Demir bağlama kapasitesi

Toplam demir bağlama kapasitesi (TDBK) tıbbi bir laboratuvar testidir. Test; serumdaki demir bağlayan bölgelerin ne dereceye kadar doyurulabildiğini ölçmektedir. Serumdaki demir bağlayan grupların neredeyse tamamının transferrin üzerinde bulunmasından dolayı bu test aynı zamanda kandaki transferrin miktarının dolaylı yoldan bir ölçütüdür.

Serum demiri ve yüzde transferrin doyurulması birlikte ele alındığında, klinisyenler bu testi genellikle Anemi, demir eksikliği ve demir eksikliği anemisinden şüphelenildiği durumlarda uygularlar. Bununla birlikte, karaciğer akut faz reaktanı olarak transfferin ürettiği için bu test uygulanırken karaciğer fonksiyonları ve vücutta bir inflamasyon varlığı göz önünde bulundurulmalıdır. Bu durum nadir de olsa demir normal iken demir bağlama testinin niçin yüksek olabildiğini açıklar. Bu nedenle Test aynı zamanda dolaylı bir karaciğer fonksiyon testidir. Ancak ender olarak bu amaçla kullanılmaktadır.

Karaciğer demir eksikliğine karşı yanıt olarak daha fazla transferrin üretmektedir, böylece yüzde transferrin doyurulması (yani serum demiri/TDBK x 100 formülünün sonucu) da faydalı bir belirteç olabilmektedir.

Basit demir eksikliği anemisinde, serum demiri düşük, transferrin yüksektir ve buna bağlı olarak yüzde transferrin doyurulması çok düşüktür.

Diğer yandan, kronik hastalık anemisinde, vücut demiri serumun dışında tutmakta ama aynı zamanda daha düşük miktarda transferrin üretmektedir (muhtemelen metabolizmaları için demire ihtiyaç duyan patojenlerden demiri uzak tutmak için vücudun verdiği yanıtın bir parçası olarak). Bu durumda serum demir miktarı düşüktür ancak TDBK (yani transferrin) de düşüktür. Bu nedenle yüzde transferrin doyurulması normal değerdedir.

Gebe ya da hormonal gebelik önleyici kullanan kadınlarda karaciğer transferrin üretimini artırmaktadır. Bu durum, normal demir miktarıyla bile yüksek TDBK ve düşük yüzde transferrin doyurulması sonucu doğurmaktadır. Bu örnekler göstermektedir ki; TDBK değerinin tam olarak anlaşılabilmesi için aynı zamanda serum demir miktarının, yüzde transferrin doyurulma miktarının ve bağımsız klinik durumun da bilinmesi gerekmektedir. Testin uygulanması için laboratuvarlar damardan alınan kandan elde edilen serumu kullanmaktadır.