François-Adrien Boieldieu

François-Adrien Boieldieu
François-Adrien Boieldieu
	François-Adrien Boieldieu 1800; Ressam:Louis Léopold Boilly
Doğum	16 Aralık, 1775; Rouen, Fransa
Ölüm	28 Temmuz 1741; Varennes-Jarcy, Fransa
Defin yeri	Père Lachaise Mezarlığı
Meslek	Opera bestecisi, müzik öğretmeni, üniversite profesörü, müzikolog, orkestra şefi, besteci
İşveren	Conservatoire national supérieur de musique et de danse de Paris
Önemli eser(ler)	La Dame blanche, Le Calife de Bagdad
Evlilik	Jenny Philis-Bertin
Çocuk(lar)	Adrien Louis Victor Boïeldieu
Etkilendikleri	André Grétry
Ödüller	Chevalier de la Légion d'honneur‎ (1820)

François-Adrien Boieldieu (d. 16 Aralık, 1775, Rouen, Fransa- ö. 8 Ekim 1834, Varennes-Jarcy, Fransa), özellikle opera eserleri hazırlayıcısı olarak tanınan, bir Fransız besteci ve müzik öğretmeni.

Yaşamı

Boieldieu Fransız Devriminden önce Rouen şehrinde doğdu. Müzik eğitimini Rouen Katedrali'nin koro idarecisinden sonra katedralin org çalgıcısından aldı. Fransız Devrimi sırasında Rouen Katedrali Fransa'nn taşra şehirleri arasında müzik hayatını devam ettiren ender şehirlerden biri idi. 1793'te bu şehirde tanınmış kemancı "Pierre Rode" ve tenor "Pierre-Jean Garat" tarafından hazırlanan metinleri kullanarak ilk operalarını - La fille coupable(1793) ve Rosalie et Mirza (1795) - hazırladı. Bunlar hemen seyircilerin çok ilgisini çekti. Çok geçmeden Boieldieu Paris'e gidip yerleşti.

İlk olarak piyano akorcusu olarak hayatını kazanmaya başladı. Fransa'da bu sıralarda "Opera-Comique" tiyatrosu, klasik operaya yakın olan ama konuşma parçaları da içeren "opera-komik" janrında eserler sahneleyen tek tiyatro idi. Opera-komik sahneleyen trup "Salle Favart" idi. 1791'de eskiden "opera-bufa" janrında eserler sahneleyen "Theatre Faydeau" trupu da "Opera-Comique" idaresine geçti ve bu yeni sahnede iki trup birbirine rakip olarak eserler sahnelemeye başladılar. Favart genellikle vatanperver ve ihtişamlı eserler sahnelemeyi, Faydeau ise heroik dramlar sahnelemeyi tercih etmekte idi. 1797'de Boieldieu Feydeau için La famille suisse ve L'heureuse nouvelle eserlerini ve Favart için Zoraime et Zulmare eserini hazırlayıp bunlar başarı ile sahnelendi. 1800'de hazırladığı Le calife de Bagdad adlı eseri şaheseri olarak sayılıp Paris seyircisi tarafından çok tutuldu.

1804-1810 döneminde Boieldieu Sankt-Peterburg, Rusya'ya gidip orada Çar'ın saray bestecisi görevini üzerine aldı. Burada Aline, reine de Golconde (1804) ve Les voitüres versées (1808) dahil 9 opera besteleyip yapımlattı.

Fransa'ya döndükten sonra, Paris seyircisini yeniden tarafına çekerek, La jeune femme en çölère (1811), Jean de Paris (1812), Le nouveau seigneur du village (1813) adlı eserleri dahil, 12 diğer eseri Paris'te yapımlandı. 1825de hazırlayıp yapımlanan La dame blanche operası Walter Scott'in romanlarından uyarlanmıştı. Bu libretto yaklaşımı Avrupa operasında bir moda yarattı ve diğer bestecilerin Lucia di Lammermoor, I puritanı ve La jölie fille de Perth eserlerine ilham kaynağı oldu. La dame blanche operasında fantastik elemanlar bulunması da bu yönde diğer bestecileri (örneğin Giacomo Meyerbeer'in Robert le diable ve Charles Gounod'in Faust eserlerini) etkiledi.

Boieldieu genellikle opera bestecisi olarak iyi bilinmekle beraber diğer tür eserleri de bulunmaktadır. Örneğin 1800-1801'de bestelediği "Do Harp Konçertosu" Harp repretuvarında şaheser kabul edilen bir bestedir.

Boieldieu 1817de Paris Konservatuvarı'nda kompozisyon profesörü oldu. Aynı yıl 40 üyeden oluşan Fransız Akademisi üyeliğine seçildi. 1820de Légion d'honneur nişanı ile ödülendirilmiştir. 1839'da Fransız hükûmetinin kendisine yıllık 6000 Fransız frankı değerinde devlet emeklilik maaşı bağladı.

Boieldieu yavaş yavaş sesini kaybetmeye başladı; bunun nedeni şüphesiz gırtlak kanserine yakalanmasındandır. Aynı zamanda Opera-Comique tiyatrosunun büyük borçlarla iflas eşiğine gelmesi ve 1830 Temmuz Devrimide dertlerini katlarca artırırdı. Son şeflik idaresini 25 Eylül 1834'te Adolphe Adam'ın Le Chalet adlı operasının prömiyeri ile yaptı. Böylece hem gerçekten hem de mecazi olarak kendini takip edecek olan en iyi öğrencisine şeflik değneğini devretmiş oldu.

Boieldieu 8 Ekim'de Paris yakınlarındaki "Varennes-Jarcy"'deki evinde hayata göslerini yumdu. Mezarı Paris de Père Lachaise Mezarlığı'nda bulunmaktadır ama kalbi Rouen şehrinin kendisi için hazırladığı anıt-mezarda gömülüdür.

Oğlu, Adrien Boieldieu da bilinen bir bestecidir..

Operalar

Dipnotlar

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta François-Adrien Boieldieu ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

IMSLP Wiki sitesi parasiz "Boieldieu,_François_Adrien" partisyon notalari 2 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 7.6.2010)