Ermeni Operası
Ermeni operası, Ermenistan'daki veya Ermeni bestecilere ait opera sanatıdır. Ermeni opera geleneğinin kurucusu İstanbul'da doğmuş ve Verdi'nin büyük bir hayranına dönüştüğü Milano'da müzik eğitimi almış Dikran Çuhacıyan'dır. Siyasi ve müziksel anlamda milliyetçi olan Çuhacıyan, Batı ve Ermeni etkilerini çalışmalarında birleştirmiştir. Arshak Erkrord adlı operası ilk Ermeni operası sayılır. 1868'de yazılmış olsa da gösterimi için 1945 yılına kadar beklemesi gerekmiştir. Librettosu Tovmas Terziyan tarafından yazılıp 4. yy kralı Arşak'ın hayatından esinlenmiştir. Çuhacıyan'ın diğer eserleri Gogol'un aynı adlı eserine dayanan Arifi hardahutyune (Hükümet Müfettişi), Türkçe yazılıp İstanbul'da gösterilen Kyose Kyohva (Kelleşen Yaşlı), Ledebidj (Bezelye Satıcısı) ve Indianadır.
Ermeni operasının diğer bir önemli yazarı ise Rusya Ermenistanı ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde yaşayan Armen Tigran Tigranyan'dır (1878-1950). Ermeni kırsalında geçen Anuş adlı eserini 1912'de yazmış, ilk kez Gümrü'de gösterilmişse de Ermenistan Ulusal Opera ve Tiyatrosu'nda profesyonel anlamda ilk kez sahnelenmesi için 1935 yılını beklemesi gerekmiştir. Bu eser Tigranyan'ın son operası David Bek (1950) gibi yoğun biçimde geleneksel müzik içermektedir. Adını ulusal bir kahramandan alan eser 18. yüzyıl'da geçer ve Ermeniler ve Safeviler arasındaki mücadeleyi konu alır.
Diğer önemli Ermeni opera yazarları Aleksander Spendiyaryan ve Haro Stepanyan'dır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Donald Grout A Short History of Opera (Columbia University Press, 4. basım, 2003)