Friedrich Mohs
Friedrich Mohs | |
|---|---|
 Friedrich Mohs,1832 | |
| Doğum | 29 Ocak 1773 Gernrode, Kutsal Roma İmparatorluğu |
| Ölüm | 29 September 1839 (66 yaşında) |
| Mezun olduğu okul(lar) | Halle Üniversitesi |
| Tanınma nedeni | Mohs mineral sertliği ölçeği |
| Kariyeri | |
| Dalları | jeoloji, mineraloji |
Carl Friedrich Christian Mohs (29 Ocak 1773 – 29 Eylül 1839), Alman kimyager ve mineralojist. Hala kullanımda olan, minerallerin sertliğini ölçmek için ondalık bir ölçek olan Mohs mineral sertliği ölçeğini geliştirdi.[1]
Mohs, Alman jeolog Abraham Gottlob Werner’in öğrencisiydi ve Freiberg Üniversitesi’nde onun yerine atandı, ardından Viyana’da mineraloji profesörü oldu. 1812’de, minerallerin sertliklerini ölçmek için günümüzde de kullanılan ondalık bir ölçek geliştirdi. Grundriss der Mineralogie (Outline of Mineralogy) adlı kitabı 1825’te yayımlandı.[2]
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Mohs, Halle Üniversitesi'nde kimya, matematik ve fizik okudu. 1798'de Freiberg, Saksonya'daki Madencilik Akademisi'ne katıldı ve Abraham Gottlob Werner'in öğrencisi oldu.
Kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]1801'de bir madende ustabaşı işini aldıktan sonra, Mohs 1802'de Avusturya'ya taşındı ve burada bankacı J. F. van der Nüll'ün özel bir koleksiyonundaki mineralleri tanımlamaya çalıştı. Mohs bu koleksiyonu tanımladı ve bir katalog basıldı ve yayınlandı. 1812'de Graz'a taşındı ve burada Arşidük Johann tarafından yeni kurulan müzesinde ve bilim akademisinde istihdam edildi ve daha sonra Joanneum ve Graz Teknoloji Üniversitesi'ne bölündü. 1818'de Mohs, 1817'de ölen Freiberg Madencilik Akademisi'ndeki eski profesörü A. G. Werner'in halefi olarak atandı. 1826'da Mohs, Viyana Üniversitesi'nde mineraloji profesörü oldu. Aynı zamanda, 1827'de van der Nüll mineral koleksiyonunun dahil edildiği İmparatorluk Mineraloji Koleksiyonu'nun küratörü olarak atandı. 1835'te Mohs istifa etti. Madencilik işlerinden sorumlu bir imparatorluk danışmanı olmak anlamına gelen Bergrath oldu, departmanından gelen emirlerle madencilik hakkında bir talimat yayınladı ve Viyana'da bir montanistik müzenin kurulmasıyla görevlendirildi.
Mineral özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu görevin bir parçası olarak, mineralleri geleneksel olarak yapıldığı gibi kimyasal bileşimleri yerine fiziksel özelliklerine göre sınıflandırmaya başladı. Fiziksel özelliklere yapılan bu vurgu, hakim kimyasal sistematikle çelişiyordu. Bununla birlikte, hem Theophrastus hem de Yaşlı Plinius, elmas ve kuvars da dahil olmak üzere antik çağlarda kendileri tarafından bilinen minerallerin göreceli sertliğini karşılaştırmıştı. Elmasın kuvarsı çizebileceğini biliyorlardı, bu yüzden daha zor olduğunu gösteriyorlardı. Bu, Mohs tarafından geliştirilen sertlik ölçeğinin temeli oldu. En sert mineral olan elmasa 10 değeri, talk gibi daha yumuşak minerallere ise 1 değeri verildi. Diğer minerallere, ölçekteki başka bir minerali çizme yeteneklerine bağlı olarak ara değerler verildi. Böylece jips, talk kristallerini çizeceği için 2 değeri ve alçıyı çizeceği için kalsite 3 değeri verildi. Mineraller artık kimyasal özelliklere göre de sınıflandırılmaktadır, ancak fiziksel özellikler saha incelemesi için hala yararlıdır.
1812'de Mohs, Graz'da profesör oldu. 1818'de Mohs, Freiberg'deki mezuniyet töreninde profesör olarak atandı. 1826'da Mohs Viyana'da profesördü.
Kişisel hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]1816'da Mohs Viyana'ya yerleşti. 1818'de Mohs, Freiberg, Saksonya'ya taşındı. Mohs, 1839'da İtalya'nın Agordo kentine yaptığı bir yolculuk sırasında 66 yaşında öldü.
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "MOHS, FRIEDRICH". 15 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023.
- ^ "Friedrich Mohs". Oxford Reference (İngilizce). doi:10.1093/oi/authority.20110803100203937. 20 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2024.
