Epistemik safsata

Felsefi mantıkta, epistemik safsata (aynı zamanda içlemsel safsata ve maskeli adam safsatası olarak da bilinir), Leibniz yasasını bir argümanda aykırı bir biçimde kullandığında işlenir. Leibniz yasası, A ve B aynı nesne ise, A ve B'nin ayırt edilemez olduğunu (yani, aynı özelliklere sahip olduklarını) belirtir. Modus tollens ile bunun anlamı, eğer bir nesne belirli bir özelliğe sahipken, başka bir nesne aynı özelliğe sahip değilse, iki nesne aynı olamaz. Yanılgı "epistemiktir" çünkü bir öznenin bir nesneye ilişkin bilgisi ile nesnenin kendisi arasında doğrudan bir özdeşlik olduğunu varsayar.

Örnekler

Safsatanın bir adının maskeli adam safsatası olmasının nedeni şu örnektir:

• Öncül 1 : Bob'un kim olduğunu biliyorum.
• Öncül 2 : Maskeli adamın kim olduğunu bilmiyorum
• Sonuç : Öyleyse, Bob maskeli adam değildir.

Bob maskeli adamsa ve konuşmacı bunu bilmiyorsa, öncüller doğru ve sonuç yanlış olabilir. Dolayısıyla argüman yanlıştır.

Başka bir örnek:

• Öncül 1: Haşmet, Cüneyt Arkın'ın herkesi dövebileceğini düşünüyor.
• Öncül 2: Haşmet, Fahrettin Cüreklibatur'un herkesi dövemeyeceğini düşünüyor.
• Sonuç: Bu nedenle, Cüneyt Arkın ve Fahrettin Cüreklibatur aynı kişi değildir.

Sembolik biçimde, yukarıdaki argümanlar şu şekildedir:

• Öncül 1: X'in kim olduğunu biliyorum.
• Öncül 2: Y'nin kim olduğunu bilmiyorum.
• Sonuç: Bu nedenle, X, Y değildir.

Aşağıdaki benzer argümanı geçerli:

• X, Z'dir.
• Y, Z değil.
• Bu nedenle, X, Y değildir.

Bu geçerlidir çünkü bir şey olmak, bir şeyi bilmekten (veya inanmaktan) farklıdır. Geçersiz formal çıkarıma bakıldığında geçerli ve geçerli çıkarımlar karşılaştırılabilir:

• X, Z'dir
• Y, Z'dir veya Y, Z değildir.
• Bu nedenle X, Y değildir.