Erdene Zuu Manastırı
 Erdene Zuu Manastırı | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Harhorin yakınları, Övörhangay, Moğolistan |
| Koordinatlar | 47°12′06″K 102°50′36″D / 47.20167°K 102.84333°D |
| İnanç | Tibet Budizmi |
| Mezhep | Gelug |
| Durum | Faal |
| Mimari | |
| Kurucusu | Abtai Sain Han |
| Tamamlanma | 1585 |
Erdene Zuu Manastırı (Moğol karakterleriyle: Эрдэнэ Зуу) Moğolistan'da bulunan, Eski Moğol hükümranlıkları dönemine ait Budist manastırı. Övörhangay eyaletindeki, bugünkü Harhorin yakınlarında bulunan eski Moğol başkenti Karakurum'da bulunur. Orhun Kültürel Doğa Vadisi'nin Dünya Mirası listesi'ne dahil olan bölümündedir.[1] Manastır, Tibet Budizmi'nin Gelug mezhebine bağlıdır.[2]
Geçmişi ve özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Erdene Zuu Manastırı 1585'te Abtay Han tarafından yapılmıştır,[3] Moğolistan'a Tibet Budizmi'nin yayılım noktasıdır. Karakurum'da kullanılmak üzere taştan inşa edilmiştir.[4] 102 tapınak heykelciğiyle çevrilidir.[5] 108 sayısı, Budizm'de kutsaldır.[6] Çünkü bir Budist tespihinde 108 boncuk vardır. Muhtemelen bu tapınakta da 108 heykelcik bulunmaktadır, ancak altı tanesine hiçbir zaman ulaşılamamıştır.[7] Bu tapınak manastırının duvarlarında çeşitli desenler vardır, çatısı Çin tarzı yeşil kiremitlerle kaplanmıştır. Tapınak 1680'deki savaş durumunda zarar görmüştür, 18. yüzyılda yeniden yapılmış, 1872'de de içindeki 62 tapınağa onarım yapılmıştır.
1939'da komünist önder Horlogiyn Çoybalsan manastıra büyük zarar verdi, birçok bölümünü tasfiye etti.[8] Moğolistan'da yüzlerce manastır yıkıldı ve binlerce rahip katledildi.[9][10] Bu yıkımdan geri üç küçük tapınak ve dış duvarlardaki heykelcikler kaldı; 1947'de tapınaklar müze ilan edildi. Manastırın yıkılmayan bazı bölümlerinin Josef Stalin'in isteği üzerine yıkılmadığı söylenir. Bazı araştırmacıların iddialarına göre Stalin'in baskısı ve Amerikan devlet başkanı yardımcısı Henry A. Wallace'nin 1944'teki Moğolistan'daki kısa girişimleri sonucu manastırın bazı bölümleri yıkılmamıştır.[11]
Erdene Zuu'nun yalnızca müze olarak kullanılmasına izin verildi; Moğolistan'da işleyen tek manastır olarak başkent Ulanbatur'daki Gandantegçinlen Hiyd Manastırı bırakıldı. Bununla birlikte, 1990'da Moğolistan'da komünizmin çöküşüyle birlikte; yeniden Budist rahipler yetişmeye başladı, Erdene Zuu Manastırı ibadete açıldı. Bugün Erdene Zuu etkin bir Budist manastırı olmakla birlikte turistler için açık bir müzedir.
Görüntüler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Dış duvardan bir görünüm -
Laviran Tapınağı olan Erdene Zuu Manastırı. -
Bir Buda manastırı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2009.
- ^ "Erdene Zuu Monastery". Tour Mongolia (İngilizce). 15 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2025.
- ^ "Erdene Zuu Monastery". Culture Mongolia. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2007.
- ^ "Karakorum". Culture Mongolia. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2007.
- ^ Image:ErdeneZuuMonasteryMongolia.JPG 100 tane görünür, 2 tane de arka köşede gizli tapınak heykelciği vardır.
- ^ Snipe, Lynn "Jnana". "Buddhism in the Numbers". Urban Dharma. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2007.
- ^ Niels Gutschow, Andreas Brandt, Die Baugeschichte der Klosteranlage von Erdeni Joo (Erdenezuu), Claudius Müller (ed.), Dschingis Khan und seine Erben, Yayın: Bonn, Almanya; 2005, p.353
- ^ http://www.ciaonet.org/atlas/countries/mn_data_loc.html#a6
- ^ "Dalai Lama's visit shines spotlight on Mongolia's explosion of faiths". USA Todays.com. 24 Ağustos 2006. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2007.
- ^ "Terror Years". Issue 6. Mongolia Today. 9 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2007.
- ^ Kollmar-Paulenz, Karénina (2003). "Buddhism in Mongolia After 1990". Journal of Global Buddhism. Cilt 4. s. 18-34. ISSN 1527-6457. 31 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi12 Mart 2007.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmi site
- Madde 26 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'yle ilgili görüntüler
- Ensislopedya Britanika maddesi'nde Karakurum ve Erdene Zuu.
- Fotoğraf koleksiyonu, Moğol Kültürü
- Birkaç görsel15 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Alıntı "The Life of Zanabazar" adlı makale; Erdene Zuu'nun inşası hakkındaki tartışma
| Otorite kontrolü |
|
|---|
