Dansöz Heykeli
| Dansöz Heykeli | |
|---|---|
_(2).jpg) | |
| Keşfedilme | 1981 Perge |
| Yer | Antalya Müzesi |
Dansöz Heykeli, Perge antik kentindeki kazılarda bulunmuş, kıyafetini tutarak bir dans figürü yapar durumda bir kadını betimleyen siyah ve beyaz mermerden yapılmış antik heykel.
Orijinali M.Ö. 2. yüzyıla ait bir heykelin, Roma döneminde yapılmış bir kopyası olan eser, 1981 yılında Jale İnan ve ekibi tarafından yürütülen Perge Güney Hamamı kazıları sırasında parçalar halinde bulunmuştur.[1] 100'den fazla parça, kırık kırığa tamamlanarak birleştirilmiş ve demir desteklerle ayağa kaldırılmıştır; bugünkü hali ile 238cm. yüksekliğindedir.[1] İşçilik, malzeme, üslup bakımından üstün sanat özelliklerine sahip olan Dansöz Heykeli Antalya Müzesi'nin İmparatorlar Salonu'nda sergilenir ve müzenin simgelerindendir.
Dans eden figür üretimi hem büyük hem de küçük yontuculuk sanatında M.Ö 3. yüzyılda yoğunlaşmış; Helenistik dönem sonuna kadar üretimi devam ettirilmiş ve Roma sanatına da aktarılmıştı.[1] Perge Güney Hamamı'nda kentin ünlü varlıklı insanı Claudius Piso stoasının yedi numaralı odasında bulunan bu heykelde sağ omuzundan askılı ince ve belki de ipeksi kumaştan vücuda iyice yapılmış, uzun bir alt giysi giyen ve kemer takan bir kadın, eteğinden tutarak hızla soldan sağa doğru döner vaziyette betimlenmiştir. Figürün şiddetli dönüş hareketi ve vücut kıvrımları tüm gerçekliği ile yansıtılmış ve bu dönme hareketinen ötürü "Dansöz" olarak adlandırılmıştır. Sol eli, dizden aşağı sağ bacağı ve giysinin dalgalanan alt kenar kıvrımları eksiktir, bu bölümler ait parçalar ele geçememiştir.
Heykelde vücudun çıplak kısımlarında beyaz; giysili alanları ve saçlarında ise daha koyu, siyahımsı bir renkte olmak üzere iki cins mermer kullanılmıştır. Heykelin farklı bölümleri ayrı ayrı mermer bloklarınan işlendikten sonra, elde edilen parçalar birleştirilerek heykel tamamlanmıştır.[2] İki farklı mermer türünün kullanımı, bu heykel dışında sadece Roma imparatorlarının büstlerinde görüldüğü için sıra dışı ve özel bir heykeldir. Erendiz Özbayoğlu, bu heykelin tanrıça Artemis’i kendinden geçmiş yüz ifadesiyle tanrısal, kozmik bir dans yaparken betimlediğini ifade etmiştir.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Ramazan Özgan, Ahmet Çelik (1 Ocak 2022). "Pergeli Dansöz Yontusu ve Replikleri Sorunu". Antalya Müzesi 100 Yaşında: Antalya'nın Arkeolojik Mirası.
- ^ "Perge ekolü 'Dansöz Heykeli'". Hürriyet. 25 Eylül 2016. Erişim tarihi: 20 Eylül 2025.
- ^ "Perge Güney Hamamı Heykeltıraşlık Eserleri". İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 2007.