Dokuzuncu Senfoninin Laneti
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Nisan 2025) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Nisan 2025) |
"Dokuzuncu Senfoninin Laneti", bazı bestecilerin dokuzuncu senfonilerini tamamladıktan sonra ölmeleri nedeniyle ortaya çıkan bir batıl inançtır. Bu inanışa göre, bir besteci dokuzuncu senfonisini tamamladıktan sonra onuncu senfonisini bitiremeyecektir. Bu kavram özellikle 19. ve 20. yüzyıllarda klasik müzik dünyasında popülerlik kazanmıştır. Lanetin kaynağı genellikle Ludwig van Beethoven'a dayandırılsa da, birçok bestecinin yaşamında benzer örnekler bulunmaktadır.
Kökenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu inancın kökeni büyük ölçüde Beethoven’a dayanır. Beethoven, ünlü "Dokuzuncu Senfoni"sini 1824 yılında tamamladıktan sonra onuncu senfonisi üzerinde çalışıyordu ancak ölümü nedeniyle bu eseri tamamlayamadı. Bu durum, sonraki besteciler için bir tür "kadere yazılmış son" olarak görülmeye başlandı.
ve 20. yüzyıllarda birçok bestecinin dokuzuncu senfonisini tamamladıktan sonra ölmesi, bu batıl inancın güçlenmesine neden oldu. Romantik ve modern müzik dönemlerinde bu konu, besteciler arasında tartışılan bir mesele haline geldi.
Örnekleri
[değiştir | kaynağı değiştir]19. Yüzyıl bestecileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ludwig van Beethoven (1770–1827): Dokuzuncu Senfonisi'ni tamamladıktan sonra onuncu senfonisi üzerinde çalışırken öldü.
Franz Schubert (1797–1828): "Bitmemiş Senfoni" (Sekizinci Senfoni) ünlüdür, ancak Dokuzuncu Senfoni’sini tamamladıktan kısa süre sonra vefat etti.
Anton Bruckner (1824–1896): Dokuzuncu Senfonisi'ni tamamlayamadan öldü.
Antonín Dvořák (1841–1904): Dokuzuncu Senfonisi en ünlü eserlerinden biridir ve ölümünden önce onuncu senfoni üzerinde çalışıyordu.
20. Yüzyıl Bestecileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Gustav Mahler (1860–1911): Dokuzuncu Senfonisi'ni tamamladı ancak Onuncu Senfoni’sini bitiremeden öldü. Mahler, lanetten kaçınmak için dokuzuncu senfonisini resmen numaralandırmamaya çalıştı, ancak başarısız oldu.
Ralph Vaughan Williams (1872–1958): Dokuzuncu Senfonisini tamamladıktan kısa bir süre sonra öldü.
Lanete karşı çıkan besteciler
[değiştir | kaynağı değiştir]Her ne kadar "Dokuzuncu Senfoninin Laneti" popüler bir inanış olsa da, bazı besteciler ondan fazla senfoni bestelemeyi başararak bu efsaneyi yıkmıştır. Örnekler:
Dmitri Şostakoviç (1906–1975): 15 senfoni bestelemiştir.
Philip Glass (1937–): 14’ten fazla senfoni yazmıştır.
Heitor Villa-Lobos (1887–1959): 12 senfoni bestelemiştir.
Bu besteciler, lanetin yalnızca bir rastlantıdan ibaret olduğunu göstermiştir.
Batıl inanç ve modern dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Modern müzikologlar, "Dokuzuncu Senfoninin Laneti"nin daha çok bir tesadüf ve tarihsel koşullarla açıklanabileceğini savunmaktadır. 19. yüzyıl ve öncesinde bestecilerin yaşam süreleri daha kısa olduğu için, birçok sanatçı kariyerlerinin ilerleyen dönemlerinde dokuzuncu senfonisini yazarken vefat etti. Bu durum, lanetin doğmasına sebep olmuştur.
Öte yandan, 20. ve 21. yüzyılda birçok besteci bu sınırı aşmıştır. Günümüzde lanet, klasik müzik tarihine ilginç bir anekdot olarak görülmekte ve akademik çevrelerde bir mit olarak değerlendirilmektedir.
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Dokuzuncu Senfoninin Laneti, çeşitli popüler kültür yapımlarında ele alınmıştır. Bu konu, 2018 yılında yayımlanan Midsomer Murders adlı İngiliz suç dizisinin 19. sezonunun altıncı bölümünde işlenmiştir. Ayrıca, 2024 yılında Inside No. 9 adlı İngiliz antoloji dizisinin dokuzuncu sezonunun beşinci bölümüne "Curse of the Ninth" adıyla konu olmuştur.
Sonuç
"Dokuzuncu Senfoninin Laneti" birçok ünlü bestecinin hayatı nedeniyle ortaya çıkmış ve klasik müzik dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Ancak, modern araştırmalar bunun yalnızca bir rastlantı olduğunu göstermektedir. Yine de, bu efsane klasik müzik tarihinin en ilginç batıl inançlarından biri olarak varlığını sürdürmektedir.