Derinkuyu
| Derinkuyu | |
|---|---|
 Derinkuyu'ya adını veren yeraltı şehrinin derin havalandırma kuyusu. | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Nevşehir |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Esra Bozan[1] |
| • Belediye başkanı | Taner İnce (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 447 km² |
| Rakım | 1.300 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 20.786 |
| • Kır | 9,964 |
| • Şehir | 10.974 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 50700 |
| İl alan kodu | 0384 |
| İl plaka kodu | 50 |
Resmî site Derinkuyu Kaymakamlığı | |
Derinkuyu, Nevşehir ilinin bir ilçesidir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, ilçenin eski bir yerleşim birimi olduğu, tarihinin M.Ö 3000 yıllarına kadar ulaştığı tahmin edilmektedir. İlçenin eski adı Malakopi'dir.[3] Derinkuyu'nun ilk yerlileri Asur kolonilerine kadar uzanır. İlçede Roma ve Bizans döneminden kalma kalıntılar vardır. İlçe Kapadokya bölgesinde yeralmaktadır.
Türkler 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra gelmeye başlamışlar, ilçenin doğusundaki Çekmi, Kızılören, Şemşili, Bölören, Topaleyüp ve Melizlik yaylalarına yerleşerek hayvancılıkla geçimlerini sağlamaya çalışmışlardır. İlçenin bugünkü adı olan "Derinkuyu" halkın içme suyunu 60-70 metre derinliğindeki kuyulardan temin etmesinden dolayı verilmiştir. Derinkuyu ilçesi, 27 Haziran 1957 tarih ve 9644 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve 1 Nisan 1960 tarihinde yürürlüğe giren kanun ile ilçe olmuştur. Kapadokya'nın 36 yeraltı şehrinin en büyük yeraltı şehri olan Derinkuyu yeraltı şehri 1967 yılında turizme açılmış olup, 8 katlıdır. Derinkuyu İlçesinde Bizans döneminden kalma Aya Maryeros Yeraltı Manastırı'nın dünyada akıl hastanesi olarak kullanılan ilk yer olduğu bilinmektedir. İlçede Osmanlı döneminden kalma Aziz Theodoros Trion Kilisesi (Üzümlü Kilise) ve Baş Melekler Kilisesi bulunmaktadır. Baş Melekler Kilisesi daha sonra 1924 yılında ibadete kapatılmış 1949 yılında Derinkuyulu Tahsin Ertaş tarafından satın alınarak Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlanıp camiye dönüştürülmüştür. Günümüzde Derinkuyu Cumhuriyet Camii olarak kullanılmaktadır.[4]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Nevşehir ilinin güneyinde yer alan Derinkuyu ilçesinin güneyinde Niğde; doğusunda Kayseri, Yeşilhisar; kuzeydoğusunda Ürgüp; kuzeybatısında Acıgöl; kuzeyinde Nevşehir; batısında Aksaray ili bulunmaktadır.
Niğde-Nevşehir karayolu üzerinde bulunan ilçe Nevşehir'e 30 km, Niğde'ye 50 km, Kayseri'ye 110 km, Aksaray'a 80 km uzaklıkta olup bu illerin tümüne ilçenin direkt karayolu bağlantısı bulunmaktadır.
İlçenin yüzölçümü 473 km²’dir.[5] Derinkuyu'nun rakımı 1.300 metredir.
İlçe; Erciyes, Hasan Dağı ve Melendiz Dağları arasında volkanik çanak şeklinde bulunan Misli Ovasının içinde yer alır. Toprak kumlu olup, volkanik faaliyetlerin sona ermesi, yağmur ve rüzgâr ile erozyon etkisi oldukça kuvvetlidir. Arazi genellikle düz olup, ormanlık alan bulunmamaktadır.
Akarsu ve gölü olmayan ilçede geniş yeraltı su kaynakları mevcuttur.
Bitki örtüsü, ilkbahar yağışları ile yeşeren yaz ortalarında kuruyan, cılız otlardan oluşan bozkırdır.
Türkiye'nin en ilginç koruluk ve sanatsal parklarından biri olan Hakkı Atamulu Kültür Parkı da buradadır. Devasa bir Atatürk heykeli bulunmaktadır. Turizm gelişmektedir, tarım ve hayvancılık en önemli geçim kaynağıdır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1960[6] | 13.953 | 3.444 | 10.509 |
| 1965[7] | 12.880 | 4.056 | 8.824 |
| 1970[8] | 15.148 | 4.637 | 10.511 |
| 1975[9] | 16.795 | 5.618 | 11.177 |
| 1980[10] | 18.002 | 6.591 | 11.411 |
| 1985[11] | 19.587 | 7.385 | 12.202 |
| 1990[12] | 20.043 | 8.580 | 11.463 |
| 2000[13] | 24.631 | 11.092 | 13.539 |
| 2007[14] | 21.880 | 10.211 | 11.669 |
| 2008[15] | 22.118 | 10.399 | 11.719 |
| 2009[16] | 22.179 | 10.538 | 11.641 |
| 2010[17] | 22.114 | 10.679 | 11.435 |
| 2011[18] | 21.957 | 10.678 | 11.279 |
| 2012[19] | 21.945 | 10.804 | 11.141 |
| 2013[20] | 21.425 | 10.731 | 10.694 |
| 2014[21] | 21.432 | 10.845 | 10.587 |
| 2015[22] | 21.108 | 10.814 | 10.294 |
| 2016[22] | 21.081 | 10.877 | 10.204 |
| 2017[22] | 20.908 | 10.853 | 10.055 |
| 2018[22] | 20.786 | 10.789 | 9.997 |
| 2019[22] | 20.776 | 10.839 | 9.937 |
| 2020[22] | 20.938 | 10.974 | 9.964 |
2023 [23] Yılı Derinkuyu İlçesi, köy ve belde nüfusları
| Çakıllı Köyü | 1044 |
| Derinkuyu İlçesi | 11000 |
| Doğala Köyü | 733 |
| Güneyce Köyü | 232 |
| Kuyulutatlar Köyü | 1095 |
| Özlüce Köyü | 825 |
| Suvermez Köyü | 1565 |
| Til Köyü | 551 |
| Yazıhüyük Beldesi | 3722 |
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
1910'da bir düğün -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kaymakam Esra BOZAN". derinkuyu.gov.tr. 3 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2025.
- ^ "8/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.
- ^ "CUMHURİYET(YENİ) CAMİİ". Kültür Portalı. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-18.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Derinkuyu Nüfusu - Nevşehir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Nevşehir Derinkuyu Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Medas". biruni.tuik.gov.tr. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- YerelNet
- Belediye 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kaymakamlık 9 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
