Frank Shuman
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Haziran 2025) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |

Frank Shuman (23 Ocak 1862 – 28 Nisan 1918), Amerikalı mucit, mühendis ve güneş enerjisi öncüsüdür. Özellikle güneş enerjisiyle çalışan motorlar ve buhar üretiminde güneş enerjisinin kullanılması konusundaki çalışmalarıyla tanınır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Shuman, 1862 yılında Brooklyn, New York'ta doğdu. 18 yaşında üniversiteye gitmek yerine Batı Virginia'da bir anilin boya şirketinde kimyager olarak çalışmaya başladı. 1891'de Philadelphia'ya taşındı ve burada amcası Frank Schumann ile çalıştı. Amcası, Philadelphia Belediye Sarayı'ndaki William Penn heykelinin dökümünü üstlenen Tacony Iron & Metal Works şirketinin başkanıydı. Shuman, bu heykelin alüminyumla kaplanması için elektrokaplama yöntemi geliştirmekle görevlendirildi.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Shuman, 1891 yılında telli güvenlik camını icat etti ve 1892'de patentini aldı. Sonraki yıllarda, telli cam üretimi ve makineleriyle ilgili birçok patent aldı. 1914'te ise lamine güvenlik camı üretim sürecini geliştirdi ve Safety Glass Company adlı şirketi kurdu. 1916'da demiryolu geçitleri için "tehlike sinyali" ve sıvı oksijen veya sıvı hava ile çalışan bir denizaltı için de patent aldı.
1897'de Shuman, güneş enerjisiyle çalışan bir motor icat etti. Bu motor, güneş ışığını yansıtan aynalarla ısıtılan ve düşük kaynama noktasına sahip eterle dolu kutularda buhar üretiyor, bu buhar da küçük bir buhar makinesini çalıştırıyordu. Bu küçük motor, iki yıl boyunca güneşli günlerde sürekli olarak çalıştı.
1908'de Shuman, Sun Shine Power Company adlı şirketi kurdu ve daha büyük ölçekli güneş enerjisi santralleri kurmayı hedefledi. Danışmanı A.S.E. Ackermann ve İngiliz fizikçi Sir Charles Vernon Boys ile birlikte, güneş enerjisini yansıtıcı aynalarla toplayan ve suyu buharlaştıran bir sistem geliştirdi. Ayrıca düşük basınçlı bir buhar türbini tasarladı ve 1912'de tüm güneş enerjisi sisteminin patentini aldı. 1912-1913 yıllarında Mısır'ın Maadi kentinde dünyanın ilk güneş termal enerji santralini kurdu. Bu santral, yarım daire şeklinde aynalarla ısıtılan suyun buharlaştırılmasıyla 60-70 beygir gücünde bir motoru çalıştırıyor ve Nil Nehri'nden pamuk tarlalarına dakikada 6.000 galon su pompalıyordu. Shuman'ın sistemi, çift camlı ve arasında bir hava boşluğu bulunan emici plakalar gibi teknolojik yenilikler de içeriyordu.
I. Dünya Savaşı'nın başlaması ve 1930'larda ucuz petrolün bulunması, güneş enerjisi çalışmalarının durmasına neden oldu. Ancak Shuman'ın vizyonu ve tasarımları, 1970'lerde güneş termal enerjisine olan ilginin artmasıyla yeniden gündeme geldi. Shuman, 1918 yılında Philadelphia'nın Tacony semtindeki evinde hayatını kaybetti. Evi ve laboratuvarları, 2019 yılında tarihi eser olarak tescillenmiştir. Frank Shuman, güneş enerjisinin endüstriyel ve tarımsal uygulamaları konusunda öncü olmuş, modern güneş enerjisi teknolojilerinin temelini atmıştır. Onun Maadi'deki güneş santrali, günümüzdeki güneş termal enerji santrallerinin ilk örneklerinden biri olarak kabul edilir.[1]
Patentleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Frank Shuman'ın cam, güneş enerjisi ve diğer alanlarda birçok patenti bulunmaktadır. Bunlar arasında telli cam üretimi, beton kazıklar, güneş kazanları ve denizaltılar için çeşitli icatlar yer almaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Dünya'da ve Türkiye'de güneş enerjisi" (PDF). 25 Aralık 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.