Eldar Ryazanov
Eldar Ryazanov | |
|---|---|
 2008'de | |
| Doğum | Eldar Aleksandrovich Ryazanov 18 Kasım 1927[1] Samara, RSFSC, Sovyetler Birliği |
| Ölüm | 30 Kasım 2015 (88 yaşında) Moskova, Rusya |
| Defin yeri | Novodeviçi Mezarlığı, Moskova |
| Meslek | Film yönetmeni, Senarist, Aktör, Televizyon sunucusu, Şair, Dramaturji, Pedagog |
| Etkin yıllar | 1950–2009 |
| Önemli eser(ler) |
|
| Evlilik | Emma Abaydullina |
| Ödüller | Sovyetler Birliği Devlet Ödülü (1977) |
| İmza | |
 | |
Eldar Aleksandrovich Ryazanov (Rusça: Эльдар Александрович Рязанов; 18 Kasım 1927 - 30 Kasım 2015), Sovyetler Birliği ve Rusya'nın günlük yaşamını hicveden popüler komedileri ile tanınan Sovyet ve Rus film yönetmeni, senarist, şair, oyuncu ve pedagogdur.[2][3]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eldar Aleksandrovich Ryazanov, Samara'da doğdu. Babası Aleksandr Semyonoviç Ryazanov, Tahran'da çalışan bir diplomattı. Annesi Sofya Mihaylovna (doğumdaki soyadı Shusterman), Yahudi kökenliydi.
1930'da ailesiyle Moskova'ya taşındı, kısa süre sonra anne ve babası boşanma kararı aldılar. Daha sonra annesi ve üvey babası Lev Mihayloviç Kopp tarafından büyütüldü. 1937'de öz babası hükûmet tarafından tutuklandı ve 18 yıl çalışma kamplarında görev yaptı.[4]
Ryazanov, 1950'lerin başında film alanında çalışmalara başladı. 1955'te, o zamanlar Sovyet film endüstrisinde büyük bir güç olan Ivan Pyryev, ona Karnaval Gecesi adlı film üzerinde çalışmaya başlamasını önerdi. İlk seferinde, Ryazanov "ciddi filmler" yapmak istediği için bunu reddetti, ancak daha sonra Pyryev'in "herkesin bir melodram çekebileceğine, ancak sadece birkaçının iyi bir komedi yaratabileceğine" inandığı için film üzerinde çalışmak için başlamaya ikna oldu.[5]
1984'te SSCB Halk Sanatçısı seçildi, 1977'de ise SSCB Devlet Ödülü'nü aldı. 1991'de Promised Heaven filmiyle, En İyi Yönetmen dalında Nika Ödülünü kazandı.
En ünlü filmleri arasında Carnival Night (1955), Hussar Ballad (1962), Beware of the Car (1966), The Irony of Fate (1975), Office Romance (1977), The Garage (1980), A Railway Station for for Two (1982) ve A Cruel Romance (1984) gibi filmler yer almaktadır.
Hastalığı ve ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ryazanov, Kasım 2014'te akut iskemik inme geçirdi. 21 Kasım 2015'te nefes darlığı nedeniyle Moskova'daki bir hastaneye kaldırıldı. 30 Kasım 2015'te gece yarısı civarında kalp ve akciğer yetmezliğinden 88 yaşında öldü.
Miras
[değiştir | kaynağı değiştir]Ryazanov, Sovyetler Birliği'nin en başarılı film yönetmenlerinden biriydi ve filmleri SSCB sonrası dönemde dahi hala popülerliğini koruyor. The Irony of Fate filmi hala her 31 Aralık'ta Ukrayna dışındaki SSCB sonrası ülkelerin çoğunda yayınlanıyor.[6] 2017 yılında Moskova'da bir sokağa onun adı verildi,[7] ve Samara'daki çocukluk evinin yerinde anısına adanmış bir müze ve anıt açıldı.
Onurlar ve ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- Anavatan için Liyakat Nişanı
- Kızıl Bayrak İşçi Nişanı (1969, 1977)
- Halk Kardeşliği Nişanı (1987)
- "Dostluğun Anahtarı" Nişanı (Kemerovo Region, 2007)
- Sanat ve Edebiyat Nişanı (Fransa)
- Gürcistan onurları, nişanları ve madalyaları (2008)
- RSFSC Halk Sanatçısı (1974)
- Sovyetler Birliği Halk Sanatçısı (1984)
- Sovyetler Birliği Devlet Ödülü (1977)
- RSFSC Vasilyev Kardeşler Devlet Ödülü (1979)
- 1958 için "Komediler arasında Birincilik Ödülü" nde All-Union Film Festivali'nin sahibi
- 1983 için "Özel Ödül" de All-Union Film Festivali'nin sahibi
- Nika Ödülleri;
- En iyi Yönetmen (1991)
- En İyi Kurgu (1991)
- Onur ve haysiyet (2006)
- Tsarskoye Selo Sanat Ödülü sahibi (2005)
- Asteroit 4258 Ryazanov onun adını almıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya" Умер Эльдар Рязанов (Rusça). Lenta.ru. 30 Kasım 2015. 1 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2015.
- ^ "Eldar Ryazanov Soviet comedy film giant dies". BBC News (İngilizce). 30 Kasım 2015. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ Grimes, William (1 Aralık 2015). "Eldar Ryazanov, Russian Film Director Known for His Satire, Dies at 88". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ "Рязанов Александр Семенович". Бессмертный барак (Rusça). 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ "Рязанов Эльдар Александрович — биография режиссера, личная жизнь, фото, фильмы". Культура.РФ (Rusça). 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ "Украинцы могут остаться в новогоднюю ночь без Жени, Нади и Ипполита". РИА Новости (Rusça). 24 Aralık 2015. 1 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ Баталина, Елена (24 Ekim 2017). "Улица Эльдара Рязанова появится в Москве". Известия (Rusça). 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site (Rusça)
- IMDb'de Eldar Ryazanov
- Find a Grave'de Eldar Ryazanov
- Rus hayran sitesi 13 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1927 doğumlular
- 2015'te ölenler
- 20. yüzyıl Rus şairleri
- 21. yüzyıl Rus şairleri
- Şövalye sınıfı Légion d'honneur sahipleri
- Ordre des Arts et des Lettres şövalyeleri
- Ordre des Arts et des Lettres komutanları
- Gerasimov Sinema ve Televizyon Enstitüsünde öğrenim görenler
- Nika Ödülü sahipleri
- SSCB Halk Sanatçıları
- Halk Kardeşliği Nişanı sahipleri
- Gürcistan Şeref Nişanı sahipleri
- Kızıl Bayrak İşçi Nişanı sahipleri
- Sovyetler Birliği Devlet Ödülü sahipleri
- Yahudi asıllı Ruslar
- Rus oyun yazarları
- Rus film yönetmenleri
- Rus erkek sinema oyuncuları
- Rus senaristler
- Rus televizyon sunucuları
- Sovyet oyun yazarları
- Sovyet film yönetmenleri
- Sovyet erkek sinema oyuncuları
- Sovyet senaristler
- Novodeviçi Mezarlığı'na defnedilenler