Etimesgut Havalimanı
| Etimesgut Hava Üssü | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Özet | |||||||||||||||
| Havalimanı tipi | Askerî-sivil | ||||||||||||||
| Sahibi | Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı[1] | ||||||||||||||
| İşletici | Devlet Hava Meydanları İşletmesi[1] | ||||||||||||||
| Hizmet verdiği şehir | Ankara | ||||||||||||||
| Yer | Erler, Etimesgut, Ankara, Türkiye | ||||||||||||||
| İnşa tarihi | 1933 | ||||||||||||||
| Kullanıcılar | 11. Hava Ulaştırma Üs Komutanlığı Türk Hava Kurumu | ||||||||||||||
| Rakım (ODS) | 809 m / 2.653 ft | ||||||||||||||
| Koordinatlar | 39°56′59″K 32°41′19″D / 39.94972°K 32.68861°D | ||||||||||||||
| Harita | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
  ANK  ANK  ANK | |||||||||||||||
| Pistler | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Kaynak: DAFIF[2] | |||||||||||||||
Etimesgut Havalimanı (IATA: ANK, ICAO: LTAD), Türkiye'nin Ankara şehrinde hizmet veren havalimanıdır. Şehir merkezinin 10 km batısında, Etimesgut ilçesi sınırları içindedir. Türk Hava Kurumu ve Türk Hava Kuvvetleri tarafından ortaklaşa kullanılmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Etimesgut Havalimanı 1933'te inşa edildi.[3] Havalimanından ilk uçuş aynı yılın Mayıs ayında İstanbul'a gerçekleştirildi.[3] 1935'te Türkkuşu Planör Okulu havalimanı içerisinde kuruldu.[1] 1939'da Güvercinlik Havalimanı'nın yenilenmesi üzerine Devlet Hava Yolları'nın faaliyetleri oraya aktarıldı ve Etimesgut Havalimanı Türk Hava Kuvvetlerinin kullanımına bırakıldı.[3] 1950'lerden sonra havalimanı, Ankara'daki askerî havacılığın merkezi oldu.[1]
2000 yılı başlarında, Millî Savunma Bakanlığı tarafından belediyelere gönderilen bir yazıyla Güvercinlik ve Etimesgut Havaalanları mania planları gündeme getirilmiş ve büyük bir karmaşaya sebep olarak Çankaya, Yenimahalle ve Etimesgut Belediyelerinde yapılaşmalar durdurulmuştur. Birbirine çok yakın olan bu iki havaalanından Güvercinlik Havaalanı'nın denizden yüksekliği (925 m) en yüksek olduğu için, bölgedeki binaların yüksekliğinin deniz seviyesinden 925 metreden yüksek olmayacağı belirlenmiştir.[4][5] Bu yasaklama nedeniyle civarda yapılması planlanan bazı büyük inşaat projeleri iptal olmuştur.[6] 2012'de bölgedeki yapılaşmayı engellediği gerekçesiyle havalimanının Isparta'ya taşınması önerilmiştir.[7]
Havalimanı bazı yıllarda Uluslararası Savunma Endüstri Fuarı (IDEF) ve sivil havacılık fuarlarına ev sahipliği yapmaktadır. 30 Ağustos-3 Eylül 2023 tarihlerinde TEKNOFEST burada düzenlendi.[8][9]
Etimesgut Havalimanı'nın Ankara'nın ev sahipliği yapacağı 2026 NATO zirvesi için yenileneceği duyuruldu. İşletmesi Devlet Hava Meydanları İşletmesine devredilen havalimanında yaklaşık 2,1 milyar lira yatırımla apronların büyütülmesi, pistin uzatılması, şeref salonu ve devlet konukevi inşa edilmesi planlanmaktadır.[10][11] Bu kapsamda havalimanına komşu olan Ankara Şeker Fabrikası yerleşkesinin içerisindeki lojmanlar yıkıldı ve bazı ağaçlar kesildi, ayrıca Etiler Caddesi'nin bir bölümü trafiğe kapatıldı.[12][13] Havalimanının NATO zirvesinden sonra da protokol havalimanı olarak kullanılması düşünülmektedir.[1]
Yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Havalimanında doğu-batı doğrultulu iki pist bulunmaktadır. 2026'daki yenileme çalışmaları kapsamında pistlerden birinin uzunluğu 3.000 metreye, genişliği 60 metreye çıkarılacaktır.[1] Ayrıca 160×400 metre ve 113×600 metre boyutlarında 45 ila 50 uçak kapasiteli iki yeni apron ile 2.400 m2lik şeref salonu ve devlet konukevi inşa edilecektir.[1] Havaalanının kuzey kısmı (O-20 otoyolunun yanında) askeriyeye aittir. Güney kısmı ise Türk Havacılık Kurumu tarafından kullanılmaktadır. Meydanın kuzey doğusunda, halka açık olan Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi bulunmaktadır.[14]
11. Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Etimesgut Havaalanı'nda Hava Lojistik Komutanlığına bağlı ulaştırma birliği olan 11. Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı konuşlanmıştır. Burada Hava Kuvvetlerinin bakım ve taşıma birlikleri bulunur. Bunlar 211. Filo ("Gezgin") ve 212. Özel Filo ("Doğan") olarak adlandırılır. Filoların sahip oldukları hava araçları şunlardır:[15]
- 211. Filo ("Gezgin"): CASA CN235M-100 (kargo ve ambülans) ve CASA CN235EW (elektronik istihbarat/sinyal istihbarat).
- 212. Özel Filo ("Doğan"): Cessna Ce550, Cessna Ce650, Bell UH-1H, Gulfstream IV CITATION VII ve CASA CN235M-100.
Türk Hava Kurumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Türk Hava Kurumuna bağlı Etimesgut Türkkuşu Eğitim Merkezi 1935 yılında kurulmuştur, burada uçuş eğitim dersleri veren THK Uçuş Akademisi (TUA), birçok alanda eğitim veren Türk Hava Kurumu Üniversitesi, bakım ve ikmal tesisleri, yangınla mücadele birimleri ve yer destek birimleri yer almaktadır.[16] Türk Hava kurumu şu uçaklara sahiptir:[17] Canadair CL215, Antonov An-2, Cessna CeU206, Dornier Do28, Norman NAC6, PZL-Mielec M18, PZL-104, CESSNA 172 SKYHAWK, TECNAM P2002JF, TECNAM P20026T, PİPER SEMİNOLE PA-44.[18]
Etimesgut Havaalanı'nın bir pisti, yapılan bir protokolle sadece Türk Hava Kurumunun kullanımına açılmıştır. Havaalanı Daimî Hava Hudut kapısı statüsündedir.[19]
Kazalar ve olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 21 Eylül 1942'de yaşanan kazada bir eğitmen öldü.[20][21]
- 1 Temmuz 1946'da yaşanan kazada bir asker öldü.[22]
- 14 Ağustos 1949'da kalkıştan bir süre sonra düşen uçaktaki yedi kişi öldü.[23]
- 6 Ocak 1950'de kalkış sırasında düşen uçaktaki üç kişi yaralandı.[24]
- 25 Mart 1950'de, İstanbul Yeşilköy Havaalanı'ndan Etimesgut Havalimanı'na gelen Devlet Hava Yolları'nın TC-BAL kuyruk numaralı uçağı, iniş sırasında düştü ve alev aldı. Uçaktaki on bir yolcu ve dört mürettebattan kurtulan olmadı.[25]
- 16 Nisan 1959'da kalkıştan sonra düşen nakliye uçağındaki iki asker öldü, iki asker yaralandı.[26]
- 11 Mart 1960'ta Türk ve Amerikan askerî nakliye uçakları yerde çarpıştı.[27]
- 22 Kasım 2017'de bir eğitim uçağı gövde üzerine iniş yaptı.[28]
- 30 Ağustos-3 Eylül 2023 tarihlerinde havaalanı TEKNOFEST'e ev sahipliği yaptı.
- 2 Haziran 2025'te havaalanı Yeşil Vatan Kahramanları Görev Başında etkinliğine ev sahipliği yaptı.[29]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g "Ankara'ya VIP havalimanı geliyor". Sözcü. 3 Kasım 2025. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ "Airport information for LTAB at World Aero Data". 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ a b c "Erdoğan soruyor: Ankara'da 14 sene önce havalimanı var mıydı?". soL Haber Portalı. 2 Aralık 2016. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ "Ankara Milletvekili Saffet Arıkan Bedük'ün, Güvercinlik ve Etimesgut Havaalanları Mania Planlarına ilişkin gündemdışı konuşması". T. B. M. M. Tutanak Dergisi. Cilt 38. 28 Haziran 2000. 1 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi8 Kasım 2009.
- ^ "Otopark ile ilgili sorular ve cevapları". 16 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2009.
- ^ Yanardağ, V. (6 Eylül 2009). "Tarım'ın gökdeleni güvenliğe takıldı!". Akşam8 Kasım 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Etimesgut Havaalanı plazaları engelliyor". Aydınlık. 30 Haziran 2012. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ "TEKNOFEST, İstanbul". 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.
- ^ "TEKNOFEST Ankara". 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.
- ^ Ayhan, Deniz (5 Kasım 2025). "5 dakika için 6 milyar TL gidiyor". Sözcü. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ Hasan, Aydın (4 Kasım 2025). "Etimesgut, protokol havalimanına dönüşüyor". Milliyet. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ Karakuş Candan, Tezcan (20 Kasım 2025). "NATO zirvesinin gölgesinde: Etimesgut'ta silinen hafıza". Kısa Dalga. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ "Etimesgut Havalimanı Çalışmaları Nedeniyle Hat Güzergâhlarında Düzenleme". EGO Genel Müdürlüğü. 21 Kasım 2025. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ "Türk Hava Kuvvetleri Müzesi, askeri havacılık tarihine ışık tutuyor". Anadolu Ajansı. 25 Temmuz 2024. Erişim tarihi: 4 Aralık 2025.
- ^ "Türk Hava Kuvvetleri" (PDF). 2007. 19 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2009.
- ^ "Türkkuşu Eğitim Merkezi". 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2009.
- ^ "Scramble: Ankara - Etimesgut". 4 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2009.
- ^ "THK Uçuş Akademisi - Uçak Filomuz". tuathk.com. 30 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2024.
- ^ T.C. Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü. "Sivil Hava Trafiğine Açık Havaalanları". 21 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2009.
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/246219
- ^ https://www.gastearsivi.com/gazete/cumhuriyet/1942-09-22/1
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/172176
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/336353
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/336249
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/336203
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/334022
- ^ https://aviation-safety.net/wikibase/245515
- ^ https://www.haberola.com.tr/etimesgutta-govde-ustune-indi/
- ^ https://www.tarimtv.gov.tr/tr/video-detay/yesil-vatan-kahramanlari-gorev-basinda-20569
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Etimesgut Havalimanı ile ilgili coğrafi veriler
