesi'nde Siyasi Yönetim alanında doktorasına başlamış, ancak programı Taliban'ın devralması nedeniyle yarıda kesilmiştir.[2]
Aktivizm
[değiştir | kaynağı değiştir]2020'de Hindistan'daki okuldan Afganistan'a döndükten sonra Bayat, sivil haklar siyasi düşünce kuruluşu "Justice and Equality Trend'i" ve risk altındaki Afgan halkına yardım etmeye odaklanan bir insan hakları yardım kuruluşu olan Crystal Bayat Foundation'ı kurmuştur.[5] 19 Ağustos 2021'de Afganistan'ın bağımsızlık gününü düzenlenmesine yardımcı olan gösterideki yedi kadından birisidir ve yaptığı yürüyüş sırasında ateş altında kalmıştır.[2] Ulusal insan hakları dergilerinde serbest yazar olarak çalışmaya ve Afganistan'ın susturulmuş kadınları adına konuşmaya devam etmektedir.[4]
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]En etkili Afgan kadın yazar için Rumi Ödülü'nü almıştır. Aynı zamanda 2021'de BBC'nin dünya çapındaki en etkili 100 Kadını arasında yer almıştır. New York Times ve diğer küresel medya kuruluşları, daha iyi bir gün umut etmek için özgürlükten başka bir şey istemeyen Afgan kadın ve kızların sesini duyurmasına yardımcı olmuştur.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Afghanistan and its people have changed, so should Taliban: Afghan activist seen in viral protest pics". India Today (İngilizce). 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ a b c "BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayımlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var". BBC News Türkçe. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ "Crystal Bayat". PEN World Voices Festival (İngilizce). 29 Mart 2023. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ a b c "Crystals Story". Crystal Bayat (İngilizce). 25 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ a b "Face of anti-Taliban resistance cut her teeth in activism at DU". www.telegraphindia.com (İngilizce). 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ Sadhwani, Garima (27 Ağustos 2021). "Survival in Afghanistan is really difficult: Afghan social activist Crystal Bayat". National Herald (İngilizce). 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.