Fansub
FanSub, "Hayran" anlamına gelen "Fan" ve açılımı "altyazı" anlamına gelen "Subtitle" kelimelerinden oluşmaktadır. Bu terim Resmi lisansı olmadan "Gönüllü" hayran toplulukları tarafından yapılmış altyazıların anime veya mangaların üstüne eklenerek yayımlanan %100 gönüllük esas alınarak ortaya çıkan ürünlerin toplu halde bir topluluk oluşturulmasına fansub denir.[1]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Fansublar ilk olarak, 1980'lerde hem Japonya'da üretilen anime dizilerinin sayısında patlama yaşandığında hem de gerekli teknolojinin halk tarafından daha kolay ulaşılabilir hale geldiği zamanlarda ortaya çıkmıştır. İlk Fansub, Japonya'dan posta yoluyla kaset alan ve ardından içeriği altyazı yazılımı ve bir genlock kullanarak çeviren bir grup tarafından yapılmıştır.
Fansub'lar, dijitalleşmenin başladığı milenyumun başına kadar VHS kasetler ve genlocklar kullanılarak yapılmaya devam etmiştir. Teknolojik altyapının yetmesinin internet üzerinden fansublar dijital olarak yayımlanmaya başladı. Fansublar aktif bir şekilde üretilmeye devam etmektedir.[2]
Telif Hakları yasası
[değiştir | kaynağı değiştir]Fansublar telif hakkı ihlali uyarınca yasa dışıdır, fakat pratikte önemli ölçüde tolere edilmektedir. Çoğu fansub tamamen açık bir şekilde yayımlanmaktadır. Bu o kadar büyük bir ölçüdedir ki; yeni anime bölümlerinin çoğu Televizyonda yayımlandıktan birkaç gün sonra internette bir fansub versiyonu yayımlanması muhtemeldir.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fansub Nedir?". 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Condry, Ian (11 Şubat 2013). The Soul of Anime: Collaborative Creativity and Japan's Media Success Story (İngilizce). Duke University Press. ISBN 978-0-8223-9755-7. 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ "Royalty Sub Definition". Law Insider (İngilizce). 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022.
