Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu
| Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu | |
|---|---|
| ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժեր | |
 | |
| Kuruluş | 9 Mayıs 1992 |
| Lağvediliş | 20 Eylül 2023 |
| Karargâh | Hankendi |
| Komuta | |
| Başkomutan | Samvel Şahramanyan |
| Savunma Bakanı | Korgeneral Kamo Vardanyan |
| Genel Bilgiler | |
| Askerlik yaşı | 18 |
| Zorunlu askerlik | 24 ay |
| Etkin personel sayısı | 18,500 - 25,000 (İkinci Karabağ Savaşı öncesi iddia) |
| Rezerve personel sayısı | 20,000 - 30,000 (İkinci Karabağ Savaşı öncesi iddia) |
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu (Ermenice: ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժեր), Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin silahlı gücüydü. 2023 Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından 20 Eylül 2023'te lağvedildi.[1]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]1990'ların başında Dağlık Karabağ bölgesinde düzensiz Ermeni milis güçleri bulunmaktaydı. 9 Mayıs 1992 tarihinde Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin silahlı gücü olarak Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu kuruldu.[2]
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu'nun kurucuları arasında Robert Koçaryan (Ermenistan Cumhuriyeti'nin eski cumhurbaşkanı ve Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu'nun ilk başkumandanı), Serj Sarkisyan (2008-2018 Ermenistan Cumhurbaşkanı), Vazgen Sarkisyan (1992 - 93 yılları arasında Ermenistan Cumhuriyeti'nin Savunma Bakanı, 1993 - 95 yılları arasında Savunmadan sorumlu Devlet Bakanı ve 1998 - 99 yılları arasında Ermenistan Cumhuriyeti'nin başbakanı), Monte Melkonyan (ASALA lideri ve eski Martuni bölgesi sorumlusu), Samvel Babayan (1994 - 2000 yılları arasında Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Bakanı) ve diğer isimler yer aldı.
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu kurulduğu tarihten itibaren Azerbaycan ile çok sayıda çatışmaya girdi. Katıldığı başlıca muharebeler:
- Birinci Dağlık Karabağ Savaşı (1992-1994)
- Şuşa Muharebesi (8 - 9 Mayıs 1992)
- Ermenistan ile Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında "Laçın Koridoru"nu açma harekâtı (1992)[3]
- Mardakert Cephesi'nin savunması (1992 - 1994)
- 2008 Mardakert Çarpışması
- İkinci Dağlık Karabağ Savaşı
- 2023 Dağlık Karabağ çatışmaları
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu, 2023 Dağlık Karabağ çatışmaları sonrası Azerbaycan'ın talepleri doğrultusunda dağıtıldı.
Yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk kurulduğu tarihlerde personelin çoğunluğu Karabağ'dan, Azerbaycan'ın muhtelif yerlerinden ve Ermenistan'dan gelen Ermeniler ile oluşmaktaydı. İkinci Dağlık Karabağ Savaşı öncesine kadar Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusunun 18.500 - 20.000 civarında subay ve erlerden oluştuğu iddia edilmekteydi.
Envanteri, Sovyet Ordusu'nun bıraktığı silahlardan; Kalaşnikov tüfeği, tank, ağır top gibi silahlardan oluşmaktaydı. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, Ermenistan tarafından bile tanınmasa da[4] kayda değer miktarda Ermenistan'ın silah ve malzeme desteğini almaktaydı.[5]
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerine derinden entegre haldeydi. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, tanınmayan ülke olmasından bağımsız bir ulusal varlık olarak yaşamını sağlamak için Ermenistan Cumhuriyeti'ne bağlıydı. Ermenistan Cumhuriyeti ise Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ne karşı herhangi saldırıyı kendi ülkesine karşı saldırı olarak görmekteydi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Important Facts about NKR Defense Army (Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Washington Ofisi)1 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nagorno-Karabakh (Global Security) 20 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- International Crisis Group, "Nagorno-Karabakh: Viewing the conflict from the ground", Europe Report No. 166, 14 September 2005 (Özet)
- International Crisis Group, "Nagorno-Karabakh: Risking War", Europe Report No. 187, 14 November 2007 (Özet)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Azerbaijan Ends Fighting in Disputed Region as Armenians Concede". Bloomberg.com (İngilizce). 20 Eylül 2023. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2023.
- ^ "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Washington Ofisi". 1 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009.
- ^ Armenia, Azerbaijan, and Georia Country Studies, Area Handbook Series, Federal Reserch Division Library of Congress, 1994, ISBN 0-8444-0848-4, p. xxix.
- ^ King, Charles (2008). The ghost of freedom (İngilizce). Oxford University Press. s. 6. ISBN 0-19-517775-4. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009.
Those of the unrecognized regimes - Nagorno-Karabakh, Abkhazia, and South Ossetia - were viewed by outsiders as desperate attempts to rationalize the whims of separatists
- ^ Armenia, Azerbaijan, and Georia Country Studies, Area Handbook Series, Federal Reserch Division Library of Congress, 1994, ISBN 0-8444-0848-4, p. 74.
Avrupa'nın silahlı kuvvetleri | ||
|---|---|---|
| Egemen devletler |
| .svg) |
| Sınırlı tanınan devletler | ||
| Eski tanınmayan devletler |
| |
Üzerinden hat çekilmesi, askerî birimin feshedildiği anlamına geliyor. | ||
Asya'nın silahlı kuvvetleri | ||
|---|---|---|
| Egemen devletler |
|  |
| Sınırlı tanınan devletler | ||
| Bağımlı ve diğer bölgeler | ||
| Eski tanınmayan devletler |
| |
Üzerinden hat çekilmesi, askerî birimin feshedildiği anlamına geliyor. | ||