Friz hareketi

Haritadaki gri alan geçmişte, taralı alan ise günümüzde Frizce konuşulan bölgeyi göstermektedir. (Danimarka'nın güneybatısı, Almanya'nın kuzeybatısı ile Hollanda'nın kuzeyi ve batısı.)

Milliyetçi Friz hareketi, Almanya'nın kuzeyindeki Schleswig-Holstein eyâletinin Nordfriesland kesiminde ve Hollanda'nın Friesland bölgesinde yoğunlaşan Friz etnik grubunu Alman ve Flaman halklarından ayrı, henüz uluslaşmamış olsa da, kendi dilleri ve kültürleriyle farklı bir halk olarak gören siyasi akım.

Özellikle Friz diliyle ilgili çalışmalar yürütülmektedir. Almanya ya da Hollanda'dan bağımsız devlet talebi söz konusu değildir. Etnik kimliği muhafaza edecek uygulamalara izin verilmesi talepler arasındadır. Almanya'da bu akım kapsamında Friisk Foriining (Frizlerin Birliği),^[1] Hollanda'da Fryske Nasjonale Partij (FNP) faaliyet göstermektedir. FNP, Friesland bölge parlamentosunda (Provinsje Fryslân) temsil edilmektedir.^[2]

1923 yılında kurulan Friisk Foriining derneğinin merkezi Nordfriesland ilinin Bredstedt kentinde bulunmaktadır. Friisk Foriining Danimarkalı azinlığı temsil eden Güney Schleswig Seçmen Birliği ile siyasi alanda işbirliği yapmaktadır.^[3] Almanya'nın Friz kökenli nüfusa sahip bir başka bölgesi olan Ost-Friesland'da (Doğu Frizya) ise "Milliyetçi Friz" kavramına daha temkinli yaklaşılmaktadır. Aralarında "Frizyalılar Partisi"nin (Die Friesen) de bulunduğu bazı gruplar benzer görüşler dile getirmektedir. Groep fan Auwerk (Auwerk Grubu) isimli oluşum, Frizya'nın Almanya'dan ayrılmasını talep etmektedir.^[4]

Tarihçe

Friisk Foriining'nin geçmişi Weimar Cumhuriyeti dönemine dayanmaktadır. İlk yıllarında Friz-Schleswig Birliği ve Milliyetçi Frizlerin İttifakı adlarıyla tanındı. Dernek, 1924-1939 yılları arasında Almanya'nın Milli Azınlıkları Platformu'nun üyeleri arasında yer aldı. Kuzey Frizya Enstitüsünü de kuran Carsten Boysen, Friisk Foriining'e 1958-1983 yılları arasında başkanlık yaparak 2.Dünya Savaşı sonrasında yön verdi.

Kaynakça

^ Handbuch des Friesischen. Niemeyer, Tübingen 2009, S. 57 (online)
^ Nieuw dagelijks bestuur provincie Fryslân geïnstalleerd. 27 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Provincie Fryslân, 20. April 2011.
^ Minderheitenschutz ins Grundgesetz? Die politische Diskussion über den Schutz ethnischer Minderheiten in der BRD im Rahmen der Beratungen der Gemeinsamen Verfassungskommission von Bundestag und Bundesrat, S. 67 (online)
^ Frizya'nın bağımsızlık hareketi (Groep fan Auwerk (Auwerk Grubu)) 15 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Handbuch des Friesischen. Niemeyer, Tübingen 2009, S. 57 (online)

[2] Nieuw dagelijks bestuur provincie Fryslân geïnstalleerd. 27 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Provincie Fryslân, 20. April 2011.

[3] Minderheitenschutz ins Grundgesetz? Die politische Diskussion über den Schutz ethnischer Minderheiten in der BRD im Rahmen der Beratungen der Gemeinsamen Verfassungskommission von Bundestag und Bundesrat, S. 67 (online)

[4] Frizya'nın bağımsızlık hareketi (Groep fan Auwerk (Auwerk Grubu)) 15 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]