E-kart
 | Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
|
E-kart, kartpostallar veya tebrik kartının bir benzeri olmakla birlikte, geleneksel materyaller ve kâğıttan farklı olarak, dijital araçların kullanılmasıyla oluşmuş bir uygulamadır. E-kartlar, çeşitli İnternet sitelerindeki yayıncıların yapımları şeklinde ve alıcıya gönderilmeye hazır haldedir. Genellikle e-mail aracılığıyla gönderilirler. Ayrıca e-kartlar, geleneksel yöntemlere göre, daha çevre dostu olarak düşünülmüştür. E-kart firmaları çevre dostudur çünkü, karbon salınım oranları kâğıt şeklinde tebrik kartı üretimi yapan firmalara göre daha düşük bir değerdedir.
E-kartlar, standart tebrik kartlarına göre, çok daha fazla çeşitlilik gösterebilen bir dijital içeriktir. Örnek olarak, geleneksel yöntemlerin aksine, aynı anda birden fazla kişiye gönderilebilir ve gönderen kişi tarafından tamamen kişiselleştirilebilirler. İnsanlar bunları herhangi bir bilgisayarda ya da elektrikli bir cihazda saklayabilir, hatta televizyon ortamında bile görüntüleyebilirler. Günümüzde video şeklinde e-kartlar da gelişme göstermektedir.
Bir e-kart göndericisi, yayıncının İnternet sitesindeki online katalog içerisinden seçimini yapar. Daha sonra, gönderici seçtiği karta mesaj, resim veya video ekleyerek, birçok şekilde kişiselleştirebilir. Son olarak, gönderici, alıcının e-mail adresini yazar ve e-kartın seçildiği İnternet sitesi tarafından, kullanıcı adına, kişilere e-mail olarak gönderir.
Baskı E-kart
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı e-kartlar, e-posta yoluyla gönderilmek yerine baskılı olarak hazırlanır. Ancak bu tür kartlar genellikle ev yapımı tebrik kartları kategorisine girer. Geleneksel yöntemlere göre avantajları arasında maliyet tasarrufu sağlaması ve tamamen hazır şablonlar kullanmak yerine kişisel yaratıcılık katılarak alıcıya özel bir kart oluşturma imkanı sunması sayılabilir.
Teknolojik Gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]1994 yılında Judith Donath tarafından geliştirilen e-kartın arkasındaki teknoloji önemli ölçüde gelişme gösterdi. Gönderim şekli sabit kalmakla beraber, eskiden alıcıya gelen mail, aslında hazırlanan e-kart değildi, maille gelen linke tıklandığı zaman, yayıncının İnternet sitesindeki, gönderici tarafından hazırlanan tasarım gösteriliyordu.
Kartpostallar ve Tebrik Kartları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kağıt şeklindeki benzerleri gibi, "kartpostallarda" görsel sanat (durgun veya hareketli fotoğraf veya video gibi) ve kişisel notun eklenmesi için boş alanlar bulunur. Kullanılan ilk e-kart türü buydu.
Kağıt versiyonlarındaki benzerleri gibi, siber "tebrik kartlarında" görsel sanat kullanılır. Varyasyonlar değiştirilebilir öneriler arasından, kâğıt tebrik kartları gibi veya kişiselleştirilmiş bir versiyon şeklinde tasarlanabilir.
Flash Animasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu tür e-kartlar, iki boyutlu olarak tasarlanmış yazılım diliyle uyarlanmıştır. Formatı Adobe'ye özel veya Adobe'nin izin verdiği tüm yazılımlarda, kolaylıkla görüntülenebilir haldedir. Alıcı 15-30 saniyelik kısa animasyonlar görürler. Bu animasyonlar içeriğin şekline göre, çizgi film şeklinde olabileceği gibi, çok gelişmiş ve gerçekçi bir halde de olabilirler. Animasyona, müzik veya konuşma şeklinde bir ses dosyası da eklenebilir.
Flash animasyon şeklindeki tebrik kartları görüntüleyen ile bir etkileşim içine de girebilir. Örneğin; kullanıcıdan bir resmi hareketlendirmesini isteyebilir. Çoğu flash e-kart, basit gözlem yoluyla, gönderenin duygularını iletmek için tasarlanmıştır.
Flash animasyonlu e-kartlar, hemen hemen tüm büyük e-kart yayıncıları tarafından kullanıcılara sunulan ve dolayısıyla en yaygın olarak kullanılan e-kart formatıdır.
Video E-kart
[değiştir | kaynağı değiştir]"Video E-kartlar" alıcıya kişiselleştirilmiş yazı ve videonun kombine edilmesi ile oluşturulup mesaj olarak iletilmesinde kullanılır. Bu şekilde işleyen bir dizi servis, Rattlebox gibi, kullanıcılarına daha önceden hazırlanmış videolar üstüne yazı seçip ekleme özelliği tanımıştır. DVCards.com ise kullanıcılarına web kameraları üstünden kayıt imkânı sağlamış ve kullanıcılarının kendi videolarını yollamalarını sağlamıştır.
Mobil E-kart
[değiştir | kaynağı değiştir]Mobil teknolojilerin ilerleme kaydetmesiyle birlikte, Basitçe Resimli Kısa mesaj Servisi olan Çoklu Ortam Mesajlaşma Servisi(MMS) popüler oldular. Bu sayede E-kartlar mobil cihazlardan ve telefonlardan kolaylıkla gönderilebiliyorlar. Mobil E-kartlar ya da kartlar diğer E-kart modellerine göre daha çok bilindiğinden mobil içerik sağlayıcılar da çeşitli E-kartlar üretip kullanıcılarına sunmaktadır. Aynı E-kart'taki gibi Mkartlar da çeşitli ses, müzik ve resim içerebilirler.
Mkart üreten ilk şirketlerden birisi de Dutch şirketi'dir. Mgreeting adındaki şirketleri 2003 yılında kurulmuştur. Mkartlar bilgisayardan da aynı E-kart gönderiyormuş gibi gönderilebilirler. Kullanıcılar websitesine gidebilir, kart seçebilir ve kendi telefon numaralarını yazıp kendilerine MMS olarak Mkart gönderebilirler.
Web Tabanlı Çoklu Ortam E-kartları
[değiştir | kaynağı değiştir]Web tabanlı bir kart geliştirilmesi, daha yaratıcı olma durumunu devam ettirmektedir. Kullanıcılar, seçilebilen arka planlar, sürükle-bırak görüntüler, animasyonlar, yüz ifadeleri ve el yazısı gibi görülen yazı şekilleri kullanarak bir tebrik kartı yapabilir.
Resim Yüklemeli E-kartlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Flash 10 teknolojisiyle, fotoğraf yüklenip, üzerinde değişiklik uygulamalarla oynayabilecek, yüklenen fotoğrafı kesip, düzenleyebilecek sitelerin oluşmasına imkân tanımıştır. Kullanıcı, animasyon üzerine gömebileceği, çok daha yüksek bir seviyede, kişiselleştirme yapabilmektedir.
E-kart Oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı e-kartlar, interaktif oyunlar içerir. Oyunlar genellikle, diğer animasyonlu e-kartlar gibi, göndericinin kişisel mesajını da ekleyebildiği, müzik ve animasyonlar içerir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1996 sonbaharında İnternet Kayıtları web sitelerini kullanmaya başladığında, E-card gelişimi hakkında İnternet tarihindeki o zamana kadar ve ondan öncesinde varlığını sürdürmüş dikkat çekici İnternet sayfalarını kayıt altına aldı. Mükemmel Kartlar web sayfası, 10 kasım 1996'da Zaman makinesi'nde etkin bir İnternet sayfası halini aldı ve kendini kanıtlayarak siber tebrik kartları gelişimini 1996'dan bu güne kart koleksiyonunu sürdürdü. Özellikle, geçmiş yılların tatil kartları koleksiyonu o yıl tarihe damgasını vurdu. Tebrik kartı gelişimini şubat 1996'da hareketsiz ve hareketli Sevgililer günü kartları ile devam ettirdi. Aynı yıl Şükran günü için hareketli tebrik kartları önerildi.
1996 yılının ortalarında, E-card sitelerinin sayısı gözle görülür biçimde arttı. O yılın Ekim ayında, direkt olarak e-mail yoluyla gönderilebilen tebrik kartları ve kartpostallar Mükemmel Kartlar tarafından üretildi. Yeni Görsel yetenekleri olan bu kartlar o zamanlar popüler olan Netscape 3.0 tarayıcısında tanıtıldı. İlk defa E-kartların direkt olarak bir kullanıcıdan diğerine e-mail yoluyla gönderilebilmesi mümkün oldu. Bu bir site linki gönderip o sitenin barındırdığı bir E-kart'ı tarif etmekten çok daha kullanışlıydı.
Eylül 1996 ve 1997 Şükrangünü arasında, Blue Mountain adlı tebrik kartları üreten firma ilk E-kartlarını geliştirip İnternete yerleştirdi. Blue mountain ziyaretçilere başkalarının da kullanması için E-kartlarını oluşturabilme yetkisi sağladığından çok hızlı bir şekilde büyüdü. Blue Mountain, Microsoft Hotmail servisini ücretsiz olarak kullanıcılarına açtığında Microsofttan çok daha genişletilmiş bir servise sahipti. Kasım 1998'de ise Blue mountain, Microsoft'a E-kartlarını direkt olarak Hotmail kullanıcılarının çöp kutusu klasörüne atması konusunda dava açtı.
1999 yılının gelmesi ile birlikte, büyük sermayelerin hepsi İnternette kullanılmaya başladı. Bu yapının oluşmasındaki en önemli unsur ".com" öğesinin patlama etkisi yaratmasıydı. E-kart sitelerinden olan Blue Mountain dikkate değer bir döneminde Excite@Home şirketine 780 milyon $ kazandırmıştır (ki o tarihte Excite@Home kullanıcı başına aylık 71 $ gibi bir ücret alıyordu.). E-kart işlemi o tarihte CNN ve Business 2,0 tarafından desteklendi ve ".com balonu" tabirinin kanıtı olarak gösterildi. Eylül 2001'de iflasından 3 hafta önce Excite@Home BlueMountain.com10 Aralık 1997 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'u Amerikan Tebrikleri" American Greetings" adlı firmaya 35 milyon $'a sattı. Haziran 2001'de Blue Mountain web sitesi öncelikle E-kart'lara yönelmiş çok geniş bir siteydi. Aynı ayda JustAnotherDotCom.com ücretsiz E-kart sitesi olan Greeting-cards.com'u da bünyesine katarak İnternet dünyasındaki en büyük İnternet sitesi oldu.
Aslında, çoğu E-kart ücretsizdi. Sadece küçük bir bölümü reklam sponsorluğu içeriyordu. Bu ücretsiz E-kart'lar hala en popüler öğe durumunda iken bazı siteler kendi E-kartlarını ücretli hale getirdi ve özel E-kart'lar üretti. Diğer siteler ise buna karşılık olarak yıllık üyelikleri etkin hale getirdiler.
Sadece birkaç kâr amacı gütmeyen kuruluş E-kart'larını ücretsiz bir şekilde bireysel kullanıma açtı. 2006'da SOS Children's Villages - USA ücretsiz E-kartlarını taktim etmeye başladı. Bunlar doğum günü kartları, teşekkür kartları ve anneler günü kartları gibi ürünlerdi.