Etaye Aliyeva
Etaye Aliyeva | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 2 Mayıs 1920 Poltoratsk, Zakaspiysk vilayeti, Türkistan ÖSSC |
| Ölüm | 6 Nisan 1995 (74 yaşında) Bakü, Azerbaycan |
| Vatandaşlık |  SSCB Azerbaycan |
| Eğitim | Bakı Tiyatro Teknikumu |
| Meslek | Aktrist |
| Evlilik | Həsənağa Mirzəyev |
| Çocuk(lar) | Rauf Mirzəyev, Ramiz Mirzəyev |
| Ödüller | "Azerbaycan SSR emekdar artisti" unvanı — 1964 |
Etaye Gulam kızı Aliyeva (2 Mayıs 1920, Poltoratsk, Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti – 6 Nisan 1995, Bakü) Azerbaycan tiyatrosu ve sinema aktrisi, Azerbaycan SSC emekdar sanatçısıdır (1964). Azerbaycan'da çekilmiş onlarca filmde rol almıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Etaye Aliyeva 2 Mayıs 1920'de Poltoratsk'da doğmuştur. Sahne faaliyetlerine amatör olarak başlamıştır. İlk kez 1933 yılında Rza Afganlı'nın Aşqabad müzikli dram tiyatrosunda sahneye koyduğu "Aşık Garib" adlı oyunda Garib'in kız kardeşi rolünü oynamıştır.[1] Bakü Tiyatro Teknikumu'nda mesleki eğitim almıştır. Burada Fatma Kadri'nin teşvikiyle dram derneğinde çeşitli roller üstlenmiştir.[2] 1934 yılında teknikumu'nun birinci sınıf öğrencisi olan Etaye Aliyeva M. Füzuli adına Azerbaycan Devlet Akademik Dram Tiyatrosu'na davet edilmiştir.[3] 1936 yılında Etaye hanım tiyatronun bir grup oyuncusu ile birlikte İrəvan'a gider ve burada İrəvan Devlet Azerbaycan Dram Tiyatrosu'nda on yıl çalışır. İrəvan tiyatrosunda hem milli hem de yabancı eserlerin sahnelenmesinde birçok sahne karakteri yaratmıştır.[4]
1948–1949 tiyatro sezonunda Gence Dram Tiyatrosu'na davet edilmiştir. Etaye hanımın sahne çalışmaları Cafer Cabbarlı'nın eserleri ile sıkı bir ilişki içindedir. Sevil ve Dilber, Yaqut ve Tanya, Sona ve Solmaz (İrəvan tiyatrosunda), Almaz, Sara, Gültekin (Gence tiyatrosunda) karakterleri üzerinde çalışması, aktrisa için büyük bir okul olmuştur.[5]
1956 yılında Etaye Aliyeva tekrar M. Füzuli adına Azerbaycan Devlet Akademik Dram Tiyatrosu'na döner. Burada klasik ve modern Azerbaycan dramaturglarının yanı sıra tercüme eserlerde de sahne almıştır. Peri (Peri Cadu), Sona (Hacı Kara), Fatmanise (Ölüler), Validé (İliç buxtası), Nezaket (Sen hep benimlesin), Refika (Yalan), Melahat (İkinci ses) ve daha birçok sahne karakteri, aktrisanın son yıllarda oynadığı rollardandır.[4]
Etaye Aliyeva radyo ve televizyon yayınlarında ve sinemada birçok rol üstlenmiştir. C. Cabbarlı adına "Azerbaycanfilm" film stüdyosu'nun yapımı "Bizim sokak" filminde "Beyim teyzem", "Dağlarda savaş" filminde "anne", "Telefoncu kız" filminde "Simuzar", "Çocukluğun son gecesi" filminde "Mansura" rollarında oynamıştır. Yönetmen Rza Təhmasib'in 1959 yılında ekranlaştırdığı "Onu affedebilir miyim?" filminde aktris iki rolde "teğmen Karayeva" ve "Sara teyze" karakterlerinde sahne almıştır.[1]
1995 yılında Bakü'de vefat etmiştir. Yasamal Mezarlığı'na defnedilmiştir.[6]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Etaye Aliyeva'nın babası Ağaqulam Marağa şehrindendir, annesi Humay hanım ise Tahran şehrindendir. Ailede 6 çocuk olmuştur.[7]
Oyuncu Hasanağa Mirzeyev ile evlenmiştir. Bu evlilikten 3 çocukları dünyaya gelmiştir. Yönetmenler Ramiz Hasanoğlu ve Rauf Süleyman'ın annesidir.[7]
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]29 Haziran 1964'te "Azerbaycan SSC emektar aktristi" unvanına layık görülmüştür.[8][9]
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alma almaya benzer (film, 1975) — seslendiren: Haşımın kayınanası (Süsen Məcidova)
- Arşın Mal Alan (film, 1965)
- Anneler (film, 1988)
- Bir güney şehrinde (film, 1969)
- Bizim sokak (film, 1961)
- Dağlarda savaş (film, 1967)
- Gerçek dost (film, 1959)
- General (film, 1970)
- Gün geçti (film, 1971)
- İnsan yerleşiyor (film, 1967)
- Bebek (film, 1962)
- Kanun namına (film, 1968)
- Kara kız (film, 1966)(film, sinema almanak)
- Ben ki güzel değildim (film, 1968)
- Onu affedebilir miyim? (film, 1959)
- Romeo benim komşumdur (film, 1963)
- Sizi, küçük düğün meclisine davet ediyoruz (film, 1979)
- Sürpriz (film, 1977)
- Telefoncu kız (film, 1962)
- Topal Teymur (film, 1983)
- Toprak. Deniz. Ateş. Gökyüzü (film, 1967)
- Çocukluğun son gecesi (film, 1968)
- Yün şal (film, 1965)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Fərəcov, Savalan. "Ətayə Əliyeva". melumatlar.az (Azerice). 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ "Əliyeva Ətayə Qulam qızı". musigi-dunya.az. 17 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Əliyeva, Nurlanə. "Müdrik ana obrazlarını yaradan sevilən xanım - Ətayə Əliyeva". kayzen.az. 24 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ a b ""Sənəti və ailəsi arasında harmoniya tapan xoşbəxt qadın" - Ramiz Həsənoğlu". Teleqraf.com (Azerice). 3 Mayıs 2022. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Əmirli, Şəhla (1 Mayıs 2020). "Təvazökar xanımın ecazkar sənəti". medeniyyet.az (Azerice). 3 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ "Ətayə Əliyeva". tvseans.com (Azerice). 9 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ a b "Ailəsindən 50 il ayrı qalan aktrisa - Oğlunun təkliflərindən imtina edən sənətkar". modern.az (Azerice). 2 Mayıs 2020. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Əliyeva, Nurlanə (6 Nisan 2021). ""Qaçaq Nəbi"nin Həcəri, "Fərhad və Şirin"in Şirini... - Əməkdar artist Ətayə Əliyeva kim olub? + FOTOLAR". mia.az (Azerice). 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Bürcəliyeva, Şəhla (11 Mayıs 2012). "Bənzərsiz rollar, sevilən ifalar". Mədəniyyət qəzeti. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.