Dunganca - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Kullanım
  • 2 Kaynakça

Dunganca

  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Беларуская
  • Brezhoneg
  • Català
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gaeilge
  • Gaelg
  • Hausa
  • עברית
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • 日本語
  • ქართული
  • Kumoring
  • Қазақша
  • 한국어
  • Коми
  • Кыргызча
  • Latina
  • Polski
  • Piemontèis
  • Português
  • Русский
  • Simple English
  • Svenska
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Türkmençe
  • Tagalog
  • Toki pona
  • Татарча / tatarça
  • ئۇيغۇرچە / Uyghurche
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • 中文
  • 文言
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dunganca
Хуэйзў йүян, Hueyzu yüyen
Telaffuz[xwɛitsu jyjɑn]
Ana dili olanlarKırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Rusya, Tacikistan ve Türkmenistan
BölgeFergana Vadisi, Çu Vadisi
EtnisiteDunganlar
Konuşan sayısı110.100  (2009 nüfus sayımları)[1]
Dil ailesi
Çin-Tibet
  • Çin dilleri
    • Mandarin
      • Zhongyuan
        • Dunganca
Yazı sistemiKiril alfabesi
Dil kodları
ISO 639-3dng
ELPDungan
Kırgızistan'ın Milyanfan köyünde bulunan bir müzede hem Dunganca hem de Rusça sürümleri olan ikidilli bir plaka.

Dunganca (Хуэйзў йүян, [xwɛitsu jyjɑn]; Çince (basitleştirilmiş): 东干语; Çince (geleneksel): 東干語; pinyin: Dōnggān yǔ), Orta Asya'da yaşayan, Çin'in Hui etnik grubuna yakın bağları olan Dunganlar tarafından konuşulan Sinik dildir.

Dunganca ile Standart Çince karşılıklı olarak oldukça anlaşılabilir; ancak bu Çin dilinin Kiril alfabesiyle yazılması benzersiz bir durum oluşturur.

Kullanım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dunganca başlıca olarak Kırgızistan'da konuşulur. Bunun dışında Kazakistan, Özbekistan ve Rusya'da Dunganca konuşanlar vardır. Dungan etnik grubu, 1870'lerde Çin'den kaçıp batı yönüne Orta Asya'ya doğru taşınan mültecilerin torunlarıdır.[2] Dunganca okul eğitiminde kullanılır. Sovyetler Birliği döneminde Dunganca'nın öğretilmesi için çeşitli ders kitapları yayınlandı. Üstelik 14.000 sözcük barındıran üç ciltli bir Rusça-Dunganca sözlüğü, Dunganca-Rusça sözlük, Dungan dili hakkında filolojik monografiler ve Dungan dilinde yazılan kitaplar da yayınlanmıştır. Dungan dilinde yayınlanan ilk gazete olan Hueyimin bo 1932'de kuruldu ve günümüzde hala aylık olarak yayınlanmaktadır.

1970 ile 1989 arasındaki Sovyetler Birliği nüfus sayımı istatistiklerine göre Dunganlar, Orta Asya'daki diğer etnik azınlık gruplarına göre kendi dillerinin kullanımını muhafaza etmekte başarılı olmuştur; ancak Sovyet sonrası dönemde Dunganca'yı anadil olarak konuşanların sayısı oldukça azaldığı gözlemlenmiştir, fakat bununla ilgili daha ayrıntılı çalışmalar yapılmamıştır.

Nüfuslarına göre Dunganca'yı konuşanların sayısı
Yıl Dunganca L1 Rusça L2 Toplam Dungan nüfusu Kaynak
1970 36.445 (% 94,3) 18.566 (% 48,0) 38.644 Sovyetler Birliği Nüfus Sayımı
1979 49.020 (% 94,8) 32.429 (% 62,7) 51.694 Sovyetler Birliği Nüfus Sayımı
1989 65.698 (% 94,8) 49.075 (% 70,8) 69.323 Sovyetler Birliği Nüfus Sayımı
2001 41.400 (% 41,4) N/A 100.000 Ethnologue12 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Cihai. Shanghai: Shanghai cishu chubanshe 2002; ISBN 7-5326-0839-5
  1. ^ "Dungan". Ethnologue, 18. cilt, 2015. 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016. 
  2. ^ Cihai, S.358
Taslak simgesiDil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiKazakistan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiKırgızistan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiRusya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • NDL: 00561684
  • NLI: 987007565357305171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dunganca&oldid=32763544" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Dil taslakları
  • Kazakistan taslakları
  • Kırgızistan taslakları
  • Rusya taslakları
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Tüm taslak maddeler
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar
  • Sayfa en son 16.02, 12 Mayıs 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Dunganca
Konu ekle