Edhem Eldem
Edhem Eldem | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 2 Mart 1960 Cenevre, İsviçre |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Saint-Joseph Fransız Lisesi Boğaziçi Üniversitesi (lisans ve yüksek lisans) Provence Üniversitesi (PhD) |
| Evlilik | Sedef Eldem |
| Çocuk(lar) | Simin Eldem |
| Ebeveyn(ler) | Sadi Eldem Rana Eldem |
| Ödüller | Sedat Simavi Ödülü (2000) Légion d'honneur (2022) |
| Kariyeri | |
| Dalları | Tarih, sosyal tarih |
| Çalıştığı kurumlar | Boğaziçi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Collège de France Columbia Üniversitesi |
| Tez | Onsekizinci Yüzyılda İstanbul'da Fransız Ticareti (1989) |
| Doktora danışmanı | Robert Mantran |
Edhem Eldem (d. 2 Mart 1960, Cenevre), Türk tarihçi, yazar ve akademisyen.
İlk yılları ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Edhem Eldem, 2 Mart 1960'da İsviçre'nin Cenevre şehrinde doğdu.[1][2] Babasi diplomat Sadi Eldem'dir, annesi ise Rana Eldem'dır. Babaannesi Azize Hanım, Rum asıllı Sadrazam İbrahim Edhem Paşa'nın torunuydu.[3]
1977'de ortaöğrenimini Saint Joseph Fransız Lisesinde tamamladı. Aynı yıl Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nin endüstri mühendisliği bölümüne girdi fakat 1979 yılında siyaset bilimi alanına transfer olarak 1982 yılında bu alandan mezun oldu.
1982-1983 yılları arasında aynı üniversitenin İktisadî İdarî Bilimler Fakültesi'nde siyaset bilimi ve kamu yönetimi alanında yüksek lisans derslerini tamamladıktan sonra Fransız hükûmetinin bursuyla Fransa'ya giderek Provence Üniversitesi'nde Robert Mantran'ın danışmalığında "Onsekizinci Yüzyılda İstanbul'da Fransız Ticareti" tezi ile 1989 yılında doktora derecesini aldı.[2]
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1982-83 arasında Boğaziçi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih bölümünde araştırma görevlisi olarak çalıştı. İstanbul Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsünde araştırmacı olarak yer aldı. Sırasıyla 1989 yılında altı ay süreyle Boğaziçi Üniversitesi Tarih bölümünde öğretim görevlisi, 1989-1991 yıları arasında yardımcı doçent, 1991-98 arasında doçent, 1998-2024 arası ise profesör olarak akademik kadroda yer aldı.[4] Temmuz 2024'te kayyum rektör Naci İnci yönetiminin Eldem'in araştırma izni başvurusunu gerekçesiz reddetmesi üzerine Boğaziçi Üniversitesi'nden emekli oldu.[5] 2025 bahar döneminden beri Columbia Üniversitesi Tarih bölümünde misafir öğretim görevlisi olarak ders vermeye devam etmektedir.[6]
1993-97 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi Koordinasyon Kurulu Üyesi, 1994-98 arasında Fen-Edebiyat Fakültesi dekan yardımcısı, 1995-98 arasında Tarih Bölümü başkan yardımcısı, 1998-2001 yılları arasında Fen-Edebiyat Fakültesi yönetim kurulu üyesi, 2004-2007 arasında Sosyal Bilimler Lisansüstü Çalışmalar Enstitüsü müdürü ve 2005-2011 arasında Tarih bölüm başkanı gibi idari görevlerde bulundu.[4] 2017 yılında Fransa'nın en prestijli araştırma kuruluşu olarak kabul edilen Collège de France 'da Uluslararası Türk ve Osmanlı Tarihi Kürsüsüne seçildi ve beş yıl boyunca araştırmalarda bulunarak konferanslar verdi. Bunun yanında, Berkeley Üniversitesi (1999-2000), Harvard Üniversitesi (2009), Columbia Üniversitesi (2016) ve Berlin İleri Araştırma Enstitüsünde (2011-2012) davetli öğretim görevlisi olarak bulundu.[7]
Geç dönem Osmanlı sosyal ve ekonomik tarihi, arkeoloji tarihi gibi alanlarda çalışmalar yürüttü. Eldem'in kaleme aldığı tarih bazı eserleri arasında; Bankalar Caddesi: Osmanlı'dan Günümüze Voyvoda Caddesi, İftihar ve İmtiyaz: Osmanlı Nişan ve Madalyaları Tarihi, İstanbul'da Ölüm: Osmanlı İslam Kültüründe Ölüm ve Ritüelleri, Osmanlı Bankası Tarihi ve Osman Hamdi Bey Sözlüğü sayılabilir.[8]
Eldem, 1991'de Türkiye Sosyal ve Ekonomik Tarihi Vakfı kurucu üyeleri arasında yer aldı. 1994-2019 yılları arasında Toplumsal Tarih dergisinin yayın kurulu üyesi olarak yer aldı. Hrant Dink Vakfı'nda 2010-2019 tarihleri arasında danışma kurulu üyesi olarak yer aldı. Bunun yanı sıra; aralarında Studia Islamica, Bilim Akademisi (2018-günümüz), Journal of the Royal Asiatic Society, Fas Krallık Bilimler Akademisi (2023), Turcica (2015-günümüz) ve Türk Araştırmaları Derneği gibi sivil toplum kuruluşlarında danışma kurulu üyesi olarak yer almaktadır.[4][9]
Özel hayatı ve ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Eldem'in büyük babası edebiyatçı ve diplomat İsmail Hakkı Eldem, babası ise diplomat Sadi Eldem'dir. Türk müzeci Halil Ethem Eldem ve Osman Hamdi Bey, dedesi İsmail Galip Bey'in kardeşleridir. Amcası mimar Sedad Hakkı Eldem’dir. Eldem'in annesi ise Sultan Abdülmecid'in padişah olmayan oğlu Süleyman Selim Efendi'nin kızı Naciye Sultan'ın kızı olan Rana Eldem'dir. Sedef Eldem ile evli olan Edhem Eldem çiftinin Simin Eldem adında çocukları bulunmaktadır.[10]
Anadili Türkçe ve Fransızcanın yanı sıra akıcı derecede İngilizce, İspanyolca ve Osmanlıca orta derecede ise İtalyanca ve Farsça bilmektedir.[4] 2000 yılında sosyal bilimler alanında "Osmanlı Bankası Tarihi" eseri ile Sedat Simavi Ödülünü'ne değer görüldü.[11][12] 21 Ekim 2022'de eğitim, araştırma ve diyaloğa adadığı çalışmalarından dolayı, Fransa'nın Ankara Büyükelçiliği tarafından Légion d’Honneur Şövalye Nişanı ile ödüllendirildi.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ CURRICULUM VITÆ (PDF) (Fransızca). s. 1. 26 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Temmuz 2025.
- ^ a b https://www.iskultur.com.tr. "Edhem Eldem". Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 20 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2024.
- ^ "Osman Sadi Eldem (1910-1995)" (PDF). core.ac.uk. 30 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c d "CURRICULUM VITÆ OF EDHEM ELDEM" (PDF). Boğaziçi Üniversitesi. 20 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Şubat 2024.
- ^ "Boğaziçi'nden bir yıldız daha kaydı". Halk TV. 20 Temmuz 2024. 21 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
- ^ "Eldem, Edhem". Department of History - Columbia University (İngilizce). 3 Eylül 2024. 26 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2025.
- ^ "Eldem, Edhem - Graduate School for East and Southeast European Studies - LMU Munich". Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi (İngilizce). 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ "Edhem ELDEM". Hacettepe Üniversitesi. 20 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2024.
- ^ "Asli Üyeler". Bilim Akademisi. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ "İşte son Osmanlılar". Gazete Vatan. 29 Eylül 2021. 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ "24. Sedat Simavi Ödülleri - 2000". Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ "ELDEM, Edhem". The Waseda Institute for Advanced Study (İngilizce). Waseda Üniversitesi. 13 Aralık 2023. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ "Prof. Dr. Edhem Eldem, « Chevalier dans l'Ordre National de la Légion d'Honneur » Nişanı ile taltif edildi (Fransız Sarayı - 21 Ekim 2022)". La France en Turquie. 7 Kasım 2022. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Boğaziçi Üniversitesi websitesinde Edhem Eldem
- Bounacamedia.edu'da Ethem Eldem'in kitap seçkisi
- Yaşayan insanlar
- 1960 doğumlular
- Rum asıllı Türkler
- Cenevre doğumlu tarihçiler
- Saint Joseph Fransız Lisesinde öğrenim görenler
- Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde öğrenim görenler
- Boğaziçi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinde öğrenim görenler
- Provence Üniversitesinde öğrenim görenler
- Türk tarihçiler
- Türk akademisyenler
- Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyeleri
- Collège de France öğretim üyeleri
- Şövalye sınıfı Légion d'honneur sahipleri
- Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley öğretim üyeleri
- Columbia Üniversitesi öğretim üyeleri
- Harvard Üniversitesi öğretim üyeleri
- Sedat Simavi Ödülü sahipleri