Dinétah
Dinétah (Navahoca Dinétah), Navahoların geleneksel toprakları ve yurtluğu. New Mexico, güneybatı Colorado, güneydoğu Utah ve kuzeydoğu Arizona gibi geniş bir alanı kapsar.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölge San Juan Nehri tarafından yüksek mesa ve derin kanyonlarla işaretlenir. Geleneksel sınırlarını dört dağ çizer: doğuda Blanca Peak, güneyde Mount Taylor, batıda San Francisco Peaks ve kuzeyde Hesperus Peak.
Kültürel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir]Navaholar Dinétah'ı anavatanları olarak görür. Navaho yaradılış öyküsünün (Diné Bahaneʼ) merkezi burasıdır.
Arkeolojik sitler
[değiştir | kaynağı değiştir]Binlerce arkeolojik sit bulunur. Bunların içinde Anasazi gibi değişik kültürlere ait sitler de görülür. En belirgin arkeolojik sitler Navaho pueblitoları adı verilen köycüklerdir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Navahoların MS 1500 gibi erken bir tarihte burada olduklarına dair kanıtlar vardır. 1680 Pueblo İsyanından önce burada yaşadıkları kabul edilmektedir. İspanyol istilacılar ve Ute Kızılderililerin baskılarına dayanamayıp yaklaşık 1750'de batı ve güneye çekilen Navaholar, yaklaşık 1800'de Dinétah'ın merkezini terk etmişlerdir.