François Rabelais
| François Rabelais | |
|---|---|
 Francois Rabelais | |
| Doğum | 1483 ile 1494 arasında Chinon, Fransa |
| Ölüm | 9 Nisan 1553 Paris, Fransa |
| Meslek | Yazar, doktor |
| Milliyet | Fransız |
| Dönem | 16. yüzyıl |
| Edebî akım | Rönesans |
François Rabelais (d. 1483 ile 1494 yılları arasında, Chinon, Fransa - ö. 9 Nisan 1553, Paris), Fransız yazar, doktor, Rönesans düşünürü, keşiş ve Antik Grekçe bilgini. İsminin harflerinin yerini değiştirerek oluşturduğu Alcofribas Nasier mahlası veya Séraphin Calobarsy olarak da tanınır. Tarihsel olarak elimizdeki bilgiler ve eserlerden onun bir fantezi, hiciv, grotesk, müstehcen güldürü ve şarkı yazarı olduğunu biliyoruz. Bir baba ile oğlunun hikâyelerinden oluşan Gargantua ve Pantagruel baş yapıtlarıdır. Rabelais klasik dünya edebiyatının büyük yazarları arasında sayılmakta ve modern Avrupa edebiyatının kurucularından olduğu kabul edilmektedir. Hümanizmin öncülerindendir, Desiderus Erasmus'la çağdaştır. Jean Paul Sartre, Rabelais'nin üslubuna hayranlığını saklamaz ve onun Avrupa düşüncesinin ve Hümanizmin tekamülü açısından önemini Erasmus ile Montaigne arasında köprü olmak derecesinde görür.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir avukatın oğludur. Fontelay-le-Comte'daki Fransiskan okulunda eğitim gördü ve orada bir rahip oldu. Rabelais burada Yunanca ve Latince öğrendi ve eski eserleri (hümaniteleri) okudu. Ayrıca bilim, filoloji ve hukuk alanında da çalışmalar yaptı ve bu çalışmaları onun, aralarında Guillaume Budé'nin de bulunduğu çağının Hümanistleri tarafından, tanınmasına neden oldu. Çalışmalarının Fransisken Kilisesi tarafından yönlendirilmesi onu bezdirdi ve Papa VII. Clement 'ye bir dilekçe yazarak Fransisken Kilisesinden ayrıldı. Montpellier Üniversitesi'nde tıp öğrenimi gördü. Lyons'a doktor olarak gönderildi. Doktorasını verdiği sıralarda, ünlü eserleri ‘Gargantua’ ile ‘Pantagruel’ yayımlanmıştı.
Bu eserleri yüzünden Kilise ve Sorbonne'luların lanetine uğradı, eseri sansürlendi ve toplandı, Rabelais Metz'e kaçtı. Hayatının geri kalan yıllarını Quimper yakınlarında geçirdi. Rabelais, Yunan ve Latin Edebiyatı'nı en ince ayrıntısına kadar bilen, Fransız rönesansının en büyüklerinden sayılır. Coşkun bir yaşama sevgisiyle, öğrenme aşkıyla doludur. Eserlerinde canlı, mizah yüklü bir üslûpla yeni insanı yaratmaya çalışmıştır.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Orijinal dilde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gargantua ve Pantagruel, beş kitaptan oluşan bir seri:
- Pantagruel (1532)
- La vie très horrifique du grand Gargantua, genellikle Gargantua (1534)
- Le Tiers Livre ("Üçüncü kitap", 1546)
- Le Quart Livre ("Dördüncü kitap", 1552)
- Le Cinquiesme Livre (Beşinci kitap. Bu kitabin Rabelais tarafından yazılıp yazilmadığı tartışmalıdır)
Türkçe çeviriler
[değiştir | kaynağı değiştir]- François Rabelais (çev. Nurullah YILDIZ) (2018 1. basim) Pantagruel, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi Istanbul:İş Bankası Kültür Yayınları ISBN 9786052953464
- François Rabelais (çev. Birsel Uzma) (2012) Pantagruel, Dünya Edebiyatı Dizisi, Istanbul:Everest Yayınları ISBN 9786051415208
- François Rabelais (çev. Birsel Uzma) (2011) Gargantua, Istanbul:Everest Yayınları ISBN 9789752899179
- François Rabelais (çev. İsmail Yergüz) (2010) Gargantua, Ütopya Dizisi Istanbul:Say Yayınları ISBN:
- François Rabelais (çev. Azra Erhat, Sebahhattin Eyüboğlu, Vedat Günyol) (2006 1. basim) Gargantua, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi Istanbul:İş Bankası Kültür Yayınları ISBN:
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mihail Mihajlovič Bahtin (1984). Rabelais and His World (İngilizce). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-20341-0. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
