Endojen viral element
Endojen viral element, viral olmayan bir organizmanın germ hattında varlığını sürdüren, bir virüsten gelen DNA sekansıdır. EVE'ler, viral genomun tamamı (provirus) veya bir kısmı olabilir. Bir viral DNA sekansı, hayata tutanabilir bir organizmayı meydana getirecek germ hücresinin genomuna entegre olur. Bu yeni yerleşmiş viral element, konakçı türde bir alel olarak bir nesilden bir sonrakine aktarılabilir ve hatta fiksasyona (popülasyonun genetik dağılımında kalıcı hale gelme) tabi olabilir.
Endojen retrovirüsler ve provirüsler olarak ortaya çıkan diğer EVE'ler potansiyel olarak, endojen durumlarında bulaşıcı virüs üretme yeteneğine sahip olabilir. Retrovirüsler haricindeki diğer virüslerin çoğu için germ hattı entegrasyonu nadir, anormal bir olay gibi görünmektedir ve var olan EVE'ler genellikle yalnızca ana virüs genomunun parçalarıdır. Bu tür parçalar genellikle bulaşıcı virüsler üretme yeteneğine sahip değildir ancak protein veya RNA ve hatta hücre yüzeyi reseptörü üretebilir.
Çeşitlilik ve dağılım
[değiştir | kaynağı değiştir]EVE'lere hayvanlarda, bitkilerde ve mantarlarda rastlanmıştır.[1][2][3][4] Omurgalılarda, retrovirüslerden gelen EVE'ler görece daha yaygındır çünkü replikasyon döngülerinin doğal bir parçası olarak konakçı hücrenin nükleer genomuna entegre olduklarından, konakçı germ hattına girmeye yatkındırlar. Buna ek olarak, omurgalı genomlarında parvovirüsler, filovirüsler, bornavirüsler ve sirkovirüslerle bağlantılı EVE'lere rastlanmıştır. Bitki genomlarında, pararetrovirüs elementleri görece daha yaygındır. Ayrıca, Geminiviridae gibi retrotranskripsiyon yapmayan diğer virüs ailelerinden gelen EVE'lere de bitki genomlarında rastlanmıştır. Dahası, Aureococcus anophagefferens virus'e (AaV) benzeyen, Nucleocytoviricota (NCLDV) şubesinin dev virüslerinden gelen EVE'ler (diğer adıyla GEVE'ler) 2019/2020'de tespit edildi.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^
Taylor DJ, Bruenn J (December 2009). "The evolution of novel fungal genes from non-retroviral RNA viruses". BMC Biology. Cilt 7. s. 88. doi:10.1186/1741-7007-7-88. PMC 2805616
. PMID 20021636.
- ^
Koonin EV (January 2010). "Taming of the shrewd: novel eukaryotic genes from RNA viruses". BMC Biology. Cilt 8. s. 2. doi:10.1186/1741-7007-8-2. PMC 2823675 . PMID 20067611.
- ^
Katzourakis A, Gifford RJ (November 2010). "Endogenous viral elements in animal genomes". PLOS Genetics. 6 (11). ss. e1001191. doi:10.1371/journal.pgen.1001191. PMC 2987831 . PMID 21124940.
- ^ Feschotte C, Gilbert C (March 2012). "Endogenous viruses: insights into viral evolution and impact on host biology" (PDF). Nature Reviews. Genetics. 13 (4). ss. 283-296. doi:10.1038/nrg3199. PMID 22421730. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)18 Temmuz 2024.
- ^ Moniruzzaman M, Weinheimer AR, Martinez-Gutierrez CA, Aylward FO (December 2020). "Widespread endogenization of giant viruses shapes genomes of green algae". Nature. 588 (7836). ss. 141-145. Bibcode:2020Natur.588..141M. doi:10.1038/s41586-020-2924-2. PMID 33208937. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi24 Temmuz 2024.
