Fusta
Fusta veya fuste; dar, hafif ve hızlı, hem küreklerle hem de yelkenle güçlendirilmiş, sığ su çekişli, özünde küçük bir kadırgaydı. Tipik olarak her iki yanında 12 ila 18 adet iki kişilik kürek bankları, latin (üçgen) yelkenli tek bir direk ve genellikle iki veya üç top taşımaktaydı. Yelken, kürekçilerin enerjisini korumak için kullanılırken kürekler ise gemiyi limana sokup çıkarırken veya çatışma sırasında kullanılmaktaydı.
Fusta, Salé ve Berberi Sahili'nin Kuzey Afrika korsanlarının en çok tercih ettiği gemi türlerindendir. Hızı, hareket kabiliyeti, rüzgarsız hareket etme yeteneği ve sığ sularda hareket yeteneği onu savaş ve korsanlık için ideal hale getirdi. Oruç Reis ve Barbaros Hayreddin Paşa da fusta sınıfı gemi kullanmakta idi. Bu tür gemiler, Granada'nın düşüşünden sonra Osmanlıların Kuzey Afrika'yı fethetmelerinde; Müdeccenler ile Moriskoların İspanya'dan kurtarılmasını gerçekleştirmelerinde; kendilerinin ve diğer Kuzey Afrika korsanlarının Hristiyan gemilerine, Akdeniz'deki adalara veyahut kıyı şehirlerine saldırı, akın ve yağma yapmalarında etkili oldu.
Portekizliler de bu gemiyi 15. ve 16. yüzyılda Kuzey Afrika'da da yoğun bir şekilde kullandı ve özellikle sığ kıyı ve nehir sularında devriye veya baskın yapmaya uygun olan Hint Okyanusu'na getirdiler. 1535 yılında Portekizli denizci Diogo Botelho Pereira, Hindistan'dan Portekiz'e bir fusta ile yelken açtı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ K.M. Matthew: History of the Portuguese Navigation in India, 1497-1600
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bicheno, Hugh, Crescent and Cross: The Battle of Lepanto 1571, Phoenix Paperback, Londra, 2004, ISBN 1-84212-753-5
- Svat Soucek, "The Ottomans and Their Rivals, Galleys and Galleons, Portolan Charts and Isolarii", Piri Reis & Turkish Mapmaking After Columbus: The Khalili Portolan Atlas, Nour Foundation, 1995 (s. 10-33).