Franziska Nietzsche
Franziska Oehler | |
|---|---|
.PNG) Franziska Nietzsche yaklaşık 25 yaşındayken | |
| Doğum | 2 Şubat 1826 Pobles |
| Ölüm | 20 Nisan, 1897 Naumburg |
| Tanınma nedeni | Nietzsche'nin annesi |
Franziska Nietzsche (2 Şubat 1826 Pobles- 20 Nisan 1897 Naumburg), Alman papaz kızıydı ve filozof Friedrich Nietzsche'nin annesiydi.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Franziska Oehler 1826 yılında, babası Lutherci papaz David Ernst Oehler ve annesi Johanna Elisabeth Wilhelmine Oehler çiftininin kızı olarak Pobles'te dünyaya geldi. Çocukluğunda çok sayıda kardeşi ile birlikte büyüdü. 1843 yılında, Röcken komşu cemaatinin papazı Carl Ludwig Nietzsche ile tanıştı ve 10 Ekim 1843'te evlendiler. Çiftin ilk olarak Friedrich Wilhelm (d. 15 Ekim 1844) adında bir oğulları, ardından Therese Elisabeth Alexandra (d. 10 Temmuz 1846) adında bir kızları oldu. İkinci oğulları ise Karl Ludwig Joseph (d. 1848; ö. 1850) idi. 30 Temmuz 1849'da, Carl Ludwig birkaç aylık hastalığın ardından yaşama gözlerini yumdu.
Baskın bir kişiliğe sahip olan kayınvalidesi Erdmuthe Dorothea Nietzsche ve Carl Ludwig'in iki kız kardeşi Auguste ve Rosalie, sonraki yıllarda Naumburg'daki ortak evde kalan iki çocuğu yetiştirdiler. Franziska, 1856'da kayınvalidesinin ölümünden sonra buradan ayrıldı ve kendi yaşamını kurdu. Babasının ölümünden bu yana, o ve kız kardeşi Elisabeth, Friedrich Nietzsche'nin en yakını oldular.[1]
Kendisi katı bir Hristiyandı. Bu nedenle, oğlunun 1865'te bir dönem teoloji okumasının ardından, teoloji eğitimini bırakıp filoloji ve felsefe üzerine odaklanması onu büyük bir hayal kırıklığına uğrattı.[1]
1882'de, Elisabeth'in Nietzsche, Paul Rée ve Lou Salomé arasındaki ilişkiyi skandal olarak değerlendirmesi üzerine anne ve oğul arasında yeniden bir kopukluk yaşandı. Nietzsche ise ailesinin bu meseleye karışması karşısında öfke duyuyordu.
Nietzsche 1889'dan sonra zorunlu olarak bakıma ihtiyaç duyunca, Franziska onu evine aldı ve ölümüne kadar olan süre boyunca ona baktı. Nietzsche'nin zihinsel çöküşünü ilahi bir kader olarak görüyordu. Bu süreçte, Nietzsche'nin arkadaşı Franz Overbeck ile tanışma fırsatı buldu ve çokça mektuplaştılar.[2] Fransizka 1897 yılında, öldü. Bunun ardından Nietzsche'nin kız kardeşi Elisabeth, Nietzsche'nin eserleri üzerinde kendi ideolojisi ve düşünceleri doğrultusunda muhtelif değişiklikler yapma fırsatı buldu. Elisabeth'in, Franziska'nın yayımlanmamış ve tamamlanmamış otobiyografisini tahrif ettiğinden şüphelenilmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Antonius Lux (Hrsg.): Große Frauen der Weltgeschichte. Tausend Biographien in Wort und Bild. Sebastian Lux Verlag, München 1963, S. 359.
- ^ "Franziska Nietzsche" (Almanca). 3 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.