Dokuz Umde
Dokuz Umde veya Dokuz İlke, Mustafa Kemal Atatürk'ün TBMM'nin birinci döneminin çalışma süresi sona ermeden bir süre önce, 8 Nisan 1923'te yayımlamış olduğu bildiridir. CHP'nin ilk programı olarak sayılmaktadır.
Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti daha sonra Halk Fırkası'na dönüşmüştür. Halk Fırkası tarafından bir program olarak benimsenen Dokuz Umde daha sonra CHP'nin ilk programı olarak sayılmıştır.
1- Egemenlik ulusundur.
2- TBMM dışında hiçbir makam ulusal yazgıya engel olamaz.
3- Bütün yasalarda, örgütlerde, yönetimde, eğitimde ulusal egemenlik esastır.
4- Saltanatın kaldırılması kararı değiştirilemez.
5- Mahkemeler ve yasalar düzeltilecektir.
6- Aşar vergisi kaldırılacaktır.
7- Öğrenim birleştirilecektir.
8- Askerlik süresi kısaltılacaktır.
9- Mali, idari ve ekonomik bağımsızlık kesin koşuldur.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bila, Fikret (2020). CHP nasıl iktidar olur?. Doğan Kitap. ISBN 978-605-09-7785-1. 28 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022.