Diyabetik ayak
| Diyabetik ayak | |
|---|---|
| Nöropatik diyabetik ayak ülseri | |
| Uzmanlık | Bulaşıcı hastalık, endokrinoloji, cerrahi |
Diyabetik ayak hastalığı, diyabetli kişilerin ayaklarını etkileyen periferik arter hastalığı (PAD) veya duyusal nöropatiden doğrudan kaynaklanan herhangi bir durumdur. Diyabetik ayak hastalıkları, diyabetin akut veya kronik komplikasyonları olabilir.[1] Enfeksiyon, diyabetik ayak ülseri ve nöropatik osteoartropati gibi birkaç karakteristik diyabetik ayak patolojisinin varlığı, diyabetik ayak sendromu olarak adlandırılır. Sonuçta ortaya çıkan kemik deformitesi, Charcot ayağı olarak bilinir.
Diyabetle ilişkili ileri periferik sinir disfonksiyonu (diyabetik nöropati) nedeniyle, hastaların ayaklarında cilt kuruluğu ve ağrı hissetme yeteneğinde azalma (nosiseptif) görülür. Bu nedenle, küçük yaralanmalar fark edilmeyebilir ve daha sonra tam kalınlıkta diyabetik ayak ülseri haline gelebilir. Ayrıca, ayak cerrahisi anestezi olmadan iyi tolere edilir.[2] Ayakların ağrıya duyarsızlığı, 512 mN kantitatif iğne batırma stimülasyonu ile kolayca tespit edilebilir.[3] Diyabette, periferik sinir disfonksiyonu, periferik arter hastalığı (PAD) ile birleşerek ekstremitelerde zayıf kan dolaşımına (diyabetik anjiyopati) neden olabilir.[4] Diyabetik ayak ülseri olan hastaların yaklaşık yarısı, eşlik eden PAD'ye sahiptir.[5][6] Vitamin D eksikliğinin diyabetik ayak enfeksiyonları ile ilişkili olduğu ve amputasyon ve ölüm riskini artırdığı yakın zamanda keşfedilmiştir.[7] Araştırmalar, diyabetik toplulukta ayak ülserlerinin yaşam boyu görülme sıklığının yaklaşık %15 olduğunu ve %25'e kadar çıkabileceğini tahmin etmektedir.[8] Yaraların iyileşmesi uzun sürdüğünde enfeksiyon gelişebilir, kemiklere ve eklemlere yayılabilir ve alt ekstremite amputasyonu gerekebilir. Ayak enfeksiyonu, diyabetli kişilerde travmatik olmayan amputasyonların en yaygın nedenidir.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Jalilian M, Ahmadi Sarbarzeh P, Oubari S (2020). "Factors Related to Severity of Diabetic Foot Ulcer: A Systematic Review". Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy. 13: 1835–42. doi:10.2147/DMSO.S256243
. PMC 7259447
. PMID 32547145.
- ^ Arts S, Kerselaers L, De Neve J, Vanlauwe J, Cornelis S, Aerden D (2022). "Foot surgery without anesthesia in diabetic patients with sensory neuropathy: A short series". Foot & Ankle Surgery: Techniques, Reports & Cases. Elsevier BV. 2 (1). doi:10.1016/j.fastrc.2021.100128
. ISSN 2667-3967.
- ^ Chantelau EA (May 2021). "A Novel Diagnostic Test for End-Stage Sensory Failure Associated With Diabetic Foot Ulceration: Proof-of-Principle Study". J Diabetes Sci Technol. 15 (3): 622–9. doi:10.1177/1932296819900256
. PMC 8111226
. PMID 31948277.
- ^ Formosa C, Cassar K, Gatt A, Mizzi A, Mizzi S, Camileri KP, Azzopardi C, DeRaffaele C, Falzon O, Cristina S, Chockalingam N (November 2013). "Hidden dangers revealed by misdiagnosed peripheral arterial disease using ABPI measurement". Diabetes Res Clin Pract. 102 (2): 112–6. doi:10.1016/j.diabres.2013.10.006. PMID 24209599.
- ^ Arts S, Kerselaers L, De Neve J, Vanlauwe J, Cornelis S, Aerden D (2022). "Foot surgery without anesthesia in diabetic patients with sensory neuropathy: A short series". Foot & Ankle Surgery: Techniques, Reports & Cases. Elsevier BV. 2 (1). doi:10.1016/j.fastrc.2021.100128
. ISSN 2667-3967.
- ^ Schaper NC, Van Netten JJ, Apelqvist J, Lipsky BA, Bakker K (February 2017). "Prevention and management of foot problems in diabetes: A Summary Guidance for Daily Practice 2015, based on the IWGDF guidance documents" (PDF). Diabetes Res Clin Pract. 124: 84–92. doi:10.1016/j.diabres.2016.12.007. PMID 28119194.
- ^ Arts S, Kerselaers L, De Neve J, Vanlauwe J, Cornelis S, Aerden D (2022). "Foot surgery without anesthesia in diabetic patients with sensory neuropathy: A short series". Foot & Ankle Surgery: Techniques, Reports & Cases. Elsevier BV. 2 (1). doi:10.1016/j.fastrc.2021.100128
. ISSN 2667-3967.
- ^ Singh N, Armstrong DG, Lipsky BA (January 2005). "Preventing foot ulcers in patients with diabetes". JAMA. 293 (2): 217–28. doi:10.1001/jama.293.2.217
. PMID 15644549.
- ^ Selva Olid A, Solà I, Barajas-Nava LA, Gianneo OD, Bonfill Cosp X, Lipsky BA (September 2015). "Systemic antibiotics for treating diabetic foot infections". Cochrane Database Syst Rev. 2015 (9). doi:10.1002/14651858.CD009061.pub2. PMC 8504988
. PMID 26337865.
| Hastalık ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |