Demir mazı mürekkebi

Demir mazı mürekkebi (yaygın mürekkep, standart mürekkep olarak da bilinir), demir tuzlarından ve bitkisel kaynaklardan gelen tannik asitlerden yapılmış mor-siyah veya kahverengi-siyah mürekkeptir. Avrupa'da 5. ve 19. yüzyıllar arasındaki on dört yüz yıl boyunca kullanılan standart mürekkep formülasyonuydu, 20. yüzyılda yaygın olarak kullanılmaya devam etti ve bugün hala satılmaktadır.[1]
Hazırlama ve kullanma
[değiştir | kaynağı değiştir]
Mürekkep, geleneksel olarak bir tannik asit çözeltisine demir (II) sülfat (FeSO4) ekleyerek hazırlanır ancak herhangi bir demir iyon verici kullanılabilir. Gallo tannik asit genellikle mazıdan çıkartılır.

Meşe mazısı mürekkebi için en eski tarifler Yaşlı Plinius'dan gelmektedir. Dördüncü yüzyılın ortalarında yazıldığı düşünülen en eski, en eksiksiz İncil olan Sina Yazması da dahil olmak üzere birçok meşhur ve önemli el yazması demirli meşe mazısı mürekkebi kullanılarak yazılmıştır.[2] Demir mazı mürekkebi yapmanın kolaylığı, kalıcılığı ve suya dayanıklılığı nedeniyle bu mürekkep, Avrupa'da ve Akdeniz'in çevresindeki yazarlar için tercih edilen bir mürekkep haline geldi. Orta Çağ ve Rönesans yazıları büyük oranda bu mürekkep kullanılarak yazılıyordu. Leonardo da Vinci'nin birçok çizimi de bu mürekkep ile yapılmıştır.[3] Büyük Britanya ve Fransa'da, bu dönemde de kalıcılığı sağlamak için tüm kraliyet ve yasal kayıtlar için mürekkebin içeriğini belirleyen yasalar çıkarıldı.
Demir mazı mürekkebinin popülaritesi, kolonizasyon döneminde ve ötesinde dünyayı dolaştı. Amerika Birleşik Devletleri Posta Servisi, tüm postane şubelerinde müşterilerinin kullanımı için kullanılacak kendi resmi tarifine sahipti. 20. yüzyılın ikinci yarısında kimyasal olarak üretilen mürekkeplerin ve yazma sıvılarının icadı, demir mazı mürekkebinin yaygın kullanımına son verdi.
Dolma Kalemler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://www.kitapsifahanesi.yek.gov.tr/Content/UploadFile/Doc/DEMIRMAZIMUREKKEBI.pdf[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Report on the different inks used in Codex Sinaiticus and assessment of their condition". 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2013.
- ^ White, Susan D. (2006). Draw Like Da Vinci. London: Cassell Illustrated, pp.18-19, 9781844034444.