Galat-ı meşhur
 | Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bölgenin bakış açısından ele alınmıştır ve içeriğinin fazla yerel olduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen tartışmaya katılınız. |
Galat-ı meşhur, sözcük veya deyimlerin yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucu, doğrusunun yerini alması durumudur. "Herkesin doğru bildiği yanlış" denebilir.
Örnek olarak: Türkçede "İngiltere" denilerek kastedilen Birleşik Krallık'tır; İngiltere, Birleşik Krallık'ı oluşturan devletlerden birisidir; ancak bu kullanım o kadar yaygındır ki yanlış kabul edilmez.[1][2]
Türkçeye Arapçadan geçen ve aslında çoğul anlamı olan evrak (tekil: varaka), evlat (tekil: velet), eşkıya (tekil: şaki) evliya (tekil: veli), eşya (tekil: şey) gibi sözcüklerin tekrar çoğul eki alabilmesi zaman içinde kabul görmüştür.[3][4][5]
"Zürafanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" - doğrusu: "Zürefanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" (zürefa, zarifin çoğuludur "Azref-i zürefâ": Zariflerin zarifi.)
"Nam-ı değer" - doğrusu: "namıdiğer"
"Göz var nizam var" - doğrusu: "göz var izan var" vb.
Konuyla ilgili olarak, Osmanlı Türkçesinde "Deme Kalbura Kallabur; Lugât-ı Fasîhten Evlâdır Galât-ı Meşhûr" şeklinde bir atasözü de bulunmaktadır.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Laçiner, Sedat (2001). Bir Başka Açıdan İngiltere. ASAM. s. 139. ISBN 975676919X. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
- ^ Varcan, Nezih (2005). Yerel Yönetimler. Anadolu Üniversitesi. s. 123. ISBN 9789750603624. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
- ^ Tekin, Arslan (1995). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. Ötüken Yayınları. s. 243. ISBN 9789754371604.
- ^ Kültüral, Zuhal (2008). Galatât Sözlükleri. Simurg Yayınları. s. 28. ISBN 9786054055036.
- ^ Aksan, Doğan (1976). Tartışılan Sözcükler ve Özleştirme Sorunu. Türk Dil Kurumu Yayınları. s. 60.
- ^ Güneyçal, Aydın Sami (2002). Türkçenin Şikâyeti Var. Aydın Kitabevi. s. 167. ISBN 9789757519041.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir] | Dil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |