GFAJ-1

GFAJ-1
Fosforlu ortamda gelişmis GFAJ-1
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Bacteria Şube: Proteobacteria Sınıf: Gammaproteobacteria Takım: Oceanospirillales Familya: Halomonadaceae

GFAJ-1, fosfor yokluğunda yerine çoğunlukla zehirli olan arseniği kullanabilen, Halomonadaceae familyasından çubuk şekilli, ekstremofil bir bakteri türüdür. Keşfi, uzun süredir tartışılan Dünya dışı yaşam formlarının bambaşka kimyasal karakterlerde olabileceği düşüncesini güçlendirmiştir.

Arsenikli ortamda gelişmiş GFAJ-1 bakterileri

GFAJ-1, NASA astrobiyologları tarafından Kaliforniya'daki Mono Gölü'nden alınan tortu örneklerinde bulundu. Mono Gölü aşırı tuzlu ve yüksek derecede baziktir. Ayrıca, Dünya'da arsenik yoğunluğunun en yüksek olduğu yerlerden biridir.

Halomonadaceae familyasındaki diğer bakteri türleri gibi GFAJ-1 de tuzlu ortamları sever. Bu bakteri türlerinin çoğu yüksek seviyelerdeki arseniğe de dayanabilmektedir ama GFAJ-1 bu özelliği bir adım ileri taşımıştır. Fosfor eksikliğinde, yerine arsenik kullanabilmektedir. İşaretli arsenikle yapılan deneylerde bakterinin, proteinlerinde, lipidlerinde, ATP yapısında ve hatta DNA ve RNA'larında arseniği kullanarak bu şekilde büyümeye ve çoğalmaya devam ettiği görülmüştür.

GFAJ-1, çok az veya hiç fosfor bulunmayan ortamlarda yaşamını sürdürebildiği bilinen ilk canlı formu olmuştur. Bu mikroorganizmanın keşfi, astorbiyoloji alanında yeni çıkarımları da beraberinde getirmiştir. Fosforun bulunmadığı ortamlarda da yaşamın filizlenebileceğini göstermiş, dolayısıyla da Dünya dışında yaşam bulma şansımızı arttırmıştır. Ayrıca, canlılar arasında fosfor yerine arsenik kullanımının, Hayat kadar eski olabileceği ve Dünya'nın ilk zamanlarında arsenikçe zengin hidrotermal bacaların çevresinde gelişmiş olabileceği tahminleri de tartışılmaya başlanmıştır.

Mono Gölü