Füzuli (rayon)
 Rayonun Azerbaycan'daki konumu | |
| Merkez | Füzuli |
|---|---|
| Başkan | Ali Aliyev |
| Alan | 1.386 (km2) |
| Nüfus | 125.400 |
| Plaka kodu | 19 |
| Telefon kodu | +994 26 |
| Posta kodu | AZ 1900 |
Füzuli Rayonu (Azerice: Füzuli rayonu), Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölüm.[1] Karabağ Ekonomik Bölgesi'ne dahildir.
Füzuli, güneydoğu eteklerinden Araz Nehri'ne kadar Karabağ Sıradağlarının eğimli ovalarını ve ovalarını kaplar. İran ile Cebrayıl, Hocavend, Ağcabedi, Beylagan Rayonları ve Aras Nehri boyunca sınır komşusudur. Füzuli bölgesinin toprakları 1386 km² olup, nüfusu yaklaşık 144.000 kişidir. İlçede 1 şehir, 1 kentsel yerleşim, 75 köy ve diğer yerleşim yerleri bulunmaktadır. Bölge topraklarından geçen Güruçay, Kondalançay, Gözlüçay, Çereken nehirleri, Araz havzasının nehirleridir.[2]
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölge, 10 Eylül 1827'de idari bir bölge birimi olarak kuruldu ve başlangıçta Garabulag olarak adlandırıldı. 8 Ağustos 1930'da bir ilçe olarak düzenlendi ve Qaryagin olarak adlandırıldı.
Nisan 1959'da, büyük Azerbaycan şairi Muhammed Fuzuli'nin doğumunun 400. yıldönümü şerefine, Karyagin ilçesinin adı Fuzuli ilçesi olarak değiştirildi.
1993 Yaz Taarruzları sonucu Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından Fuzuli kenti dahil olarak kısmen işgal edilmişti.[3][4] De facto Dağlık Karabağ Cumhuriyetini ilan eden Ermeniler, bu rayonu Hadrut İlinin bir parçası olarak yönetmekteydi. İlçeye ermeniler tarafından “Varanda” ismini verildi. İşgalden önce rayonda 105.000 nüfusun %99 çoğunluğunu Azerbaycan Türkleri oluşturmuş ve Ermeni kontrolünde olan topraklardan Türkler tamamen sürgün edilmiştir. Ancak Azerbaycan ordusunun Aralık 1994'te başlattığı Horadiz Operasyonu sonucunda işgal altındaki 21 köy ve stratejik öneme sahip Horadiz yerleşim yeri işgalden kurtarıldı. 2020 yılına kadar bölgede Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri ile Ermenistan Silahlı Kuvvetleri (yani Dağlık Karabağ Savunma Ordusu) arasında ayrım yapan Dağlık Karabağ Temas Hattı mevcut idi. 2020 Dağlık Karabağ çatışmaları zamanı Füzuli Operasyonu sonucunda 17 Ekim 2020 tarihinde Füzuli kentinin merkezi Azerbaycan tarafından geri alınmıştır.[5]
Füzuli rayon yerleşim birimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ahmedalılar
- Aleskerli, Füzuli
- Arayatlı, Füzuli
- Arış, Füzuli
- Aşağı Abdurrahmanlı
- Aşağı Güzlek
- Aşağı Yağlevend, Füzuli
- Aybasanlı, Füzuli
- Babı, Füzuli
- Cuvarlı
- Çimen, Füzuli
- Dilağarda, Füzuli
- Horadiz
- Işıklı, Füzuli
- Karadağlı, Füzuli
- Kazaklar, Füzuli
- Koçahmetli
- Mirzenağılı
- Musabeyli, Fuzuli
- Pirahmetli
- Qobu Dilağarda
- Seyidmahmudlu
- Yal Pirahmetli
- Yukarı Yağlevend
- Zargar
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (28 Şubat 2024). "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (Azerice). stat.gov.az. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ "Füzuli rayonu". 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ "United Nations General Assembly, "Resolution Reaffirming Territorial Integrity of Azerbaijan, Demanding Withdrawal of all Armenian forces", 62nd General Assembly Plenary 86th Meeting. 14 March 2008". 14 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008.
- ^ "UN News Centre, "General Assembly calls for removal of Armenian forces from Nagorno-Karabakh". March 14, 2008". 14 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008.
- ^ "Füzulinin təmas xəttində yerləşən bir neçə müdafiə xəttinin yarılması strateji nöqteyi-nəzərdən bizə növbəti üstünlüklər verir"". 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir] | Azerbaycan'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
